"Cái chết" của tàu cao tốc chở khách ra đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi phần vì không thể cạnh tranh được với tàu siêu tốc có thời gian di chuyển nhanh hơn, phần khác nhiều năm qua du lịch "đóng băng", khách ra đảo Lý Sơn quá ít.

Một thời hoàng kim, tàu cao tốc Lý Sơn giờ thành sắt vụn

Có mặt trên chuyến tàu siêu tốc ra đảo Lý Sơn những ngày cuối tháng 10, dù buổi sáng là "giờ vàng" chở khách từ cảng Sa Kỳ ra Lý Sơn nhưng trên tàu chỉ có hơn 100 khách, dù năng lực của tàu chở khoảng 240 khách.

Theo Ban quản lý cảng và Cảng vụ Đường thủy nội địa tỉnh Quảng Ngãi, hiện có 8 tàu chở khách tuyến Sa Kỳ - Lý Sơn hoạt động, cách 30 phút lại cho một tàu xuất bến. Tàu nhiều và hiện đại nhưng khách lại không tăng, dẫn đến "cung vượt cầu".

Bốn tàu cao tốc tuyến Sa Kỳ - Lý Sơn có thời gian di chuyển tận 60 phút đã dừng hoạt động nhiều năm qua, bởi không cạnh tranh được.

Tại vũng neo đậu tàu thuyền Lý Sơn có 3 tàu cao tốc neo đậu cách bờ khoảng 100m. Nhiều năm qua không chở khách, tàu đang hoen gỉ, hư hỏng.

Những con tàu này từng là cuộc cách mạng vận chuyển hành khách ra Lý Sơn thay tàu gỗ. Một thời đội tàu cao tốc này được xem như "du thuyền" bởi tính năng vượt trội.

Thị trường khốc liệt, từ ăn nên làm ra giờ trở thành gánh nặng. Các chủ tàu từng rao bán nhưng không ai mua, người muốn mua thì trả giá kiểu "sắt vụn". Chi phí đóng mỗi tàu cả chục tỉ, giờ bán lại vài đồng, chủ tàu tiếc không bán. Cứ thế, những khối tài sản lớn hỏng dần.

Ông Nguyễn Hồng Danh (huyện Lý Sơn) là một trong những người đầu tiên đầu tư tàu cao tốc chở khách ra Lý Sơn bảo rằng những năm đầu tiên hoạt động lãi lớn. Nhiều người nhảy vào, đầu tư tàu hiện đại hơn. "Họ làm sau nên đóng tàu chạy nhanh hơn, êm hơn. Tàu cao tốc bị khách chê không đi", ông Danh nói.

Gồng thêm một thời gian, ông Danh quyết định bán tàu cắt lỗ. Nhìn các chủ tàu khác đang neo tàu, ông Danh xem như may mắn, bởi nếu để đến giờ lỗ càng nặng hơn. "May tôi bán kịp nên lỗ ít", ông Danh thở dài.

Tàu cao tốc thành vật cản tại vũng neo đậu

Chủ bỏ nhiều năm không chăm sóc, những chiếc tàu hoen gỉ, hư hỏng. Vũng neo đậu tàu thuyền Lý Sơn phục vụ nhiều mục đích, tàu bè ra vào nhiều, vốn chật chội lại thêm bí bách bởi những chiếc tàu cao tốc to lớn neo mãi không rời đi.

Một chủ tàu thở dài khi nói về con tàu đóng mới hơn 20 tỉ đồng, hoạt động 7 năm rồi neo 4 năm qua. Ông biết "đống sắt" cản trở tàu khác ra vào vũng neo đậu, cũng muốn di chuyển đi nơi khác, nhưng chẳng biết đi đâu.

"Thật sự khi đầu tư, người dân, chính quyền xem chúng tôi là những người tiên phong đổi mới. Không ngờ chỉ mấy năm con tàu cả triệu đô phải bỏ phế như thế này. Vừa rồi tôi có liên hệ với người mua trước đây, đồng ý giá họ đưa ra, nhưng giờ họ không mua nữa", chủ tàu cao tốc nói.

Minh chứng rõ ràng nhất cho "cái chết" của tàu cao tốc hành khách là tàu Hoàng Sa 03, tàu này đã đứt neo, chìm, trôi dạt dần vào bờ. Lâu lắm rồi, chủ tàu chẳng ghé thăm.

Tàu Hoàng Sa 03 giờ có nguy cơ va đập vào các tàu cá. Rủi ro tiềm ẩn, UBND huyện Lý Sơn vừa có công văn yêu cầu chủ tàu có phương án trục vớt từ ngày 30-10 đến 30-11. Nếu không, UBND huyện sẽ xử lý theo quy định.

Ông Đặng Tấn Thành - phó chủ tịch UBND huyện Lý Sơn - cho biết nguyên nhân tàu cao tốc nằm bờ ngoài không cạnh tranh được thời gian di chuyển, còn vì mấy năm qua kinh tế khó khăn, khách du lịch quá ít, các tàu đều lâm cảnh ế khách.

"Chính quyền địa phương chia sẻ với chủ tàu, nhưng sắp đến vũng neo đậu tàu thuyền Lý Sơn sẽ thu phí các tàu vận tải ra vào và neo đâu, khó khăn càng lớn hơn nếu không xử lý những tàu này sớm", ông Thành nói.

Muộn nhất cuối 2023, TP.HCM sẽ có tàu cao tốc đi Côn Đảo

Ngày 11-8, Sở Giao thông vận tải TP.HCM có buổi làm việc với các đơn vị liên quan về kế hoạch khai thác tuyến tàu cao tốc TP.HCM - Côn Đảo.