Đợt mưa lũ nghiêm trọng vừa qua đã gây ra thiệt hại vô cùng to lớn đối với nhân dân các tỉnh miền Trung. Hiện tại hàng chục nghìn hộ gia đình vẫn đang còn trong cảnh nước lũ bủa vây, khó khăn chồng chất, các hoạt động thiện nguyện, hỗ trợ cho bà con vùng lũ lúc này là vô cùng cấp thiết và quý giá.

Tuy nhiên, hiện nay công tác này còn rất nhiều khó khăn và bất cập. Các đội nhóm thiện nguyện ồ ạt đi vào vùng lũ nhưng không thông báo với chính quyền địa phương cũng như các cơ quan chức năng dẫn đến phát sinh rất nhiều vấn đề bất cập và rủi ro khó lường như:

Thứ nhất: Các đội nhóm thiện nguyện ồ ạt đi vào các vùng lũ nhưng thiếu định hướng, cũng không thông báo với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng dẫn đến, dẫn đến tình trạng nơi thừa, nơi thiếu.

Có nơi các đoàn thiện nguyện chen chúc nhau, người cho nhiều hơn người nhận, có nơi 2-3 ngày thiếu thốn nhưng không ai đến tiếp tế. Để khắc phục điều này, tôi mong muốn các đội nhóm thiện nguyện cần tìm hiều kỹ thông tin trước khi đi cứu trợ.

Tốt nhất là liên hệ với chính quyền địa phương (UBND, Uỷ ban mặt trận tổ quốc, Công an…) trước khi xuất phát. Chính quyền sẽ cho các bạn thông tin cụ thể về nơi cần ứng cứu, đồng thời sẽ hướng dẫn cách thức đi lại an toàn, hiệu quả nhất cho các bạn.

Thứ hai: Hiện tại thì công tác cứu hộ, cứu nạn di tản bà con ở các vùng ngập nặng được lực lượng Công an, Quân đội và nhiều nhóm cano chuyên nghiệp đã thực hiện rất tốt. Cơ bản bà con được di dời đến nơi an toàn.

Hiện các lực lượng đang tiếp tục rà soát và khẩn trương di dời những người còn lại. Việc di chuyển trong lũ là rất nguy hiểm, đã có một số trường hợp khi di chuyển bị lật thuyền, gây ra hậu quả đáng tiếc. Vì vậy các đội nhóm thiện nguyện hãy lưu ý đặt yếu tố an toàn lên cao nhất, đừng để xảy ra vấn đề bất trắc.

Thứ ba: Về hàng hóa cứu trợ, các đội nhóm thiện nguyện nên nghiên cứu để tính toán hợp lý:

+ Mì tôm và các thực phẩm ăn ngay sẽ hỗ trợ rất tốt khi người dân bị nước lũ bao vây, cô lập. Khi bà con đã được di tản đến nơi an toàn hoặc sau khi lũ rút thì cần những loại thực phẩm nhiều chất dinh dưỡng hơn để đảm bảo sức khỏe như: Gạo, mắm muối, thịt hộp, sữa bánh...

+ Sau lũ nên tập trung hỗ trợ bà con những loại hàng hóa hỗ trợ sinh kế lâu dài như: Thuốc men khử trùng, chăm sóc sức khỏe; cung cấp nước sạch, quần áo, chăn màn, sách vở cho trẻ em, tiền sửa chữa nhà mua vật tư, con giống phục vụ tái sản xuất…

+ Hiện rất nhiều đoàn kêu gọi hỗ trợ áo phao, xuồng ghe cứu hộ cứu nạn, số lượng hiện tại khá lớn và đang được phân phối về các địa phương, lũ đang rút dần nên các đội nhóm định mua hay đặt mặt hàng này chậm lại chút để xem tình hình đặt tiếp cũng chưa muộn.

Việc này nhằm hạn chế tình trạng những người bán trục lợi (bình thường khoảng 50.000 đồng/chiếc, nay lên 100.000-150.000 đồng/chiếc). Xuồng ghe thì hiện nay nhiều đội nhóm huy động các xuồng, cano, ghe có sẵn và tiến hành đặt nhà cung cấp. Thuyền tôn loại nhỏ thường ngày 500.000 – 600.000 đồng/chiếc nay đã bị đẩy lên đến hàng triệu có nơi hơn 2 triệu đồng/chiếc.

Tốt nhất nên huy động bà con ngư dân gần các vùng lũ sử dụng phương tiện sẵn có để cứu dân (như các xã Ngư Thủy, Ngư Thủy Bắc, huyện Lệ Thủy; xã Hải Ninh, huyện Quảng Ninh đã huy động hàng chục phương tiện đánh cá nhỏ vào ứng cứu các vùng lũ Lệ Thủy và Quảng Ninh).

Thứ tư: Những đoàn cứu trợ cần lưu ý khi tiếp nhận thông tin trên mạng xã hội; cần lấy thông tin từ các nguồn chính thống hoặc liên hệ với người có thẩm quyền hoặc cơ quan chức năng để biết thông tin chính xác, không chia sẻ thông tin khi chưa xác thực, tránh đưa tin sai sự thật gây hoang mang dư luận, bản thân lại vi phạm pháp luật.