Tuyến đường 1C được hình thành trong bối cảnh cuộc chiến chống Mỹ đầy cam go ở miền Tây Nam bộ. Con đường này tiếp nối đường Trường Sơn, từ miền Đông Nam bộ về tận mũi Cà Mau.
Tại đây những thanh niên từ 15 tới ngoài 20 tuổi với hơn 2/3 là nữ, làm nhiệm vụ vận chuyển vũ khí, lương thực, đón bộ đội từ miền Bắc vào chi viện chiến trường miền Tây Nam bộ từ năm 1967 tới ngày thống nhất đất nước. Lực lượng thanh niên đã tạc nên huyền thoại con đường 1C lịch sử bằng tuổi thanh xuân và xương máu của mình.
Ông Lê Hồng Liêm - trưởng Ban liên lạc cựu cán bộ đoàn thanh niên Việt Nam phía nam - cho rằng cuộc sống và chiến đấu của lực lượng thanh niên xung phong, cán bộ đoàn viên, bộ đội trên tuyến đường 1C ngày ấy mang ý nghĩa sâu sắc. Là sự hi sinh cao cả cùng với những ước mơ và nghị lực phi thường của một thời tuổi trẻ sẵn sàng hiến dâng cho đất nước.
Và tọa đàm hôm nay là dịp để tìm sâu sắc hơn lịch sử ý nghĩa tầm vóc, những giá trị quý giá mà những thế hệ thanh niên xung phong, cán bộ đoàn thanh niên và nhân dân cống hiến trên tuyến đường 1C huyết mạch.
“Cần có những đề xuất, kiến nghị để tri ân giữ gìn những giá trị lịch sử truyền thống được gắn liền với tuyến đường này. Cũng là thông điệp sống vô giá nhắc nhở cho thế hệ trẻ hiện nay sống có lý tưởng, hoài bão, khát vọng và trách nhiệm để góp phần xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp hơn”, ông Liêm nói.
Là một trong các cựu thanh niên xung phong trên tuyến đường này, bà Lê Thị Tuyết bồi hồi kể lại, bà được giao công tác chuyển hàng và đưa bộ đội, thương binh vào T3 trong tình hình chiến tranh ác liệt.
Luôn sống trong tâm thế sẵn sàng “không thể vượt qua” nhưng bằng tinh thần dũng cảm và quyết tâm, bà cũng như các nữ đồng đội luôn lướt qua mọi màn mưa đạn, pháo, có tháng phải đi chuyển hàng mỗi đêm.
“Nhiều lúc chuyển hàng gặp địch đánh, chúng tôi luôn nêu cao tinh thần bảo vệ hàng và thương binh. Chúng tôi sẵn sàng đem cả tuổi xuân hiến trọn đời mình cho Đảng và nhân dân”, bà Tuyết tâm tình.
Cũng tại tọa đàm, Bí thư trung ương đoàn Nguyễn Tường Lâm cho biết tuyến đường 1C huyền thoại còn có điểm đặc biệt hơn bởi là tuyến đường được Liên đội I thanh niên xung phong tổ chức, thành lập và do tổ chức đoàn trực tiếp chỉ huy, điều khiển hoạt động, chiến đấu trên một chiến trường ác liệt từ đầu đến cuối.
Liên đội I thanh niên xung phong chỉ có khoảng 800 quân, trong đó hơn 600 quân là nữ, nhưng đã lập được những chiến công như đưa đón hơn 3 vạn lượt cán bộ, bộ đội, thương binh; vận chuyển hơn 13.000 tấn vũ khí, hàng ngàn tấn lương thực, thuốc men…
“Hàng trăm trận đánh, hàng ngàn câu chuyện của các cô chú đã tô thắm thêm cho trang sử vẻ vang của dân tộc, tiếp lửa cho thế hệ thanh niên hôm nay tiếp tục rèn luyện, phấn đấu để cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, giàu mạnh”, anh Lâm chia sẻ.
TT (Kiên Giang) - Anh Võ Văn Trình - phó bí thư Tỉnh đoàn Kiên Giang - vừa cho biết: trong chặng ba Tháng thanh niên, sau hơn một tuần tổ chức tìm kiếm và khai quật dưới sự hướng dẫn của các anh chị cựu thanh niên xung phong (TNXP), các bạn đoàn viên thanh niên Huyện đoàn Hòn Đất (Kiên Giang) đã tìm ra, cất bốc được 20 hài cốt liệt sĩ TNXP hy sinh trên tuyến đường 1C đưa về quy tập tại nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Kiên Giang.