Thông tin này được Chính phủ nêu tại báo cáo vừa gửi Quốc hội về thực hiện nghị quyết giám sát chuyên đề, chất vấn liên quan tới lĩnh vực thông tin và truyền thông.
Chính phủ cho biết quá trình đối soát các thuê bao di động, các nhà mạng phát hiện trường hợp cố tình đăng ký nhiều sim để bán và một bộ phận người dùng không sang tên khi chuyển quyền sử dụng sim. Đây là lý do dẫn tới tình trạng sim rác chưa được xử lý dứt điểm. Từ đó, nhiều đối tượng xấu lợi dụng sim rác để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gây bức xúc trong xã hội.
Ngoài tin nhắn rác trên mạng viễn thông truyền thống, xuất hiện tin nhắn rác qua mạng Internet, OTT (Viber, Messenger, Zalo...). Thực tế cũng có đối tượng sử dụng thiết bị công nghệ cao giả mạo trạm thu phát sóng di động để phát tán tin nhắn rác dẫn tới khó khăn trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn.
Từ tháng 4 đến tháng 6, ngành Thông tin & Truyền thông đã thanh tra diện rộng việc quản lý thông tin thuê bao, để xử lý tình trạng một thuê bao có nhiều sim và các đối tượng cố tình đăng ký 10, 100 hoặc 1.000 sim.
Một cửa hàng bán sim tại Hà Nội. Ảnh: Lưu Quý
Các doanh nghiệp di động đã đối soát hơn 125 triệu thuê bao di động với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trong đó, hơn 108 triệu thuê bao (trên 86,5%) có thông tin trùng khớp. Gần 17 triệu thuê bao có thông tin chưa trùng khớp đang được nhà mạng chuẩn hóa.
Đến cuối tháng 8, khoảng 7,2 triệu thuê bao trong số trên đã chuẩn hóa thông tin. Tuy nhiên, có gần 3,2 triệu thuê bao bị khóa một chiều, hơn 4,8 triệu thuê bao bị khóa 2 chiều do thông tin chưa đầy đủ. Nhà mạng thu hồi hơn 1,8 triệu thuê bao. Trong tháng 10, số thuê bao bị khóa một chiều sẽ bị khóa tiếp 2 chiều nếu khách hàng không tới các điểm giao dịch của nhà mạng để chuẩn hóa thông tin.
Trước tình trạng cuộc gọi rác, sim rác vẫn tràn lan, Bộ Thông tin & Truyền thông đề nghị người dân tới các cửa hàng của nhà mạng di động để chuẩn hóa, chính xác thông tin thuê bao. Việc này là một trong số biện pháp xử lý sim rác, sim không chính chủ.
Ba nhà mạng chiếm 96% thị phần di động gồm Viettel, VNPT và MobiFone sử dụng công nghệ để đối soát, xác thực trực tuyến (online) thông tin thuê bao phát triển mới với cơ sở dữ liệu quốc gia dân cư. Các nhà mạng còn lại đối soát, xác thực định kỳ hàng tháng.
Trường hợp nhà mạng vi phạm trong quản lý thuê bao như cung cấp dịch vụ cho thuê bao mới khi thông tin chưa đầy đủ; bán sim đã được cập nhật, kích hoạt sẵn thông tin ra thị trường... sẽ bị đề nghị đình chỉ phát triển thuê bao mới.
Chính phủ cho biết sẽ áp dụng các biện pháp về kỹ thuật, pháp lý để xử lý tình trạng sim rác, cuộc gọi rác. Cụ thể, các quy định về quản lý thông tin thuê bao sẽ được siết chặt hơn, trong đó quy định rõ trách nhiệm với thuê bao đăng ký sở hữu nhiều hơn 3 sim, hoặc khi chuyển sim cho người khác sử dụng.
Doanh nghiệp viễn thông sẽ phải bắt buộc áp dụng công nghệ (video call, ekyc,...) trong quá trình đăng ký, phát triển sim mới. Quy định chặt chẽ hơn trách nhiệm đối với chủ thuê bao khi chuyển cho người khác sử dụng thuê bao đứng tên mình.
Ngoài ra, Bộ Thông tin & Truyền thông sẽ tăng giám sát tình trạng cuộc gọi rác qua hệ thống hỗ trợ tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác (đầu số 5656, 156 và website thongbaorac.ais.gov.vn). Cơ quan này cũng phối hợp với cơ quan chức năng của Bộ Công an xử lý những tin nhắn, cuộc gọi có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Anh Minh