Tờ The New York Times ngày 2-10 đưa tin Tổng thống Donald Trump cùng Đệ nhất phu nhân Melania Trump bất ngờ nhận được kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19. Ông Trump sau đó cũng cho đăng tải dòng trạng thái trên trang Twitter cá nhân khẳng định ông và vợ đã được đưa đi cách ly ngay lập tức.
Câu hỏi được đặt ra là bệnh tình của ông Trump sẽ ảnh hưởng đến tiến trình bầu cử Mỹ như thế nào khi chỉ còn hơn 30 ngày nữa là đến hôm bỏ phiếu 3-11.
Tổng thống Donald Trump (trái) cùng Đệ nhất phu nhân Melania Trump (phải) có mặt tại sân bay quốc tế Cleveland Hopkins (bang Cleveland) cho cuộc tranh luận với đối thủ Joe Biden hôm 30-9. Ảnh: REUTERS
Những kịch bản khả dĩ cho kỳ bầu cử Mỹ
Trước mắt, nếu bệnh tình trở nên nặng hơn, ông Trump có thể sẽ phải rút khỏi chiến dịch tranh cử và cách ly hoàn toàn ở Nhà Trắng trong một khoảng thời gian chưa xác định, làm gián đoạn các chuyến đi vận động tranh cử của ông ở các Wisconsin, Florida và Arizona - đều là những bang chiến địa quan trọng.
Toàn bộ đội ngũ tranh cử của ông cũng phải đi xét nghiệm COVID-19 và đến nay đã có một cố vấn cấp cao của đương kim tổng thống là bà Hope Hicks được xác nhận nhiễm bệnh, theo hãng tin AP.
Dù vậy, ngay cả khi bệnh không quá nhẹ, thì việc nhiễm COVID-19 sẽ làm tổn hại đến uy tín và hình ảnh công chúng của Tổng thống Trump khi ông nhiều lần tuyên bố đại dịch đã được xử lý để thuyết phục chính quyền các tiểu bang mở cửa lại nền kinh tế.
Thậm chí, ngay cả khi dịch mới bùng phát ở Mỹ vào đầu năm nay, ông Trump cũng có nhiều phát ngôn chỉ trích giới chuyên gia "nghiêm trọng hoá" vấn đề và việc Mỹ có số người tử vong cao là một chiêu trò của đảng Dân chủ để hạ bệ ông.
Ông Trump còn nhiều lần từ chối đeo khẩu trang ở nơi công cộng trong nhiều tháng liền, liên tục đặt câu hỏi về hiệu quả của chúng và chế nhạo đối thủ Biden đeo khẩu trang. Các buổi vận động tranh cử của ông cũng diễn ra tại những địa điểm đông người bất chấp các hướng dẫn y tế công cộng, gây nguy hiểm tính mạng cho chính những cử tri của ông khi giờ ông đã có bệnh.
Ngoài ra, Tổng thống Trump nay đã 74 tuổi còn ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Biden đã 77 tuổi, tức cả hai đều có nguy cơ nhiễm và gặp biến chứng vì COVID-19.
Nếu ông Trump đã đổ bệnh thì không có lý do gì để không đặt nghi vấn ông Biden sẽ có kết quả dương tính trong nay mai khi ông đã nhiều lần tiếp xúc ở khoảng cách gần với đương kim tổng thống, đơn cử như việc đứng cùng sân khấu tranh luận với ông Trump hôm 30-9.
Hiện cả hai người vẫn còn hai đợt tranh luận nữa vào ngày 15-10 và ngày 22-10 tới. Dù vậy, nhiều khả năng ông Trump sẽ vắng mặt trong cả hai sự kiện này hoặc ban tổ chức tìm được giải pháp thay thế bằng cách cho tranh luận từ xa hoặc gửi trước câu hỏi để ứng viên gửi lại câu trả lời.
Dù vậy, trong lịch sử Mỹ chưa từng có tiền lệ tranh luận từ xa nên khả năng trước mắt vẫn sẽ là huỷ luôn hai buổi tranh luận.
Một vấn đề lớn hơn cũng cần phải chú ý là nếu ông Trump đến hết tháng 10 thì liệu ngày bỏ phiếu 3-11 có bị tạm hoãn hay không? Nhìn sang trường hợp của Thủ tướng Anh Boris Johnson được xác nhận nhiễm COVID-19 hồi cuối tháng 3 thì ông đã phải điều trị đến gần hết tháng 4 mới đủ sức khoẻ quay lại làm việc, trong điều kiện là ông Johnson trẻ hơn ông Trump 18 tuổi và có chế độ ăn uống cân bằng hơn.
Ai sẽ thay thế ông Trump lãnh đạo?
Theo hãng tin Bloomberg, trong trường hợp có thông tin xác nhận Tổng thống Trump trở bệnh nặng và không đủ sức điều hành chính phủ thì dựa trên Tu chính án thứ 25 của Hiến pháp Mỹ, ông có thể tuyên bố bản thân không thể hoàn thành các quyền hạn và nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tổng thống.
Cụ thể, Tổng thống Trump sẽ gửi một văn bản chính thức về vấn đề này tới Chủ tịch Thượng viện tạm quyền Chuck Grassley và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi. Đồng thời, Phó Tổng thống Mike Pence sẽ giữ chức tổng thống thay cho ông Trump đến khi ông đủ sức khoẻ và ra lệnh đảo ngược tuyên bố.
Trường hợp ông Trump không tự mình ra tuyên bố thì phó tổng thống và đa số nội các hoặc cơ quan khác cũng có thể tuyên bố tổng thống không thể thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ của mình.
Ông Pence lúc này sẽ lập tức đảm nhận các quyền hạn và nhiệm vụ tại Nhà Trắng, giữ chức quyền tổng thống đến khi Tổng thống Trump đủ sức đảo ngược tuyên bố sau khi được giám định sức khoẻ. 