Đó là chia sẻ của bác sĩ CK2 Thái Thị Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý trẻ em, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM), tại hội thảo "Nhận biết và can thiệp sớm trẻ có dấu hiệu tự kỷ", do Bệnh viện Nhi đồng 2 phối hợp European Wellness Việt Nam tổ chức, ngày 28.10.
Bác sĩ Thái Thị Thanh Thủy cung cấp một số dấu hiệu giúp nhận biết trẻ mắc chứng suy giảm giao tiếp và tương tác xã hội từ sớm mà phụ huynh thường bỏ qua.
Các dấu hiệu đó bao gồm: không đáp ứng khi gọi tên, không giao tiếp mắt một cách phù hợp; không bập bẹ nói khi 1 tuổi; không có cử chỉ như chỉ tay hay vẫy tay khi 1 tuổi; không nói được từ đơn khi 16 tháng tuổi, không tự nói được 2 câu khi 2 tuổi.
Diễn giả giải đáp thắc mắc của phụ huynh
THÚY LIỄU
Bác sĩ Thủy giải thích, những trẻ có dấu hiệu tự kỷ sẽ không cảm nhận được cảm xúc của người khác và không biết cách biểu lộ cảm xúc của bản thân hoặc bộc lộ quá mức.
"Khi cảm thấy không vừa ý, trẻ sẽ cáu gắt, khóc to thậm chí ném, cắn, đập đầu vào tường, đánh người… đến khi đạt được mong muốn. Ngoài ra, phụ huynh nên chú ý đến hành vi của trẻ như đi nhón chân, xoay tròn đồ vật, chơi với 2 bàn tay, lặp đi lặp lại một hành động…", bác sĩ Thủy thông tin.
Bên cạnh đó, việc sử dụng ngôn ngữ ở những trẻ tự kỷ cũng rất khó khăn, trẻ có thể không nói hoặc nói ra những âm vô nghĩa, thiếu kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ. Theo bác sĩ Thủy, với trẻ tự kỷ, ngôn ngữ lời nói và ngôn ngữ không lời đều bị hạn chế. Trẻ sẽ nói không theo quy luật nào, nói nhiều hơn hiểu, không có khả năng bắt chước và không hiểu những từ trừu tượng.
Về phương pháp điều trị, sau khi được phát hiện rối loạn phổ tự kỷ, trẻ sẽ được can thiệp sớm với sự hỗ trợ của nhóm chuyên gia bao gồm bác sĩ, chuyên viên tâm lý, kỹ thuật viên ngôn ngữ, kỹ thuật viên hoạt động trị liệu và phụ huynh. Các chương trình điều trị như y sinh, tâm lý, giáo dục đặc biệt, âm ngữ trị liệu sẽ được thiết lập tùy theo mức độ tự kỷ và mức độ phát triển của trẻ.
Bác sĩ Thủy lưu ý: "Phụ huynh khi cho trẻ thực hiện can thiệp phải thật sự kiên trì và tham gia đều đặn, đừng giao phó hoàn toàn đứa trẻ cho giáo viên. Muốn hiểu trẻ tự kỷ, phụ huynh phải tập làm con, đồng hành trong thế giới của con".
Cũng tại hội thảo, GS-TS Mike Chan, Chủ tịch European Wellness Group, đã giới thiệu thêm phương pháp can thiệp đối với trẻ tự kỷ thông qua y sinh học tái tạo.