Chính phủ vừa có báo cáo về việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và một số Nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII lĩnh vực Công Thương.

Trong báo cáo có phần quan trọng về thiệt hại kinh tế cho Nhà nước của các doanh nghiệp/dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành công thương.

NGÂN HÀNG TRONG NƯỚC MẮC KẸT 41.801 TỶ ĐỒNG

Cụ thể, đến nay, số liệu thiệt hại về kinh tế cho Nhà nước của 12 doanh nghiệp/dự án thuộc Đề án xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương chưa được xác định đầy đủ, do có 5/12 dự án còn tranh chấp, vướng mắc hợp đồng EPC. Do đó, chưa hoàn thành quyết toán và xác định chính xác giá trị các dự án nêu trên.

Theo số liệu ước tính 6 tháng đầu năm 2020, tình hình tài chính của 12 dự án/doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả ngành công thương như sau: Vốn chủ sở hữu âm 7.264 tỷ đồng; Tổng tài sản đạt 59.152 tỷ đồng; Tổng nợ phải trả 63.308 tỷ đồng; Lỗ lũy kế tổng cộng 26.360 tỷ đồng.

Tại Văn bản số 90/TB-VPCP ngày 11/7/2020 của Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp Thường trực Chính phủ với Ban chỉ đạo xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án và doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương (Ban chỉ đạo), Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ban chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành xử lý trong năm 2020, nếu phải chậm hơn, không kéo dài quá nửa đầu năm 2021.

Cũng liên quan đến 12 dự án thua lỗ, chậm tiến độ của ngành Công Thương, trong một báo cáo khác của Chính phủ gửi Quốc hội có thống kê rõ, 12 dự án với tổng mức đầu tư ban đầu 43.673 tỷ đồng, sau này phê duyệt điều chỉnh 63.610 tỷ đồng (tăng 45,65%). 

Trong đó, vốn chủ sở hữu 14.350 tỷ đồng (chiếm 22,56%), vốn vay 47.451 tỷ đồng (chiếm 74,6%), còn lại 2,84% từ các nguồn khác. 

Đáng chú. ý, trong tổng số vốn vay, vay các ngân hàng trong nước 41.801 tỷ đồng, vay nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ 6.617 tỷ đồng.

CHẬM NHẤT NỬA ĐẦU NĂM 2021 PHẢI XỬ LÝ XONG 12 DỰ ÁN THUA LỖ

Trước đó, ngày 24/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì buổi họp của Ban Chỉ đạo xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án và doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương. 

Dù Ban chỉ đạo và các Bộ, ngành, doanh nghiệp đã có nhiều nỗ lực và đạt được một số kết quả cụ thể trong xử lý các dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả của ngành công thương. Tuy nhiên đến nay, số lượng các dự án xử lý được còn khiêm tốn (theo báo cáo của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, chỉ có dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP 1 Hải Phòng đủ điều kiện xem xét đưa ra khỏi danh sách 12 dự án). 

"Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ban Chỉ đạo, các Bộ, ngành, doanh nghiệp, các ngân hàng đề cao trách nhiệm, tiếp tục nỗ lực, tích cực, quyết liệt hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ xử lý 12 dự án, phấn đầu hoàn thành xử lý trong năm 2020, nếu phải chậm hơn, không kéo dài quá nửa đầu năm 2021 trên nguyên tắc đề cao tự chủ của doanh nghiệp, xử lý theo nguyên tắc, cơ chế thị trường, nhà nước không cấp thêm vốn vào dự án", báo cáo nêu. 

Theo báo cáo, trong số 12 dự án, doanh nghiệp, năm 2018 - 2019 có 2 dự án, doanh nghiệp có lãi nhưng vẫn phát sinh lỗ lũy kế (DAP-1 Hải Phòng, Thép Việt Trung), tuy nhiên đến hết quý 1/2020, 2 dự án, doanh nghiệp này có kết quả kinh doanh lỗ; 4 dự án từng bước khắc phục khó khăn, giảm lỗ (Đạm Hà Bắc, Đạm Ninh Bình, DAP-2 Lào Cai, Công nghiệp tàu thủy Dung Quất DQS); 1 dự án, doanh nghiệp dừng hoạt động nay đã vận hành trở lại (Xơ sợi Polyester Đình Vũ PVTex); 2 dự án đủ điều kiện vận hành trở lại nhưng chưa khởi động do điều kiện thị trường khó khăn (Nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi và Bình Phước).

Đặc biệt, báo cáo cho biết đến nay đã hòa giải xử lý được tranh chấp Hợp đồng EPC đối với dự án PVTex; rà soát pháp lý, đàm phán thành công việc sửa đổi bổ sung các căn cứ pháp lý (hợp đồng liên doanh, điều lệ liên doanh) bảo đảm quyền lợi hợp pháp đối với nhà máy Thép Việt Trung.

Quán triệt quan điểm chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính chủ trì nghiên cứu hướng dẫn triển khai các nội dung xử lý đối với 12 dự án theo hướng không sử dụng ngân sách nhà nước để xử lý thua lỗ của doanh nghiệp phù hợp tình hình thực tế, cố gắng cao nhất để có thể xử lý dứt điểm các dự án, doanh nghiệp, giảm thiểu tối đa thiệt hại cho Nhà nước như: giãn, giảm mức trích khấu hao tài sản…