Trong tháng 9-2020, tình hình Biển Đông có nhiều diễn biến phức tạp. Trong khi Trung Quốc tăng cường các hoạt động phi pháp trên biển, thì phía Mỹ và cộng đồng quốc tế vào cuộc ngày càng quyết liệt. Sau đây là những chuyển động đáng chú ý được truyền thông quốc tế ghi nhận lại.
Hải quân Trung Quốc xác nhận kế hoạch đóng thêm hai tàu sân bay
Chuyên gia cao cấp Viện Nghiên cứu Quân sự Hải quân của Quân Giải phóng Nhân dân (PLA) Lý Kiệt đã tuyên bố trong một sự kiện giáo dục quốc phòng ở Bắc Kinh rằng quân đội nước này “sẽ tiếp tục phát triển và xây dựng tàu sân bay thứ ba, thậm chí thứ tư", theo trang tin Caixin Global ngày 7-9.
Trước đó, thông tin Trung Quốc tăng tốc đóng thêm hai tàu sân bay đã râm rang trên truyền thông quốc tế từ giữa tháng 7-2020.
Báo South China Morning Post hôm 18-7 cho hay chiếc tàu sân bay Type 002 thứ nhất của Trung Quốc đang bắt đầu trải qua quá trình lắp ráp cuối cùng và dự kiến hạ thủy trong năm tới. Còn chiếc Type 002 thứ hai, được đóng từ năm 2018 và đang phải tạm dừng vì lý do kỹ thuật, sẽ sớm được khởi công trở lại.
Trung Quốc hiện sở hữu hai tàu sân bay là Liêu Ninh và Sơn Đông. Tuy nhiên, Mỹ hiện vẫn là quốc gia có lực lượng hải quân mạnh nhất trên thế giới, với 11 tàu sân bay đang vận hành và hai chiếc đang đóng thêm.
Lần đầu tiên, Trung Quốc triển khai tập trận kép tàu sân bay
Hôm 8-9, truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin lần đầu tiên hai tàu sân bay của nước này tiến hành tập trận đồng thời cùng nhau trên biển, kể từ khi tàu sân bay nội địa Sơn Đông được hạ thuỷ tháng 12-2019.
Theo báo South China Morning Post, đây là hoạt động chưa từng có tiền lệ của Trung Quốc nhằm cải thiện khả năng sẵn sàng chiến đấu trong bối cảnh căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington tiếp tục leo thang.
Hai tàu sân bay Liêu Ninh (trên) và Sơn Đông (dưới) cùng xuất hiện tập trận trên Hoàng Hải. Ảnh: CNT
Indonesia từ chối cho Trung Quốc xây căn cứ quân sự
Báo Taiwan News ngày 11-9 cho hay Bộ trưởng quốc phòng Indonesia Prabowo Subianto đã nói với người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa rằng Indonesia kiên quyết từ chối đề nghị xây căn cứ quân sự Trung Quốc trên lãnh thổ nước này.
Tuyên bố trên được đưa ra trong cuộc gặp song phương giữa Bộ trưởng quốc phòng hai nước hôm 8-9. Theo đó, Ông Subianto cũng loại trừ khả năng Indonesia sẽ ký các hiệp định quân sự với bất kỳ nước nào.
Mỹ sẽ đẩy mạnh dùng các thiết bị không người lái để đối phó Trung Quốc
Hải quân Mỹ sẽ triển khai nhóm tác chiến gồm máy bay, tàu chiến và tàu ngầm không người lái nhằm đối phó với việc Trung Quốc tăng cường hiện diện phi pháp ở Biển Đông, Báo EurAsian Times hôm 11-9 dẫn lời thiếu tướng Hải quân Robert Gaucher, Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, cho hay.
Đây được xem là "bước đột phá quan trọng" của hải quân Mỹ trên Biển Đông.
Theo đó, đơn vị này đang nhắm đến ngân sách quốc phòng trị giá 2 tỷ USD để đóng 10 tàu không người lái trên mặt nước trong vòng 5 năm tới.
Một chiếc máy bay không người lái MQ-9 Reaper đang thực hiện nhiệm vụ. Ảnh: KHÔNG QUÂN MỸ
Pháp, Đức và Anh gửi công hàm lên LHQ bác yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông
Hôm 16-9, ba nước Pháp, Đức và Anh đã gửi Công hàm tới Ban thư ký Liên Hợp Quốc, phản bác lại các yêu sách của Trung Quốc.
Cụ thể công hàm chung nhấn mạnh quyền đi lại không gây hại, tự do hàng hải và hàng không như đã nêu trong UNCLOS 1982 phải được tôn trọng, đặc biệt tại Biển Đông.
Mặc dù công hàm cũng khẳng định ba nước trên không đứng về phía nào trong tranh chấp Biển Đông, nhưng việc chỉ ra những cái sai của Trung Quốc là một hành động rất có ý nghĩa.
Trung Quốc xây dựng trái phép tại đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: AMTI
Lầu Năm Góc muốn nhắm đến sở hữu hơn 500 tàu chiến để vượt mặt Trung Quốc
Tạp chí Defense News hôm 25-9 cho hay sau khi cảnh báo Hải quân Trung Quốc thuộc hàng lớn nhất thế giới, Lầu Năm Góc nghiên cứu kế hoạch tăng số lượng tàu chiến lên hơn 530 chiếc.
Theo đó, Báo cáo thường niên gần đây của Lầu Năm Góc cho thấy Trung Quốc đang sở hữu lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, với tổng cộng khoảng 350 chiến hạm và tàu ngầm, so với 293 tàu của Mỹ và Nga là khoảng 280 tàu.
Hiện, Hải quân Mỹ đang hướng tới việc "thay máu lực lượng” với kế hoạch hạn chế số lượng tàu sân bay, chiến hạm cỡ lớn và tăng số tàu chiến cỡ nhỏ cùng chiến hạm và tàu ngầm không người lái nhằm giữ vững ưu thế với các thể lực đối đầu trên biển.
Trung Quốc tổ chức hai cuộc diễn tập cùng lúc gần Hoàng Sa
Cơ quan An toàn Hàng hải Trung Quốc hôm 28-9 thông báo nước này đang tổ chức đồng thời bốn đợt diễn tập quân sự, trong đó hai cuộc ở gần quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam (bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp), một ở biển Hoa Đông và một ở biển Bột Hải.
Đây là lần thứ hai trong khoảng một tháng, Trung Quốc tiến hành tập trận cùng lúc ở bốn vùng biển và là cuộc tập trận thứ ba ở Hoàng Sa từ đầu năm đến nay, theo sau hai cuộc tập trận diễn ra vào tháng 6 và tháng 7.
Hải quân Trung Quốc thường xuyên tập trận ở Biển Đông. Ảnh: REUTERS