Hôm 9-10, Ủy ban Về các cuộc tranh luận tổng thống Mỹ (CPD) ra thông báo nêu rõ cuộc tranh luận giữa Tổng thống Donald Trump và ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden dự kiến diễn ra vào ngày 15-10 tới (giờ địa phương) tại bang Miami đã bị hủy bỏ. Thay vào đó, mọi nỗ lực sẽ tập trung để chuẩn bị cho cuộc tranh luận cuối cùng, dự kiến diễn ra vào ngày 22-10 (giờ địa phương) tại bang Tennessee. Theo đài CNN, lý do được cho là ông Trump không đồng ý tham gia tranh luận trực tuyến qua video như CPD đề xuất với cáo buộc ủy ban này cố tình thiên vị ông Biden.

“Không có bất kỳ lý do y tế nào để ngăn cuộc tranh luận ngày 15-10 ở Miami diễn ra như dự kiến (tức trực tiếp - PV) vì tổng thống sẽ khỏe mạnh và sẵn sàng đến tham gia” - phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của ông Trump, ông Tim Murtaugh, khẳng định.

Ông Trump đang có tính toán gì?

Trả lời phỏng vấn của hãng thông tấn RIA (Nga), GS Melinda Kovacs thuộc ĐH Western Missouri (Mỹ) nhận định việc từ chối tham gia tranh luận ngày 15-10 có thể là động thái chiến lược nhằm che giấu tình trạng sức khỏe của Tổng thống Donald Trump. Tính từ lúc ông rời bệnh viện trở về Nhà Trắng hôm 5-10 đến nay, ông vẫn chưa xuất hiện trước công chúng lần nào.

“Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ việc hủy bỏ nếu trên thực tế bệnh tình của ông nặng hơn những gì được công bố. Chúng ta hiện không có nhiều thông tin về những gì đang diễn ra ở Nhà Trắng và hầu hết những thông tin đó đều là ông Trump công bố chứ không phải đội ngũ bác sĩ của ông” - bà Kovacs cho hay.

Mặt khác, chuyên gia này không loại trừ khả năng nhà lãnh đạo này đang muốn phủ nhận hoặc đang muốn dư luận quên đi màn thể hiện “đao to búa lớn” của ông ở đợt tranh luận đầu tiên hôm 29-9. Hầu hết giới quan sát đều đồng ý rằng ông Trump lần đó gần như lấn lướt hoàn toàn đối thủ Joe Biden, ông Biden lại tỏa sáng ở việc trình bày rõ ràng và chuyên nghiệp những đề xuất cho nhiệm kỳ tới hơn đương kim tổng thống. Một bộ phận đáng kể cử tri Mỹ thì cho rằng ông Biden mới là người chiến thắng chung cuộc, với 65% ý kiến tán thành màn tranh luận của ông trong khi ông Trump chỉ đạt 29%, theo một khảo sát của CNN.

Tổng thống Donald Trump tham dự cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên ở bang Ohio ngày 29-9. Ảnh: CNN

Ngoài ra, GS Kovacs cũng tin rằng một phần lý do khác khiến ông Trump từ chối tranh luận trực tuyến là do những hạn chế của loại hình này. “Tổng thống Trump và những người ủng hộ ông coi cuộc tranh luận đầu tiên là một thành công của tổng thống vì ông ấy đã chiếm ưu thế trên sân khấu. Hình thức trực tuyến sẽ không cho phép điều này xảy ra” - bà Kovacs cho biết.

Đồng thời, chính ông Trump trước đó từng nói rằng cuộc tranh luận trực tuyến sẽ không thể nào thay thế một cuộc tranh luận trực tiếp vì điều phối viên hoặc ban tổ chức sẽ có thể tắt âm thanh của ứng viên. Là người thường xuyên ngắt lời đối thủ, ông Trump dĩ nhiên sẽ phản đối phương án này.

Cẩn thận con dao hai lưỡi

Tuy nhiên, bà Kovacs cảnh báo việc từ chối tham gia tranh luận ngày 15-10 cũng có thể là con dao hai lưỡi, tạo điểm yếu giúp cho đội ngũ tranh cử của ông Biden gây sức ép với những tuyên bố kiểu ông Trump không muốn ra đối đầu và nhìn ông Biden giành thêm chiến thắng lần hai. Nghiêm trọng hơn, chủ nhân Nhà Trắng còn có thể bị phe Dân chủ tấn công với cáo buộc lợi dụng chức vụ, quyền hạn để cản trở tiến trình bầu cử.

Ngoài ra, đây không phải là lần đầu tiên ông Trump yêu cầu hoãn những hoạt động quan trọng trong khuôn khổ cuộc bầu cử tổng thống. Trước đó, hôm 30-7, ông Trump đã đề xuất hoãn ngày bỏ phiếu 3-11 với lý do đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp trong khi nếu áp dụng hình thức bỏ phiếu qua bưu điện thì dễ xảy ra nguy cơ gian lận phiếu. Phe Dân chủ và cả một số thành viên Cộng hòa trong Quốc hội Mỹ lập tức bác bỏ ý tưởng này của ông Trump vì Hiến pháp Mỹ quy định chỉ Quốc hội mới có quyền quyết định thay đổi ngày bỏ phiếu.

Ngoài ra, hiện nhà lãnh đạo này đang gây ra rất nhiều ồn ào xung quanh những tuyên bố mập mờ về khả năng sẽ không chấp thuận chuyển giao quyền lực trong hòa bình nếu không đắc cử nên việc vướng thêm một lùm xùm về tiến trình này sẽ không tốt cho hình ảnh công chúng của ông.

Bên cạnh đó, về mặt chính trị, nếu ông Trump bỏ qua một cuộc tranh luận, ông sẽ mất đi một cơ hội thuyết phục thêm các cử tri ngay trước thềm bầu cử. Điều này sẽ khiến nỗ lực tái xuất hiện trước công chúng có thể tạo hiệu ứng ngược lại về một vị tổng thống bất chấp nguy hiểm sức khỏe của người dân trước đại dịch vốn đang nhấn chìm nước Mỹ.

Do đó, có khả năng cuộc tranh luận ngày 15-10 vẫn sẽ được tổ chức, dù rằng sẽ theo một hình thức hoặc quy mô khác. “Có thể Tổng thống Trump sẽ thay đổi quyết định vào thời điểm cuối cùng và đồng ý tham gia vào ngày 15-10. Nếu như vậy, bên ông Biden sẽ bị bất ngờ và khó lòng kịp chuẩn bị để tranh luận với ông Trump” - bà Kovacs lưu ý.