Ung thư không chỉ có tác động đến người bệnh, mà còn ảnh hưởng thế hệ sau - Ảnh: REUTERS
Ước tính đầu tiên từ trước đến nay về số trẻ em mồ côi mẹ vì bệnh ung thư được công bố tại Hội nghị Ung thư thế giới ở Geneva, Thụy Sĩ, vào tuần trước.
Con số ước tính đến từ nghiên cứu ở châu Phi của Cơ quan Quốc tế về nghiên cứu ung thư (IARC) thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có trụ sở tại Lyon, Pháp.
Nghiên cứu theo dõi hơn 2.000 phụ nữ mắc bệnh ung thư vú ở Namibia, Uganda, Zambia và Nigeria. Hơn một nửa trong số này đã chết chỉ sau 5 năm.
Nhà dịch tễ học Valerie McCormack của IARC nói với Hãng tin AFP rằng còn nhiều khía cạnh mà họ chưa ghi nhận, như tác động liên thế hệ giữa các ca tử vong do ung thư ở các bà mẹ. Do đó, các nhà nghiên cứu của IARC ước tính trong số bốn triệu người chết vì ung thư vào năm 2020, có một triệu trẻ em mồ côi mẹ.
IARC ước tính dựa trên việc kết hợp số lượng phụ nữ tử vong do ung thư hằng năm từ cơ sở dữ liệu GLOBOCAN của IARC với dữ liệu sinh sản từ Liên Hiệp Quốc.
Nhà dịch tễ học McCormack cho biết khoảng 45% các bà mẹ chết vì ung thư vú và ung thư cổ tử cung, dù đây là những bệnh "có thể phòng ngừa".
Trong độ tuổi từ 35 - 50 trên toàn cầu, nhiều phụ nữ chết vì ung thư hơn nam giới, phần lớn là do ung thư ở cơ quan sinh sản nữ.
Theo thời gian, tình hình sẽ đảo ngược khi nam giới ngày càng dễ mắc các loại ung thư liên quan đến tuyến tiền liệt.
Trong quá trình nghiên cứu ở khu vực châu Phi cận Sahara, bà McCormack cho biết các gia đình đã bán đất để trả tiền điều trị ung thư, không để lại tiền cho việc giáo dục con cái.
"Đó là vòng luẩn quẩn của sự thiệt thòi đối với các gia đình nghèo", bà McCormack nói.
Ước tính của IARC chưa được bình duyệt, nhưng cũng phần nào cho thấy ung thư không chỉ có tác động đến người bệnh, mà còn ảnh hưởng thế hệ sau.
Bà McCormack cho biết IARC đang nghiên cứu để tìm ra một con số tương tự trên toàn cầu về những đứa trẻ mồ côi cha vì bệnh ung thư, nhưng việc này rất phức tạp vì không có dữ liệu về sinh sản.
Công nghệ gene giúp phát hiện DNA tế bào ung thư trong máu Công nghệ SPOT-MAS do Viện Di truyền y học - Gene Solutions nghiên cứu, phát triển dựa trên kỹ thuật giải trình tự gene thế hệ mới, giúp phát hiện DNA tế bào ung thư do khối u phóng thích vào máu.