Viện KSND tỉnh Lào Cai mới đây ban hành cáo trạng truy tố 16 bị can trong vụ án khai thác "chui" hàng triệu tấn quặng apatit, xảy ra trên địa bàn. Trong số này, bị can Nguyễn Mạnh Thừa bị truy tố 2 tội "rửa tiền" và "vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên".

CTV

Hợp thức hóa dòng tiền bất chính

Năm 2009, Công ty Lilama được UBND tỉnh Lào Cai cấp giấy chứng nhận để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng tại thôn 2 (xã Đồng Tuyển, TP.Lào Cai, tỉnh Lào Cai) trên phần diện tích đất rộng 3,77 ha.

Cơ quan tố tụng xác định, khu vực này thuộc khai trường số 18 đã được Bộ Công thương phê duyệt quy hoạch quặng apatit. Việc khai thác quặng nếu diễn ra thì phải có giấy phép khai thác, thẩm quyền cấp phép thuộc Chính phủ.

Dù biết rõ quy định trên, các lãnh đạo tỉnh Lào Cai, đứng đầu là cựu Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Vịnh, đã ban hành hàng loạt văn bản trái pháp luật, tạo điều kiện để Công ty Lilama ngang nhiên khai thác quặng dưới "vỏ bọc" dự án nhà hàng, khách sạn.

Chỉ trong 2 năm, số quặng apatit Công ty Lilama khai thác thuê cho Công ty Apatit Việt Nam và trực tiếp khai thác lên tới hơn 1,5 triệu tấn, trị giá hơn 610 tỉ đồng. Qua đó, 2 công ty lần lượt thu lợi hơn 171 tỉ đồng và hơn 184 tỉ đồng.

Đáng chú ý, để hợp thức hóa nguồn tiền thu được từ việc khai thác quặng apatit trái phép, bị can Nguyễn Mạnh Thừa mượn tài khoản của 12 cá nhân là những người được Công ty Lilama thuê vận chuyển quặng và đất đá.

Mục đích để Công ty Lilama chuyển nhờ số tiền thu được từ việc bán quặng apatit, khi thanh toán thì trả lại cho bị can Thừa.

Tiếp đó, bị can Thừa chỉ đạo các kế toán của Công ty Lilama lập các hợp đồng, biên bản nghiệm thu nhằm nâng khống giá cước vận chuyển quặng, đất đá và nâng khống khối lượng đất đá; rồi đến chi cục thuế mua hóa đơn bán lẻ theo các hợp đồng kinh tế và biên bản nghiệm thu khống.

Kết quả điều tra cho thấy, từ năm 2013 - 2015, bị can Nguyễn Mạnh Thừa đã chỉ đạo thực hiện chuyển tiền từ tài khoản của Công ty Lilama vào tài khoản của 12 cá nhân nhiều lần, với tổng số tiền hơn 182 tỉ đồng. Trong đó, 5,6 tỉ đồng là cước vận chuyển quặng, đất đá thực tế; còn lại hơn 177 tỉ đồng là tiền nâng khống.

CÔNG AN CUNG CẤP

Chi tiền tỉ biếu quan chức, mua nhà đất, gửi ngân hàng

Vẫn theo cáo trạng, sau khi 12 cá nhân nhận được tiền vào tài khoản đã cùng kế toán của Công ty Lilama rút tiền mặt, đưa cho ông Nguyễn Mạnh Thừa hoặc nộp vào tài khoản cá nhân của bị can này.

Với số tiền hơn 177 tỉ đồng có được từ hành vi "rửa tiền", Giám đốc Công ty Lilama khai nhận đã dùng 2,1 tỉ đồng mua một lô đất tại P.Bắc Cường (TP.Lào Cai) rồi cho con trai đứng tên chủ sở hữu.

Bị can dùng hơn 33 tỉ đồng chuyển vào tài khoản của Công ty CP Đồng Tả Phời mua cổ phần tại đây. Sau đó, số cổ phần đã chuyển cho một công ty khác do con trai bị can làm giám đốc.

Ông Thừa còn rút 5 tỉ đồng mở tài khoản tiết kiệm, gửi số tiền này vào ngân hàng mang tên con gái mình; sử dụng 6,5 tỉ đồng mua đất của các hộ dân nhằm khai thác khoáng sản trái phép.

Đặc biệt, Giám đốc Công ty Lilama sử dụng 5 tỉ đồng để biếu ông Nguyễn Văn Vịnh, khi đó là Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai, vào dịp tết Nguyên đán năm 2015.

Bị can Thừa cũng khai đưa tiền cho một số cán bộ lãnh đạo UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ban ngành của tỉnh Lào Cai, lãnh đạo Công ty Apatit Việt Nam và một số người khác, nhưng quá trình điều tra không làm rõ được.

Đến nay, các bị can trong vụ án đã khắc phục tổng số tiền hơn 229 tỉ đồng. Trong đó, Công ty Apatit Việt Nam tự nguyện nộp lại hơn 184 tỉ đồng thu lợi bất chính; bị can Nguyễn Mạnh Thừa và gia đình khắc phục hơn 3 tỉ đồng tiền mặt, hơn 4 triệu cổ phần của Công ty CP Đồng Tả Phời…