Vụ kiện nhằm mục đích ngăn chặn các hoạt động kinh doanh có hại và buộc Meta phải ưu tiên đảm bảo an toàn cho người dùng trẻ với các công cụ mặc định, thay vì công cụ tùy chọn trên các ứng dụng của công ty này.

Gây nghiện

Vụ kiện là đỉnh điểm của cuộc điều tra kéo dài suốt hai năm qua. Những bê bối của Meta bắt đầu vào năm 2021, khi cựu quản lý Facebook Frances Haugen tung loạt bằng chứng trên tờ Wall Street Journal tố Meta nhắm mắt làm ngơ vì lợi nhuận dù các nghiên cứu nội bộ của tập đoàn này đã cho thấy tác động tiêu cực của Facebook và Instagram đến giới trẻ, trong đó 32% trẻ em gái cảm thấy "tồi tệ về cơ thể mình" vì Instagram.

Đài CNBC dẫn nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu Pew cho biết hầu hết thanh thiếu niên từ 13 - 27 tuổi ở Mỹ đều dùng mạng xã hội, 1/3 trong số đó sử dụng gần như liên tục.

Nhật báo Denver Post dẫn lời tổng chưởng lý bang Colorado Phil Weiser - một trong những người đã đâm đơn kiện - chỉ trích: "Giống như cách mà công ty thuốc lá Big Tobacco và các doanh nghiệp thuốc lá điện tử đã làm mấy năm trước, Meta chọn tối đa hóa lợi nhuận bằng việc gây hại cho sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là người trẻ".

Ông Weiser cho rằng Meta đã thu thập dữ liệu người dùng và tiếp thị các nội dung không phù hợp đến cả những người trẻ vốn không nên tham gia các nền tảng mạng xã hội của Meta.

Xuất hiện trên kênh News Nation (Mỹ) ngày 29-10, Tổng chưởng lý bang Illinois Kwame Raoul nói rằng Meta thúc đẩy các thuật toán để kích thích hormone hạnh phúc dopamine, thúc đẩy sự so sánh xã hội và gây nghiện.

Ông cũng cho rằng Meta đã làm gián đoạn cuộc sống của giới trẻ và gây ra các vấn đề như thiếu ngủ, rối loạn cơ thể và nạn bắt nạt trên mạng xã hội.

Đáp lại các lời chỉ trích, Meta tuyên bố họ đang nỗ lực cung cấp một môi trường an toàn hơn cho thanh thiếu niên và bày tỏ thất vọng vì các tổng chưởng lý đã kiện công ty này thay vì "hợp tác hiệu quả với các công ty trong toàn ngành (công nghệ) để tạo ra các tiêu chuẩn rõ ràng, phù hợp với lứa tuổi cho nhiều ứng dụng mà thanh thiếu niên đang sử dụng".

Nhưng ông Raoul đã phản bác: "Nếu họ thực sự muốn sử dụng các công cụ an toàn cho trẻ em, hãy đưa ra các tính năng nào đó để ngăn chặn tính chất gây nghiện của những lập trình này".

Chưa có giải pháp tối ưu?

Theo Tổ chức Biên giới điện tử, vào tháng 4-2023 Đạo luật Bảo vệ trẻ em trên mạng xã hội đã được giới thiệu tại Thượng viện Mỹ nhằm thiết lập các hướng dẫn bảo vệ trẻ vị thành niên trên mạng xã hội.

Dự luật quy định bất kỳ ai dưới 13 tuổi dùng mạng xã hội là bất hợp pháp, trẻ vị thành niên (trên 12 đến dưới 18 tuổi) cần có sự đồng ý của phụ huynh/người giám hộ để tham gia.

Dự luật cũng cấm các mạng xã hội sử dụng dữ liệu của trẻ vị thành niên để cung cấp thông tin cho thuật toán đề xuất nội dung. Do đó, dự luật yêu cầu các nền tảng phát triển hệ thống xác minh độ tuổi của người dùng cũng như tư cách của cha mẹ hoặc người giám hộ.

Tuy nhiên, tổ chức này bày tỏ lo ngại vì các phương pháp xác minh độ tuổi hiện nay chưa đủ tin cậy, đồng thời đạo luật có thể xâm phạm quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu của mỗi người.

Theo trang tin Social Media Today, cách bảo vệ trẻ tốt nhất vẫn là thông qua giáo dục kiến thức và các cuộc trò chuyện cởi mở giữa cha mẹ và con cái.

Hiệp hội Tâm lý Mỹ (APA) ước tính có khoảng 4,9 tỉ người dùng mạng xã hội trên toàn thế giới trong năm 2023 và cho biết mạng xã hội đã gắn liền với cuộc sống của những thanh thiếu niên lớn lên cùng công nghệ.

APA khuyến khích cha mẹ nên trò chuyện thường xuyên với con cái về tác động của mạng xã hội và công nghệ, đặt ra giới hạn thời gian khi trẻ sử dụng các thiết bị điện tử và không cho phép dùng vào ban đêm. Phụ huynh cũng cần quan sát các hành vi có biểu hiện nghiện mạng xã hội hay hành vi nói dối, lén sử dụng các thiết bị khi không được cho phép.

Trang tư vấn về kinh doanh và tiếp thị số Market Splash nhận định an toàn trên mạng xã hội đối với trẻ em "không phải là nỗ lực một lần mà là một quá trình liên tục".

Vì vậy, cha mẹ và người giám hộ luôn phải cập nhật về các xu hướng trực tuyến mới nhất, những rủi ro tiềm ẩn và sử dụng các công cụ sẵn có để giữ an toàn cho con cái. Họ nhấn mạnh: cần hợp tác với con, thiết lập các hướng dẫn và nuôi dưỡng văn hóa đồng cảm, hiểu biết và sự trách nhiệm.

Biểu hiện thế nào cho thấy đã nghiện Internet?

Nghiện Internet là tình trạng thường gặp phổ biến hiện nay, trong đó bao gồm: nghiện mạng xã hội, nghiện game, nghiện tình dục mạng...