Cảng hàng không quốc tế Nội Bài đang được quy hoạch mở rộng đến năm 2050 đạt công suất 100 triệu hành khách/năm - Ảnh: TUẤN PHÙNG

Tuy nhiên, trao đổi với Tuổi Trẻ, các chuyên gia cho rằng việc quy hoạch sân bay ở đâu là vấn đề lớn, cần các bộ ngành liên quan phối hợp nghiên cứu kỹ.

TS Trần Quang Châu (chủ tịch Hội Khoa học và công nghệ hàng không Việt Nam):

Sân bay thứ hai là dành cho tương lai

Căn cứ vào tình hình phát triển kinh tế - xã hội và dự báo của cả nước, Hà Nội và sự tăng trưởng hàng không của Việt Nam, khu vực và thế giới thời gian qua, tôi thấy đề xuất của Sở Quy hoạch - kiến trúc Hà Nội cũng có cơ sở. Hà Nội rộng như thế, nếu có thêm được một sân bay nữa trong tương lai cũng là tốt.

Nhưng chuyện chọn vị trí sân bay ở đâu, khi nào đầu tư lại là câu chuyện rất lớn vì liên quan đến an ninh quốc phòng. 

Bởi việc khai thác bầu trời giữa quân sự và dân sự, phương thức khai thác bay của sân bay Nội Bài, Gia Lâm, các sân bay xung quanh đều phải được tính toán kỹ để giải quyết.

Ngoài ra, đặt sân bay ở đâu thì cần tính toán độ cao mặt đất trong bối cảnh có những tác động của biến đổi khí hậu, nhu cầu đi lại, kết nối các loại hình giao thông, trong đó có đường sắt đô thị. 

Vì vậy chưa thể có câu trả lời cụ thể nên quy hoạch sân bay tại đâu, dù có thể khi làm quy hoạch vùng thủ đô thấy những khu vực đó đất rộng nên dự tính đặt sân bay. 

Việc này cần giải quyết bài toán tổng hợp, cần sự ngồi lại giữa hàng không dân dụng, quân đội, TP Hà Nội và các cơ quan liên quan để lập một tổ chức thực hiện nghiên cứu, khảo sát, tính toán cụ thể dựa trên nhiều tiêu chí liên quan.

TS Nguyễn Bách Tùng (nguyên chủ tịch kiêm giám đốc Công ty Xây dựng công trình hàng không, Bộ Quốc phòng):

Phải thật thận trọng

Theo tôi, trước mắt Hà Nội chưa cần thêm một sân bay dân dụng. Nhưng trong tương lai với thủ đô, nhất là vùng thủ đô đông dân như Hà Nội cũng nên có thêm một sân bay để hỗ trợ. 

Và việc đề xuất quy hoạch vị trí sân bay là để phục vụ nhu cầu phát triển trong tương lai, chứ không phải là đầu tư ngay.

Về vị trí, theo tôi đọc trên báo thấy Sở Quy hoạch - kiến trúc Hà Nội dẫn đồ án điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 có nội dung thuyết minh đồ án có nghiên cứu 4 phương án về vị trí đặt sân bay thứ hai cho Hà Nội gồm: 

Tại khu vực huyện Lý Nhân (tỉnh Hà Nam), cách trung tâm Hà Nội 60 - 65km.

Tại huyện Ứng Hòa (Hà Nội), cách trung tâm Hà Nội 35 - 40km.

Tại huyện Thanh Miện và Bình Giang (tỉnh Hải Dương), cách trung tâm Hà Nội 45 - 50km.

Tại huyện Tiên Lãng (Hải Phòng), cách trung tâm Hà Nội khoảng 120km.

Với vị trí tại huyện Ứng Hòa cần nghiên cứu kỹ vì có những điểm bất lợi như: khu vực này nằm ở đường xuống của máy bay tiếp cận hạ cánh sân bay Nội Bài. Do đó khi máy bay đến đây đã bay tầm thấp để chuẩn bị hạ cánh. 

Ngoài ra, trong khu vực còn có một dãy núi theo hướng tây bắc - đông nam nên làm sân bay cũng theo hướng này, đầu ra của máy bay sẽ vòng vào trung tâm Hà Nội, vướng vào vùng cấm bay của TP Hà Nội. 

