Thông báo xả lũ trong đêm
Sáng 15-10, ông Nguyễn Trường Thành - chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, chánh văn phòng Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự Nghệ An - cho biết phía Sở Công Thương Nghệ An đã lập đoàn kiểm tra việc thực hiện quy trình vận hành các hồ chứa thủy điện Châu Thắng và Nhạn Hạc.
Đoàn kiểm tra gồm các thành viên thuộc Sở Công Thương và Chi cục Thủy lợi. Ông Trần Thanh Hải - phó giám đốc Sở Công Thương Nghệ An - được giao nhiệm vụ trưởng đoàn.
Nhiệm vụ của đoàn là tổ chức kiểm tra việc thực hiện quy trình vận hành liên hồ, quy trình vận hành đơn hồ đối với các chủ sở hữu đập, hồ chứa thủy điện Châu Thắng và Nhạn Hạc.
Xử lý vi phạm hoặc đề xuất phương án xử lý (nếu có) và báo cáo UBND tỉnh, giám đốc Sở Công Thương để xem xét, giải quyết. Thời gian kiểm tra là 5 ngày, kể từ 13-10.
Đây là hai nhà máy thủy điện được đề cập trong báo cáo về thiệt hại do mưa lũ từ ngày 26 đến 27-9 và kiến nghị xem xét quy trình xả lũ các nhà máy thủy điện của UBND huyện Quỳ Châu gửi đến UBND tỉnh Nghệ An.
Theo Sở Công Thương Nghệ An, theo quy định, thông báo vận hành xả lũ phải được ban hành trước khi xả lũ ít nhất 4 giờ.
Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ Online, từ ngày 26 đến 27-9, Công ty cổ phần Prime Quế Phong (chủ sở hữu hồ chứa thủy điện Châu Thắng - PV) liên tục có ba thông báo vận hành xả lũ hồ chứa thủy điện Châu Thắng, trong đó có hai thông báo lúc giữa đêm và rạng sáng.
Cụ thể, lúc 23h42 tối 26-9, Công ty cổ phần Prime Quế Phong phát hành thông báo gửi đến các cơ quan chức năng, báo cáo vận hành xả lũ lúc 4h sáng 27-9 với lưu lượng xả từ 76m3/s đến 450m3/s .
Thế nhưng, đến 2h38 sáng 27-9, công ty này lại có thông báo nêu việc thủy điện Nhạn Hạc xả khẩn cấp nên nhà máy thủy điện Châu Thắng phải thực hiện xả lúc 2h35 với lưu lượng xả tăng lên 1.200m3/s.
Tiếp đó, đến 6h56 sáng 27-9, công ty tiếp tục có thông báo dự kiến đến 8h30 tăng mức xả lên đến 2.500m3/s về hạ du.
Trong khi đó, theo Công ty cổ phần ZaHưng (chủ sở hữu hồ chứa thủy điện Nhạn Hạc - PV), do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới, từ tối 26-9 trên lưu vực hồ chứa thủy điện Nhạn Hạc có lúc mưa vừa, có lúc mưa to đến rất to.
Lưu lượng nước về hồ thủy điện Nhạn Hạc tăng và dự báo tiếp tục tăng trong nhiều giờ tới làm mực nước trong hồ có nguy cơ vượt quá cao trình 312m.
Công ty cổ phần ZaHưng dự kiến xả tăng cường qua hai cửa van tràn xả sâu lúc 5h30 sáng 27-9, tổng lưu lượng xả dự kiến từ 500m3/s đến 1.100m3/s.
Báo cáo từ UBND huyện Quỳ Châu, đợt mưa lũ vừa qua gây thiệt hại hơn 177 tỉ đồng cho địa phương này.
Nhà máy thủy điện Nhạn Hạc có công suất 59MW, được đầu tư gần 1.900 tỉ đồng, hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2018.
Nhà máy thủy điện Châu Thắng có công suất lắp máy 14MW với 2 tổ máy, khởi công đầu năm 2013 và hoàn thành vào tháng 5-2017.
Bỏ quy hoạch nhiều thủy điện vừa và nhỏ
Vào năm 2018, đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Nghệ An từng chỉ ra mặc dù việc xả lũ của các nhà máy thủy điện không làm tăng lũ tự nhiên nhưng đã làm co hẹp dòng chảy và xả từ trên cao xuống với lưu tốc lớn làm biến đổi dòng chảy, gây sạt lở cho vùng hạ du.
Trong những năm qua, qua rà soát quy hoạch, UBND tỉnh Nghệ An đã trình Bộ Công Thương loại khỏi quy hoạch 15 dự án thủy điện vừa và nhỏ, hiệu quả thấp, triển khai chậm tiến độ hoặc chưa triển khai.
Từ năm 2015, Ban thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã có chủ trương không xem xét bổ sung quy hoạch thủy điện.
Huyện Quỳ Châu đề nghị UBND tỉnh Nghệ An và cơ quan cấp trên xem xét quy trình xả lũ của các nhà máy thủy điện, trong đợt mưa lũ gây thiệt hại hơn 177 tỉ đồng.