Kinh tế Trung Quốc tăng tốc nhờ tiêu dùng phục hồi

Chánh Tài

(TBKTSG Online) – Đà phục hồi kinh tế của Trung Quốc tiếp tục tăng trong quí 3 khi người dân tăng chi tiêu trở lại. Tuy nhiên, mức tăng trưởng trong quí 3 này nhất vẫn thấp hơn kỳ vọng, cho thấy những thách thức dai dẳng đối với cỗ máy tăng trưởng kinh tế lớn thứ hai của thế giới.

Động lực phục hồi mạnh lên vào cuối quí 3

Hôm 19-10, Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc (NBS) cho biết GDP của Trung Quốc trong quí 3 tăng trưởng 4,9% so với cùng kỳ năm ngoái và cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng 3,2% trong quí 2. Tuy nhiên, thấp hơn mức dự báo 5,2% của các nhà phân tích. Trong chín tháng đầu năm nay, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng trưởng 0,7% so với một năm trước đó.

GDP quí 3 của Trung Quốc tăng trưởng 4,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Ảnh: CNBC

“Đà phục hồi tăng trưởng GDP trong quí 3 yếu hơn kỳ vọng nhưng 4,9% vẫn là mức tăng trưởng khá. Các dữ liệu kinh tế trong tháng 9 ở Trung Quốc vượt dự báo, cho thấy động lực phục hồi tăng trưởng mạnh dần lên vào cuối quí 3. Động lực tăng trưởng bật dậy ở khắp lĩnh vực và điều này tạo ra triển vọng tốt cho quí 4”, Frances Cheung, Giám đốc chiến lược vĩ mô phụ trách khu vực châu Á ở Ngân hàng Westpact, nhận định.

Các nhà hoạch định chính sách trên toàn cầu đang đặt hy vọng vào sự bật dậy mạnh mẽ của Trung Quốc để giúp kích thích nhu cầu, khi các nền kinh tế của họ bị tác động nặng nề do các lệnh phong tỏa và làn sóng lây nhiễm Covid-19 thứ hai.

Dù tăng trưởng GDP quí 3 chậm hơn dự báo, nhưng một số chỉ số kinh tế gần đây ở Trung Quốc cho thấy sức tiêu dùng trong nước nhìn chung đã khởi sắc hơn nhiều.

Trong tháng 9, doanh thu bán lẻ ở Trung Quốc tăng trưởng 3,3% so với cùng kỳ năm ngoái, cải thiện rõ rệt so với mức tăng trưởng chỉ 0,5% trong tháng 8. Đây cũng là mức tăng nhanh nhất của doanh thu bán lẻ kể từ tháng 12-2019. Sản lượng công nghiệp của Trung Quốc cũng tăng trưởng nhanh hơn ở mức 6,9% sau khi tăng trưởng 5,6% trong tháng 3. Điều này cho thấy đà phục hồi của các nhà máy đang mạnh dần lên. Đầu tư tài sản cố định tăng 0,8% trong chín tháng đầu năm nay sau khi giảm 0,3% trong tám tháng đầu năm.

Chính phủ Trung Quốc đã tung ra một loạt biện pháp trong năm nay để khôi phục nền kinh tế và hỗ trợ việc làm, bao gồm tăng chi tiêu tài khóa, giảm thuế, giảm lãi suất cho vay cũng như cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc ở các ngân hàng thương mại.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo GDP của Trung Quốc trong cả năm 2020 sẽ tăng trưởng 1,9%, giúp Trung Quốc trở thành nền kinh tế lớn duy nhất tăng trưởng dương trong năm nay.

Hôm 18-10, Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) Dịch Cương, nhận định:  “Trung Quốc cơ bản đã khống chế đươc dịch Covid-19. Nhìn chung, nền kinh tế Trung Quốc vẫn duy trì sức bật tốt với tiềm năng lớn. Đà phục hồi sẽ tiếp tục và sẽ có lợi cho nền kinh tế toàn cầu”.

Vẫn chưa rõ đà phục hồi kinh tế Trung Quốc bền vững ra sao khi mà các sức ép trong nước vẫn còn với tỷ lệ thất nghiệp cho đến nợ hộ gia đình và doanh nghiệp đều đang tăng.