Thêm nữa, khu vực Ứng Hòa là vùng trũng, bị ảnh hưởng lũ sông Đáy và có diện tích đất trồng lúa lớn nên cần đầu tư hạ tầng giao thông kết nối nhiều...

Còn ở Lý Nhân thì đỡ giao cắt với máy bay tiếp cận sân bay Nội Bài nhưng thuộc vùng hạ lưu sông Hồng, dân cư đông đúc. Với điều kiện như vậy cũng khó thực hiện dù người dân Hà Nam, Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình tiếp cận sân bay ở đây gần hơn.

Với vị trí quy hoạch sân bay tại Hải Dương, có khả năng kết nối dân cư tương tự Lý Nhân. Nhưng theo tôi nên bố trí sân bay mới ở Hải Dương, có hướng biển. Còn khu vực nào thì cần xác định cụ thể.

Riêng với khu vực Tiên Lãng, trước đây đã có nghiên cứu quy hoạch sân bay Tiên Lãng. Ở đây có lợi thế là đất rộng tới 6.000ha, không đông dân cư, nhưng lại là đất bãi bồi nên đầu tư sân bay phải tốn nhiều tiền. Nếu xây dựng sân bay ở Tiên Lãng cần bỏ sân bay Cát Bi hiện nay.

Từ những phân tích trên, theo tôi, để quy hoạch, xây dựng một sân bay thứ 2 cho Hà Nội ở đâu, quy mô ra sao là một việc lớn, cần sự phối hợp nghiên cứu của Hà Nội với nhiều cơ quan liên quan.

Ông Đinh Việt Thắng (cục trưởng Cục Hàng không):

Đề xuất làm sân bay phải dựa trên cơ sở khoa học

Hiện nay, thực hiện Luật quy hoạch, Bộ GTVT đã giao Cục Hàng không thực hiện quy hoạch tổng thể hệ thống cảng hàng không (CHK), sân bay toàn quốc giai đoạn đến năm 2050. Tiến độ sẽ hoàn thành và trình Bộ GTVT trong quý 4-2020. 

Sau khi hoàn thành, quy hoạch này sẽ thay thế quy hoạch mạng CHK, sân bay đã được duyệt trong quyết định số 236/QĐ-TTg của Thủ tướng về điều chỉnh quy hoạch phát triển GTVT hàng không giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Vì vậy trong thời gian qua, có một số địa phương đề xuất bổ sung sân bay vào quy hoạch mạng CHK, sân bay toàn quốc. 

Tuy nhiên, việc lập quy hoạch chi tiết các CHK, sân bay phải phù hợp với quy hoạch mạng CHK, sân bay được Thủ tướng phê duyệt tại quyết định số 236/QĐ-TTg. Việc xem xét các đề xuất của địa phương phải dựa trên cơ sở khoa học, thẩm quyền quyết định là Thủ tướng.

Theo quyết định 236/QĐ-TTg của Thủ tướng, đến năm 2030 khu vực miền Bắc có 10 CHK gồm 5 CHK quốc tế là: Nội Bài, Vân Đồn, Cát Bi, Thọ Xuân, Vinh và 5 CHK quốc nội gồm: Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Nà Sản, Đồng Hới.

Về việc quy hoạch xây dựng vùng thủ đô Hà Nội có nêu một số vị trí xem xét quy hoạch sân bay, tôi cho rằng việc thực hiện quy hoạch vùng thủ đô và quy hoạch mạng CHK, sân bay do Thủ tướng ban hành cần có sự phối hợp giữa hai quy hoạch.

Khi chưa điều chỉnh hoặc lập mới quy hoạch mạng CHK, sân bay toàn quốc thì không có cơ sở để lập quy hoạch chi tiết CHK, sân bay cụ thể. 

Vì vậy các đề xuất của địa phương sẽ được tư vấn tính toán, đánh giá và đề xuất phương án quy hoạch tổng thể hệ thống CHK, sân bay toàn quốc giai đoạn đến năm 2050.

Có cần quá nhiều sân bay?

TTO - Thông tin nhiều địa phương xin xây dựng sân bay lại rộ lên thu hút sự chú ý của dư luận với câu hỏi đi cùng: Có quá nhiều sân bay? Và liệu có lãng phí về việc này?