Đặc phái viên của tổng thống về kiểm soát vũ khí. Đại sứ Billingslea - Ảnh: REUTERS

Đại sứ Billingslea đang có chuyến thăm đến Việt Nam, Nhật Bản và Hàn Quốc. Tại Hà Nội, hôm 1-10, ông đã tổ chức cuộc họp báo đường dài chia sẻ về nỗ lực kiểm soát vũ khí hạt nhân, đồng thời đánh giá về hành động của chính quyền Trung Quốc liên quan tới vấn đề này.

"Chúng tôi đã có những thảo luận và tham vấn ở châu Á, cả với Nhật Bản lẫn Hàn Quốc, và hiện giờ là tại Việt Nam. Các nước có chia sẻ chung về những gì Trung Quốc đang làm liên quan tới việc xây dựng năng lực hạt nhân bí mật trong các chương trình tên lửa của Bắc Kinh. Cả ba quốc gia, cũng như Mỹ, đều cho đây là ưu tiên, bất kể thách thức lớn từ dịch bệnh do virus corona chủng mới (COVID-19)", đại sứ Billingslea nói.

Tại họp báo, ông Billingslea khẳng định Trung Quốc đang tự cho mình tự do vẽ lại biên giới, ranh giới, tự do thách thức các nguyên tắc luật pháp quốc tế lâu đời, ví dụ như tự do hàng hải.

Ông Billingslea cũng nhắc lại rằng Trung Quốc dường như không quan tâm tới việc tôn trọng lời hứa tại Vườn Hồng (ở Nhà Trắng) năm 2015 về việc không thực hiện các hành vi ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam) cũng như quân sự hóa ở Biển Đông.

Trả lời câu hỏi của Tuổi Trẻ về nội dung làm việc giữa ông và phía Việt Nam trong chuyến thăm này, đại sứ Billingslea cho hay: "Nhiều quan chức cấp cao trong chính phủ Việt Nam có kinh nghiệm lâu năm và xuất sắc trong lĩnh vực không phổ biến, kiểm soát, cũng như giải trừ vũ khí. Và chúng tôi đã nhận khuyến nghị của họ về việc làm thế nào để sử dụng cơ chế đa phương, bởi vì khi nói tới những gì Trung Quốc đang làm, đây không đơn giản chỉ là sự cạnh tranh của các nước lớn".

Đại sứ Billingslea cho rằng trong khi nguyên tắc lâu nay đã điều chỉnh hành vi của Mỹ - Liên Xô và sau này là Mỹ - Nga về việc cắt giảm hạt nhân, việc Trung Quốc xây dựng năng lực hạt nhân đang đặt dấu hỏi về toàn bộ các nguyên tắc ấy.

Khẳng định ngoại giao về kiểm soát vũ khí của Mỹ sẽ được hỗ trợ bằng sức mạnh, ông Billingslea trả lời tiếp câu hỏi của Tuổi Trẻ về hợp tác giữa Mỹ và các đồng minh, đối tác liên quan tới hành động của Trung Quốc:

"Mỹ đang trong quá trình hiện đại hóa năng lực, nhưng chúng tôi cũng làm điều ấy cả bằng quyết tâm lẫn sự kiềm chế.

Chúng tôi cũng nhấn mạnh với tất cả đồng minh rằng năng lực bổ sung ấy hiện nay trở nên bắt buộc, xét tới những gì Trung Quốc đang làm. Thông qua đó, tôi cho rằng đối với các loại năng lực này, chúng tôi đang theo đuổi ở lĩnh vực tên lửa hành trình và siêu thanh. Chúng tôi đang tập trung vào cải tiến mạnh mẽ về năng lực phòng thủ tên lửa, cả ở trên biển lẫn đất liền".

Cũng theo ông Billingslea, Mỹ sẽ không cho phép Trung Quốc đe dọa Mỹ, hải quân hay lực lượng mặt đất, và cũng không cho phép Trung Quốc đe dọa đồng minh và bạn bè của Mỹ bằng số lượng tên lửa lớn mà quân đội Trung Quốc đang chế tạo.

Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ tố có thế lực kích động đối đầu Mỹ - Trung

TTO - Phát biểu trong buổi lễ trực tuyến kỷ niệm Quốc khánh Trung Quốc 1-10 tại Mỹ, đại sứ Thôi Thiên Khải cho biết có những người đang cố gắng kích động sự đối đầu về ý thức hệ cũng như về một cuộc chiến tranh lạnh mới giữa hai nước.