Giới phân tích cho rằng đà phục hồi của Trung Quốc sẽ phụ thuộc nhiều vào tình hình mối quan hệ với Mỹ sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới. Nếu các xung đột thương mại với Mỹ leo thang, điều này có thể kìm hãm tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc. Trong khi đó, sự trỗi dậy của dịch Covid-19 ở châu Âu và Mỹ sẽ gây khó khăn cho đà phục hồi kinh tế toàn cầu và tác động xấu đến nền kinh tế Trung Quốc.

Tiêu dùng bật dậy nhưng chưa chắc chắn

Kinh tế Trung Quốc quí 3 chứng kiến một số dấu hiệu phục hồi trong chi tiêu mua sắm. Trong tháng 9, doanh số ô tô ở Trung Quốc đánh dấu mức tăng trưởng ở tháng thứ sáu liên tiếp với mức tăng mạnh mẽ 12,8%. Trong quí 3, doanh số ô tô của hãng Ford ở Trung Quốc tăng vọt 25% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các chuyến bay nội địa trong tháng 9 đã vượt mức trước đại dịch Covid-19, cho thấy ngành hàng không Trung Quốc đang tiến gần đến sự phục hồi hoàn toàn.

Hãng sản xuất gia vị lớn nhất thế giới McCormick (Mỹ) cho biết doanh số toàn cầu giảm 1% trong ba tháng trước tháng 9 do nhu cầu giảm ở ngành nhà hàng của phương Tây. Hãng này cho biết mức suy giảm sẽ nặng nề hơn nhiều nếu không tính đến Trung Quốc, nơi nhu cầu vẫn mạnh mẽ.

Lawrence Kurzius, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành  McCormick, cho biết tại Trung Quốc, lượng khách ghé đến các nhà hàng đã phục hồi về sát mức bình thường.

Chuỗi nhà hàng Domino’s Pizza (Mỹ) cho biết doanh số bán lẻ ở Trung Quốc tăng trưởng mạnh trong quí 3 đã cứu vãn mảng kinh doanh ở thị trường quốc tế của công ty này, giữa lúc 300 nhà hàng Domino’s Pizza đóng cửa trên toàn cầu do dịch Covid-19.

Trao đổi với giới đầu tư trong tháng này, Giám đốc điều hành Domino’s Pizza, Richard Allison, gọi Trung Quốc là “một câu chuyện thành công tuyệt vời trong năm 2020”. Ông dự báo Trung Quốc sẽ sớm trở thành thị trường lớn nhất của Domino’s Pizza bên ngoài Mỹ.

Dù vậy, sức tiêu dùng của Trung Quốc vẫn yếu nếu xét theo một số thước đo.

Người dân Trung Quốc thăm Vạn Lý Trường Thành trong Tuần lễ Vàng bắt đầu từ ngày 1-10. Ảnh: EPA

Trong Tuần lễ vàng của kỳ nghỉ Quốc khánh Trung Quốc, kéo dài 8 ngày bắt đầu từ ngày 1-10, 637 triệu người dân đã đi du lịch khắp đất nước, chi tiêu khoảng 69 tỉ đô la Mỹ, chỉ tương đương gần 70% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, doanh thu ở các rạp phim trên cả nước đạt 580 triệu đô la Mỹ trong Tuần lễ vàng, cao thứ hai trong lịch sử nhưng vẫn kém xa với mức kỷ lục 750 triệu đô la vào Tuần lễ vàng năm ngoái.

Các con số này làm dấy lên các lo ngại về sự bền vững của sức chi tiêu của người tiêu dùng, mặc dù giới chức trước đó kỳ vọng nhu cầu dồn nén, cộng với việc kéo dài Tuần lễ vàng thêm một ngày cũng như việc người dân tăng đi du lịch trong nước do các nước đóng cửa biên giới sẽ thúc đẩy mức phục hồi mạnh mẽ tiêu dùng trong nước.

Betty Wang, nhà kinh tế cấp cao ở Ngân hàng ANZ, nói: “Mức phục hồi tiêu dùng của Trung Quốc yếu hơn kỳ vọng khi xem xét đến việc người dân Trung Quốc giảm mạnh du lịch nước ngoài”.

Theo Reuters, Wall Street Journal, Bloomberg