Hình ảnh kết như sự trao truyền mái chèo của người lái đò. Cuộc sống vẫn tiếp diễn và sống như thế nào là cách chọn của mỗi người... - Ảnh: LINH ĐOAN

Võ Cẩm Tiên vừa thi tốt nghiệp đạo diễn Trường đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM với vở Sông hát.

Trước đó cô gái này từng được biết đến trong vai trò đạo diễn của hai vở kịch thiếu nhi dễ thương ở sân khấu Hồng Hạc là Yêu thương chắp cánh và Làm bạn với bầu trời.

Sông hát được dựng từ kịch bản gốc Đến bờ bên kia của tác giả Nguyễn Huy Thiệp. Trong một lần thi học kỳ, Cẩm Tiên được bạn nhờ diễn vai cô lái đò trong vở. Lần tiếp cận đó khiến Tiên yêu mến kịch bản và cứ suy nghĩ mãi nếu mình dàn dựng thì cô lái đò sẽ khác như thế nào. 

Rồi cô đi học đàn, được nghe bài Như làn mây non cao của một chiến sĩ đã mất. 

Thời gian đó, tình cờ cô đọc nhiều sách về Phật giáo, chất thiền ngấm vào những suy ngẫm về cuộc đời. Thế là trong suốt đại dịch, cô cứ nghĩ đến Đến bờ bên kia và quyết định phải làm vở tốt nghiệp đạo diễn theo cách mình cảm về tác phẩm, về thân phận con người.

Vở diễn gói gọn bối cảnh trên một chuyến đò. Có người đàn bà lái đò trông rất bình thản và có phần bí ẩn. Ai lên đò cũng được yêu cầu đeo mặt nạ và không được mang vác nặng. Lần lượt từng người bước lên chuyến đò ấy. Nhà thơ, thầy giáo, nhà sư, đôi tình nhân trẻ, cặp mẹ con, gã nhà thầu, kẻ cướp... 

Một chuyến đò qua bến bờ bên kia thôi mà trĩu nặng, ngổn ngang chuyện đời, chuyện người. Có lúc đò bình thản trôi, cũng có lúc chông chênh suýt bị nhấn chìm khiến người lái đò phải gào lên: Bỏ hết vật nặng xuống sông! Mà nào có dễ bỏ khi mỗi người đều nặng mang lòng tham của cải, công danh, lợi lộc. 

Nhà thơ tưởng mình là nhà tiên tri, thầy giáo vướng công danh, vô tình gieo gánh nặng lên học trò, lão nhà thầu quên mất mái ấm gia đình lo kiếm thật nhiều tiền, bà mẹ áp đặt con cái... 

Với một kịch bản nhiều suy ngẫm và dày đặc những câu thoại có tính văn học, thật không dễ làm cho hay với đạo diễn trẻ như Cẩm Tiên. Thế nhưng thể nghiệm của cô đã ít nhiều chinh phục được khán giả.

Xem vở, đạo diễn Công Ninh - giảng viên của trường - nhận xét: "Đoạn đầu của vở diễn nhiều giao đãi nhưng vẫn còn thiếu trò tạo sự hấp dẫn cho vở diễn. Cho đến khi kịch tính vở tăng lên thì có cái để người ta xem, mới có cảm xúc. Vở mang triết lý của nhà Phật thể hiện bằng chuyến đò sang sông, từ bờ đục đến bờ trong. Với một nữ đạo diễn biết tìm tòi, xử lý như thế cũng đáng khen".

Là người phát hiện và dìu dắt Cẩm Tiên trong nhiều dự án ở Hồng Hạc, đạo diễn Việt Linh xúc động bày tỏ về cô học trò nhỏ: "Tôi nghĩ Cẩm Tiên đã làm mượt và mới được một kịch bản luận đề đã hơi xưa, tôn vinh cảm xúc có gu thẩm mỹ. Tôi thích màu sắc, bố cục sân khấu rất hội họa, dung dị nhưng khơi gợi cảm xúc, trang phục đẹp, diễn xuất tốt. 

Ở vai trò đạo diễn, Tiên đã có những chi tiết xử lý tinh tế. Xem vở này, tôi rất vui và tin tưởng vào thế hệ kế thừa. Tuy nhiên, đoạn đầu vẫn hơi dàn trải, kể lể do sợ khán giả không hiểu".

Sông hát đã có những đoạn khiến người xem như nghẹn lại. Nhất là cảnh khi linh hồn chàng trai đi trong sương khói, sân khấu quay tạo hình ảnh chiếc thuyền như mờ xa, những con người trước đó cự cãi thậm chí còn muốn giết nhau giờ lặng lẽ trông theo, xa xót một nỗi buồn...

Không ai biết trước được cái chết. Sống là để chết. "Sống an lạc, chết thảnh thơi..." - câu thoại trong vở diễn cứ ám ảnh người xem. 

Giữa xã hội luôn tồn tại kẻ xấu người tốt, những hỉ, ố, ái, ố; những tham, sân, si chồng lấp; chúng ta vẫn luôn có thể lựa chọn sống chậm lại, lựa chọn những giá trị sống khiến ta bình an, biết buông bỏ để lòng thanh thản...

Chung tay duy trì chính kịch

TTO - Tối 12 và 13-8 tại sân khấu Trường Múa TP.HCM (155 bis Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quận 3), nhà hát Thế Giới Trẻ đã ra mắt điểm diễn với mơ ước sẽ dành cho chính kịch và kịch nghệ thuật.