Ông Nguyễn Văn Nên sinh năm 1957 tại Tây Ninh. Tháng 4.1975, ông tham gia lực lượng công an, trải qua các vị trí công tác từ chiến sĩ cảnh sát hình sự đến Trưởng công an H.Gò Dầu... Trong thời gian công tác tại Tây Ninh, ông kinh qua nhiều vị trí công tác quan trọng, trong đó từng giữ các chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch HĐND tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy Tây Ninh. 

Tháng 7.2011, ông Nguyễn Văn Nên là Ủy viên T.Ư Đảng, Phó trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Tây nguyên, sau đó nhận nhiệm vụ Phó trưởng ban Tuyên giáo T.Ư. Tháng 11.2013, tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIII đã phê chuẩn giữ chức vụ Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ. Tháng 1.2016, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, ông Nên được bầu vào Ban Chấp hành T.Ư Đảng. Tại hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa XII, ông được bầu vào Ban Bí thư T.Ư Đảng. 

Từ tháng 2.2016 đến trước khi có quyết định của Bộ Chính trị về phân công nhiệm vụ mới, ông Nguyễn Văn Nên được Bộ Chính trị phân công giữ chức vụ Chánh văn phòng T.Ư Đảng.