Theo doanh nghiệp, bảng giá đất hiện hành tại Đà Nẵng quá cao, cùng với phương pháp tính tiền thuê đất chưa phù hợp khiến tiền thuê đất tăng chóng mặt.

Tiền thuê đất là gánh nặng lớn

Ngày 11-10, ông Hồ Kỳ Minh - phó chủ tịch thường trực UBND TP Đà Nẵng - và lãnh đạo các sở ngành đã đi kiểm tra thực tế một số dự án nghỉ dưỡng ven biển về tình trạng tiền thuê đất tăng cao.

Trước đó, như Tuổi Trẻ Online đã phản ánh, nhiều doanh nghiệp nghỉ dưỡng ven biển Đà Nẵng đồng loạt kêu cứu vì tiền thuê đất tăng sốc từ 360-948% khiến họ lâm cảnh điêu đứng. 

Một số doanh nghiệp không trả nổi tiền thuê đất, bị cơ quan thuế cưỡng chế, phải dừng hoạt động.

Tại dự án tổ hợp nghỉ dưỡng Ariyana Đà Nẵng, ông Lê Minh Kha, đại diện chủ đầu tư, cho hay dự án có tổng diện tích 26,7ha, trong đó 22,7ha thuê đất trả tiền hằng năm. 

Hiện mỗi năm tiền thuê đất dự án 121 tỉ đồng, tăng rất mạnh so với mức 32 tỉ đồng chu kỳ liền trước. Do không đủ tiền nộp, doanh nghiệp đã bị cưỡng chế thuế.

Theo ông Kha, với tình hình hiện nay, tiền thuê đất là gánh nặng rất lớn với doanh nghiệp, doanh thu khai thác từ dự án không đủ trả tiền thuê đất. Trong khi mật độ xây dựng tại dự án rất thấp, chỉ khoảng 18%. Phần diện tích còn lại là đất cảnh quan, cây xanh, đường nội bộ nhưng vẫn phải trả theo giá thuê đất thương mại - dịch vụ là bất hợp lý.

Do đó, doanh nghiệp đề xuất xây dựng đơn giá thuê theo công năng sử dụng đất. Đây là cách tính sát với thực tế và chính quyền TP có thể quyết định được. Đồng thời, đề xuất xem xét ban hành đơn giá thuê đất riêng cho vệt các dự án du lịch ven biển vì đặc thù sử dụng đất lớn, mật độ xây dựng thấp hơn khu vực lân cận.

Theo chủ đầu tư này, việc tăng tiền thuê đất hằng năm có thể hiểu được, nhưng mức tăng tới hàng chục lần là không hợp lý. Các phương án đầu tư, kinh doanh không thể dự trù được mức tăng hàng chục lần, ảnh hưởng rất lớn với doanh nghiệp.

Cần thay đổi bảng giá đất

Trong khi đó, tại dự án khu du lịch Melia Đà Nẵng, ông Nguyễn Mạnh Trung, chủ đầu tư, cho hay từ khi vào đầu tư tiền thuê đất liên tục tăng, đến nay đã tăng đến 33 lần. Hiện dự án rộng khoảng 12ha, phải nộp 28 tỉ đồng tiền thuê đất mỗi năm cho phần đất cây xanh cảnh quan, đường nội bộ.

Theo ông Trung, diện tích đất cảnh quan cây xanh phải trả tiền thuê như đất thương mại - dịch vụ là không hợp lý, vì doanh nghiệp không xây dựng gì trên diện tích này.

Vừa qua Chính phủ giảm 30% tiền thuê đất, địa phương cũng áp dụng các hệ số thấp nhất nhưng tiền thuê đất vẫn tăng rất cao, doanh nghiệp không sống được. Trong năm 2022, dự án có doanh thu 37 tỉ đồng nhưng riêng tiền thuê đất đã chiếm 28 tỉ.

Bản chất vấn đề ở đây là TP đang định giá đất quá cao tại vệt ven biển. Khu vực này có mật độ xây dựng thấp, quy mô sử dụng đất lớn, nếu áp giá như các khu đất nhỏ, mật độ xây dựng cao ở phía đối diện trục đường Võ Nguyên Giáp là không hợp lý nên cần có bảng giá riêng.

Ông Trung cho rằng bảng giá đất ban hành năm 2020 quá cao, trong khi hiện tại giá đất đã giảm nhưng TP vẫn giữ nguyên bảng giá đất. Do đó, dù áp dụng nhiều biện pháp giảm hệ số tính thì tiền thuê đất doanh nghiệp phải nộp vẫn tăng 4-5 lần.

Do đó, ông kiến nghị UBND TP trình HĐND TP thay đổi bảng giá đất, định giá lại cho phù hợp thị trường để cứu các doanh nghiệp.