Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (đoàn ĐBQH TP.HCM) chiều 27-10 đã phát biểu về thực trạng y tế khi thảo luận về kinh tế - xã hội.
Bà Lan nói những điều bà phát biểu về y tế cơ sở là từ kỳ họp thứ 2 nhưng đến nay tròn một năm vẫn không thấy thay đổi gì. Ngoài y tế cơ sở thì cả điều trị và cung ứng của y tế đều “đang phải đối diện với rất nhiều vấn đề”.
Cử tri phàn nàn về chất lượng khám, chữa bệnh, đặc biệt là khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT). “Ở các bệnh viện, anh em y tế, từ lãnh đạo cho tới nhân viên đều nói chúng tôi lực bất tòng tâm, thiếu tất cả, thiếu từ nhân lực, thiếu thuốc có chất lượng, thiếu cả trang thiết bị điều trị hiện đại” - bà Lan nói.
Bà cho rằng xã hội hóa để tự chủ bệnh viện đã triển khai lệch hướng vì khi xã hội hóa thì đầu tư của nhà nước bị cắt đi thay vì đầu tư cho y tế phải tăng lên và mở ra cơ hội tăng chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân.
“Nhà nước đã cắt các khoản chi lương cho hầu hết các bệnh viên tự chủ và tự chủ một phần” - ĐB Lan phản ánh. Vì vậy, các bệnh viện không tự chủ được cả về nhân lực và tài chính. Quỹ BHYT có mục tiêu tốt nhưng khó tăng thu nên giảm chi là cách được lựa chọn.
“Chúng ta ép giá dịch vụ y tế cho đến giá thuốc, vật tư y tế không đúng theo giá trị thực, ép càng rẻ càng tốt, do đó rất khó để bảo đảm chất lượng” - ĐB Lan nói và nhìn nhận dù ép giá như vậy nhưng không dễ thanh toán.
Theo bà Lan, từ 2020 đến tám tháng năm 2022, các bệnh viện ở TP.HCM đang bị BHYT từ chối thanh toán 1.400 tỉ đồng chỉ vì tổng mức thanh toán vượt quá quy định. Lý do vượt quá là vì số người bệnh tăng lên.
ĐB Phạm Khánh Phong Lan phát biểu về y tế ở Quốc hội chiều 27-10. Ảnh: PT |
“Tôi không biết đến bao giờ một ước mơ bình thường của bất kỳ cán bộ y tế nào là làm sao chỉ tập trung vào chuyên môn, làm sao để khám chữa bệnh cho bệnh nhân một cách tốt nhất thành hiện thực. Chứ không phải hàng ngày đối phó với các quy trình mua sắm, thanh toán và nguy cơ bị xử lý cả về hành chính lẫn hình sự" - bà Lan chia sẻ.
Bà đề nghị Chính phủ, Quốc hội phải có Nghị quyết để giảm các thủ tục, cấp ngân sách bù chi, cải cách tiền lương cho nhân viên y tế vì dù sao tiền lương cũng là phần rất quan trọng. Còn về lâu dài phải hoàn thiện các luật có liên quan như Luật khám, chữa bệnh, luật dược, luật trang thiết bị, luật BHYT...
Bên cạnh đó cũng cần có cách tiếp cận khác với BHYT theo hướng đa dạng nguồn thu, danh mục thanh toán phải có tỉ lệ hợp lý, giá trị thanh toán phải đúng và nếu thiếu thì ngân sách phải bù. “Vừa qua, ngành y tế chỉ giải ngân được cho đầu tư là 18% ngân sách. Chi không được phải rõ nguyên nhân tại đâu” - bà Lan nói.
Kết thúc phát biểu, bà Lan nói: "Khi phải chứng kiến bệnh nhân không được khám chữa bệnh kịp thời, bệnh nhân ra đi chúng tôi đã đau khổ lắm rồi. Nếu không được tạo điều kiện để ngành y tế phát triển thì chúng ta sẽ phải đối diện với những nguy cơ lớn hơn, đặc biệt là dịch bệnh. Thời gian qua ngành y tế đã phải hy sinh và mất mát rất nhiều”.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan giải trình ý kiến đại biểu nêu. Ảnh: PT |
Trong phần giải trình của mình, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đã nhấn mạnh thời điểm này ngành y tế đang gặp khó khăn hơn bao giờ hết. Bộ trưởng giải trình các vấn đề không chỉ ĐB Lan nêu chiều nay, mà cả một số ý kiến ĐB phát biểu buổi sáng.
Bà Lan khẳng định các vấn đề các ĐB nêu thì Quốc hội, Chính phủ, Bộ Y tế đã nhìn nhận và có một số giải pháp, ban hành một số Nghị quyết, Bộ cũng đã tổ chức thanh tra, kiểm tra.
“Trong quá trình triển khai chúng tôi nhận thấy nhiều quy định đã rõ nhưng nhiều nơi còn lúng túng, Bộ đang tăng cường hướng dẫn và hỗ trợ các đơn vị” - Bộ trưởng Lan nói.
“Bộ Y tế đã trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 56/2011 về hỗ trợ phụ cấp đối với nhân viên y tế cơ sở, y tế dự phòng. Bên cạnh đó là các chính sách nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Riêng về chính sách tăng nhân lực y tế thì chúng tôi xin phép được báo cáo trong phiên trả lời chất vấn cùng Bộ trưởng Nội vụ sắp tới” - Bộ trưởng Lan nói.