Chỉ số giá tiêu dùng mới được công bố vào tuần trước cho thấy lạm phát ở Mỹ đang ở mức tương đương với giữa những năm 1980. Giá nhiều loại hàng hoá và dịch vụ, bao gồm thực phẩm, vé máy bay và xăng dầu, đã tăng mạnh vào tháng trước. Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, lạm phát tại Mỹ đã tăng 8,2% so với năm trước.
Tuy nhiên, một loại sản phẩm cũng được theo dõi đã ghi nhận mức giảm 22%, đó là điện thoại thông minh (smartphone). Diễn biến này có vẻ kỳ lạ. Hầu hết các loại điện thoại thông minh đều có giá thành đắt đỏ và những dòng sản phẩm hiện đại nhất sẽ không giảm giá.
Ví dụ, Apple đã cho ra mắt mẫu iPhone mới nhất vào tháng 9, với mức giá tương tự như mẫu của năm ngoái. Các thiết bị cầm tay cao cấp của Samsung cũng có giá lên tới 1.800 USD trong năm nay. Giá bán trung bình của các loại điện thoại thông minh cũng tiếp tục tăng cao tại các thị trường trên toàn thế giới.
Có thể thấy, giá điện thoại thông minh không hề rẻ hơn nhưng ngày càng có nhiều chức năng tốt hơn. Và đó là lý do tại sao chỉ số CPI lại cho thấy sự sụt giảm thay vì tăng cao như nhiều loại hàng hoá khác.
Đây là lý do tại sao. Thông thường, CPI theo dõi cả sự chênh lệch của giá cả một số loại hàng hoá với mức giá không thay đổi nhiều qua từng năm. Nhưng đối với điện thoại thông minh, cơ quan thống kê của Mỹ phải theo dõi chất lượng của loại sản phẩm này theo các năm. Nếu điện thoại thông minh đang được cải thiện và giá vẫn giữ nguyên thì họ vẫn ghi nhận giá sẽ giảm.
Jonathan Church - nhà kinh tế tại BLS, cho biết: "Chỉ số theo dõi điện thoại thông minh đã giảm rất nhiều và điều đó thực sự chỉ nói lên yếu tố về chất lượng được cải tiến."
Cứ 2 lần 1 năm, cơ quan này xem xét các mẫu điện thoại thông minh và đo lường xem chúng đã có những cải tiến gì, kể cả là độ phân giải camera tốt hơn, màn hình mới hay các tính năng mới khác.
Church cho hay: "Đối với điện thoại thông minh, chúng tôi xét đến những yếu tố như kích thước màn hình, RAM, tốc độ bộ xử lý, độ phân giải camera trước và sau hay những thứ tương tự như vậy."
Sau đó, cơ quan này sẽ thực hiện "điều chỉnh chất lượng". Nếu giá iPhone mới không tăng nhưng điện thoại có các tính năng mới thì CPI sẽ xét thiết bị đó có giá trị cao hơn thiết bị cũ và đưa ra trường hợp rằng người tiêu dùng sẽ nhận được nhiều giá trị hơn cùng với một số tiền bỏ ra.
Việc ước tính quy mô của điều chỉnh chất lượng được thực hiện bằng phương pháp lập mô hình hedonic và sử dụng dữ liệu từ bên thứ 3 bao gồm thông số kỹ thuật của điện thoại thông minh.
Ngoài ra, BLS cho biết: "Nếu điện thoại thông minh mẫu mới khác hẳn so với mẫu trước đó và giá trị của sự khác biệt về chất lượng đó có thể được ước tính chính xác, thì giá của mẫu cũ sẽ được thực hiện điều chỉnh chất lượng."
BLS đã thành lập một chỉ số chỉ bao gồm các dòng điện thoại thông minh vào cuối năm 2019, khi thiết bị mới nhất của Apple khi đó là iPhone 11 và dòng cao cấp nhất của Samsung là Galaxy S10. Trên thực tế, giá điện thoại thông minh đã giảm kể từ năm 2019, theo chỉ số trong CPI.
Church cho hay, điện thoại thông minh có thể trở thành một loại sản phẩm có thể tăng giá và lạm phát. Nhưng tốc độ cải thiện sẽ phải chậm lại. Ông nói: "Chỉ đến một chu kỳ mà ở đó điện thoại thông minh phát triển toàn diện thì giá mới tăng trở lại. Dường như các loại điện thoại thông minh vẫn đang ở đoạn đường rất sớm trong vòng đời của chúng."
Nguồn: CNBC