Theo báo cáo mới nhất về thị trường bất động sản (BĐS) 9 tháng năm 2022 của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), HoREA đánh giá có dấu hiệu thị trường dần phục hồi, trong đó điểm sáng là thị trường BĐS công nghiệp và thị trường BĐS logistics.
Tuy nhiên, nhìn tổng thể thì thị trường vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Tổng thể thị trường BĐS đang trong giai đoạn cực kỳ khó khăn, căng thẳng với 5 biểu hiện được HoREA nêu ra.
Thứ nhất, sức mua sụt giảm do tổng cầu có khả năng thanh toán sụt giảm làm cho tính thanh khoản của thị trường và của các chủ đầu tư dự án sụt giảm mạnh, dẫn đến tình trạng thiếu tiền mặt, thiếu vốn lưu động.
Điều này bộc lộ qua động thái của một số chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại thu hẹp quy mô đầu tư, giãn tiến độ thi công, giảm nhân sự, tăng tỉ lệ chiết khấu bán nhà lên rất cao, có trường hợp chiết khấu lên đến 40% giá trị hợp đồng.
Biểu hiện thứ hai là chủ đầu tư, người mua nhà, nhà đầu tư thứ cấp khó tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng, nếu được vay thì phải chịu lãi suất vay cao hơn trước đây.
Thứ ba, doanh nghiệp BĐS khó tiếp cận nguồn vốn trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ hơn trước.
Thị trường BĐS đang gặp nhiều khó khăn về vốn và thanh khoản. Ảnh: QH |
Thứ tư, doanh nghiệp BĐS có dấu hiệu khó khăn về vốn, thiếu tiền mặt, thiếu vốn lưu động do khó huy động vốn từ khách hàng do khách hàng cũng bị sụt giảm thu nhập và cũng khó tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng.
Bộc lộ qua động thái thành lập doanh nghiệp quản lý và đầu tư BĐS thực hiện phương thức chia nhỏ giá trị BĐS để huy động nguồn vốn nhàn rỗi, nhỏ lẻ trong xã hội.
Biểu hiện cuối cùng là các vướng mắc về thể chế pháp luật kỳ vọng sẽ được giải quyết theo định hướng của Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành TW Đảng mà theo lộ trình thì Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản (mới) nếu được Quốc hội thông qua thì dự kiến sẽ có hiệu lực từ 1-7-2024. Do đó, trong gần hai năm tới đây hàng trăm dự án nhà ở thương mại có thể vẫn chưa được tháo gỡ vướng mắc, khó khăn.
Báo cáo HoREA cũng chỉ ra nguyên nhân khiến thị trường khó khăn bắt nguồn từ một số vướng mắc về thể chế pháp luật và khâu thực thi pháp luật. Thể hiện qua hơn 100 dự án của hơn 80 doanh nghiệp dừng triển khai thực hiện. Trong đó, 64 dự án sử dụng đất có nguồn gốc đất công hoặc do cổ phần hóa trước đây.
HoREA cho biết, 9 tháng đầu năm 2022, thị trường BĐS tuy đã có dấu hiệu dần phục hồi trở lại với nguồn cung 11.600 căn nhà, tăng 70,5% so với cùng kỳ năm 2021. Thế nhưng số lượng nhà ở này cũng chỉ bằng khoảng 36% so với cùng kỳ năm 2017, chưa đáp ứng nhu cầu nhà ở rất lớn của thị trường.