Bên cạnh ga xe lửa Shibuya nhộn nhịp của Tokyo là một khu văn phòng rộng lớn, nơi Masatoshi Kumagai - người đàn ông 57 tuổi từng bỏ học từ thời trung học điều hành các cấp dưới. Trong hơn ba thập kỷ, ông đã biến công việc kinh doanh Internet của mình thành một đế chế lớn. Thời điểm hiện tại, ông điều hành 102 công ty, do chính ông lãnh đạo và 101 CEO khác nhau.

Kumagai bỏ học tại trường trung học trung tâm Tokyo vào cuối những năm 1970. Nhớ lại, ông nói rằng mình đã không học gì cả. Sau này, khi nhận ra lợi ích của việc học tập, ông đăng ký vào Đại học mở Nhật Bản – một cơ sở đào tạo từ xa. Tuy nhiên, không lâu sau ông lại bỏ dở.

Năm 21 tuổi, Kumagai kết hôn và có một cô con gái nhỏ. Gia đình ông sống trong một căn hộ cũ nát thuộc công ty của cha ông. Không đành lòng để vợ gửi con gái tại nhà trẻ để làm bồi bàn kiếm thêm thu nhập, Kumagai thảo ra một kế hoạch để công ty của mình IPO vào năm 35 tuổi. Năm ông vừa bước sang tuổi 36, InterQ Inc., nhà cung cấp dịch vụ Internet do ông thành lập, lên sàn chứng khoán ở đỉnh cao của bong bóng dot-com năm 1999.

Bất chấp quy mô lớn của GMO, việc vận hành tập đoàn chỉ là một phần trong cuộc sống của Kumagai. Không phải ai cũng biết ông còn là DJ và một người yêu thích lặn biển, võ thuật, trượt tuyết, cử tạ. Bên cạnh đó, ông đã được cấp phép lái trực thăng và đang học lái chiếc máy bay phản lực Gulfstream của mình.

Để giữ cho mọi người tập trung vào cùng một mục tiêu, người sáng lập và chủ tịch của GMO Internet Inc. sử dụng một tín điều riêng mà ông gọi là GMO-ism. Đó là một tập hợp các giá trị và triết lý mà ông tạo ra từ năm 1995.

GMO là tập đoàn thống trị phần lớn cơ sở hạ tầng web của Nhật Bản. Họ nắm giữ thị phần lớn nhất cả nước trong lĩnh vực lưu trữ đám mây, đăng ký miền, thanh toán và bảo mật trực tuyến. Ngoài ra, đây còn là một ngân hàng trực tuyến, trung tâm mua sắm hàng thủ công và nghệ thuật trực tuyến và một sàn giao dịch tiền điện tử.

Cổ phiếu của GMO đã tăng khá mạnh khi đại dịch Covid-19 thúc đẩy sự phát triển của công nghệ. Cụ thể, cổ phiếu công ty tăng 50% trong năm nay, đẩy giá trị tài sản của Kumagai lên hơn 1,3 tỷ USD (ông sở hữu 39% cổ phần GMO). Mặc dù vậy, vẫn có câu hỏi đặt ra về việc liệu mô hình kinh doanh tập đoàn của GMO có thực sự gia tăng giá trị hay không.

Các nhà phê bình cho rằng Kumagai thực hiện quá nhiều quyền kiểm soát đối với một nhóm công ty không tập trung và đó là lý do tại sao giá trị thị trường của GMO thấp hơn nhiều so với tổng số các công ty trực thuộc.

Ví dụ như nhà cung cấp dịch vụ thanh toán GMO Payment Gateway Inc., "viên ngọc quý" trên vương miện của GMO. Công ty đã chứng kiến giá cổ phiếu tăng hơn 12 lần kể từ mức thấp vào tháng 1/2015, qua đó, nâng giá trị vốn hóa thị trường lên 9 tỷ USD, gấp hơn hai lần giá trị của công ty mẹ.

Thứ 2 hàng tuần, Kumagai thường tập hợp tất cả các CEO để kiểm tra doanh thu và thảo luận về cách mở rộng quyền kiểm soát của tập đoàn đối với cơ sở hạ tầng Internet của Nhật Bản. Ông chia sẻ: "Tôi không nghĩ là mình quản lý họ. Miễn là tuân theo các bài học về GMO-ism, họ có thể tự do làm theo ý mình".

GMO từ chối tiết lộ cụ thể về GMO-ism bởi đó là bí mật. Theo Bloomberg, đó là sự kết hợp của các thông điệp, chiến lược và lời tiên tri về cách GMO mang Internet đến với mọi người trong 30 năm tới.

Một trong những yêu cầu của GMO-ism là các đối thủ phải được theo dõi hàng ngày và khi một trong số đó trở nên khác biệt trên thị trường, công ty của GMO phải bắt kịp họ trong vòng 1-2 ngày bằng cách cung cấp sản phẩm vượt trội hơn với giá cạnh tranh hơn.

GMO-ism còn vạch ra tương lai chi tiết của tập đoàn với kế hoạch phát triển thành đế chế có 207 công ty năm 2051. Một bảng tính Excel lập năm 1998 cho biết họ đặt mục tiêu doanh thu 10.000 tỷ yên (95 tỷ USD) vào năm 2051. Năm ngoái, GMO đạt doanh thu kỷ lục 196,2 tỷ yên. Tập đoàn cho biết sẽ tăng số lượng nhân viên từ 6.000 người lên 200.000 người.

Kumagai cho biết một số công ty thuộc tập đoàn đang chuẩn bị niêm yết nhưng không tiết lộ thời gian cụ thể. Kế hoạch 55 năm tới của GMO-ism yêu cầu 27 công ty trực thuộc IPO vào năm 2051. Theo số liệu đó, mọi thứ đang tiến triển gần đúng tiến độ.

Mộc Tiên