Thẩm tra việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ trong lĩnh vực thanh tra, các Ủy ban của Quốc hội ghi nhận, các biện pháp phòng ngừa tham nhũng tiếp tục được đẩy mạnh với nhiều hình thức.
Trong nửa đầu nhiệm kỳ, các cấp, ngành đã tiến hành chuyển đổi vị trí công tác của 111.430 cán bộ, công chức, viên chức nhằm phòng ngừa tham nhũng; chú trọng xử nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng. Thế nhưng, theo cơ quan thẩm tra, việc chấp hành kỷ cương, kỷ luật hành chính của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn chưa nghiêm.
"Tình trạng lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật, vị trí công tác để nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp còn diễn ra ở nhiều lĩnh vực. Hiện tượng người dân phải "lót tay" trong giải quyết công việc xảy ra đã nhiều năm nhưng chưa có giải pháp ngăn chặn hiệu quả” - báo cáo thẩm tra phản ánh.
Cạnh đó, tình trạng móc nối, tiếp tay của cán bộ Nhà nước với doanh nghiệp để trục lợi, chiếm đoạt tài sản của Nhà nước còn diễn ra nhiều ở một số lĩnh vực như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, hải quan... Tromg khi đó, kết quả phát hiện, xử lý các trường hợp kê khai tài sản, thu nhập không trung thực "chưa tương xứng với tình hình thực tế". Qua giám sát của Ủy ban Tư pháp và dư luận, cử tri cho thấy, tình trạng vi phạm việc kê khai tài sản thu nhập diễn ra còn nhiều.
Điểm đáng lưu ý, cơ quan thẩm tra chỉ ra, công tác phát hiện, xử lý tham nhũng có bước đột phá mạnh mẽ. Các cơ quan chức năng đã chủ động phát hiện, quyết liệt đấu tranh, mở rộng điều tra, khởi tố mới nhiều bị can trong nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn, phức tạp, có tính hệ thống, có tổ chức.
Điển hình là các vụ án xảy ra tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, Công ty Việt Á, AIC, Tập đoàn FLC, Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát, Cục Đăng kiểm Việt Nam và một số trung tâm đăng kiểm...
Tương tự, công tác thu hồi tài sản tham nhũng có nhiều chuyển biến tích cực, trong đó Viện kiểm sát phối hợp với cơ quan điều tra đã thu hồi hơn 386 nghìn tỷ đồng, kê biên 249 bất động sản và hơn 56 triệu cổ phần, cổ phiếu...
Một số vụ án thu hồi tài sản cao như vụ Công ty Việt Á, các bị can nhận hối lộ tự nguyện nộp số tiền hưởng lợi bất chính; cơ quan điều tra đã kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, tổng tài sản thu hồi trị giá 1.600 tỷ đồng... Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đánh giá, số vụ có điều kiện thi hành về tiền vẫn còn tồn đọng lớn.
"Đề nghị Chính phủ báo cáo bổ sung việc nghiên cứu, xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; kết quả phối hợp thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế" - báo cáo thẩm tra nêu yêu cầu.
Liên quan đến công tác thanh tra, cơ quan thẩm tra nhận định, Chính phủ đã tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, nhất là đã triển khai nghiêm túc các cuộc thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Nửa đầu nhiệm kỳ, lực lượng tranh tra đã phát hiện vi phạm về kinh tế 337.305 tỷ đồng, 18.439 ha đất; kiến nghị xử lý hành chính 6.655 tập thể và 17.775 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xem xét 1.090 vụ, 870 đối tượng.
Toàn ngành thanh tra cũng tăng cường đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện 20.091 kết luận và quyết định xử lý về thanh tra. Qua đó, thu hồi 5.152 tỷ đồng (đạt 47%), 663 ha đất; xử lý khác về kinh tế 1.043 tỷ (đạt 47,6%); xử lý hành chính 8.211 tổ chức (đạt 94%), 19.111 cá nhân (đạt 93%); chuyển cơ quan điều tra 245 vụ, 353 đối tượng.
Để phát huy hiệu quả hoạt động thanh tra, cơ quan thẩm tra nêu rõ, Chính phủ cần có biện pháp, giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng việc thực hiện kết luận thanh tra, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, xử lý nghiêm hành vi vi phạm pháp luật để chấn chỉnh, ngăn ngừa chung cho toàn xã hội. Đồng thời, làm rõ thêm kết quả thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; các ngành, lĩnh vực dễ phát sinh vi phạm, tham nhũng, tiêu cực, các bộ, ngành, địa phương có nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo.