Chiều 22-10, Tập đoàn thủy sản Minh Phú (Minh Phú) đã có thông tin chính thức về việc Cơ quan Hải quan Mỹ (CBP) kết luận Minh Phú vi phạm lệnh thuế chống bán phá giá đang áp trên tôm Ấn Độ. Theo đó, sản phẩm tôm của Minh Phú xuất khẩu sang Mỹ sẽ phải chịu lệnh thuế chống bán phá giá như tôm Ấn Độ (khoảng 10%).
Trước đó, ngày 13-10, CBP đã dựa theo Đạo luật Thực thi và Bảo hộ (EAPA) công bố kết luận rằng: sản phẩm tôm đông lạnh do Minh Phú xuất khẩu vào thị trường Mỹ là đối tượng chịu thuế theo Lệnh thuế chống bán phá giá đối với tôm Ấn Độ. Bởi vì Minh Phú đã không cung cấp được đầy đủ bằng chứng như yêu cầu của CBP để chứng minh được rằng công ty không sử dụng tôm có nguồn gốc từ Ấn Độ để xuất khẩu sang Mỹ.
Trong khi đó, Minh Phú khẳng định đã hợp tác toàn diện với CBP trong cuộc điều tra và đã chứng minh rõ cách mà công ty xử lý và tách biệt những lô tôm có xuất xứ Việt Nam và tôm có xuất xứ Ấn Độ trong dây chuyền sản xuất, để bảo đảm rằng chỉ có tôm Việt Nam mới được xuất sang Mỹ.
Tập đoàn thủy sản Minh Phú là doanh nghiệp thủy sản lớn nhất Việt Nam
"Mặc dù Minh Phú đã chủ động hợp tác và có lời mời nhưng CBP đã không sang Việt Nam để thực hiện việc thẩm tra tại thực địa. Điều này dẫn đến việc nhận định chưa chính xác về hệ thống truy xuất tôm nhập khẩu và tôm nguyên liệu Việt Nam của Minh Phú. Thay vào đó, CBP đã tự thiết lập một tiêu chuẩn đánh giá riêng của họ về phương pháp phân tách tôm, rồi quả quyết rằng Minh Phú đáng lý ra phải sử dụng công cụ này để truy xuất tôm nguyên liệu, đồng thời không chấp nhận phương pháp quản lý truy xuất nguồn gốc mà Minh Phú đã và đang sử dụng từ hơn 4 năm qua. Chính vì Minh Phú không tuân theo phương pháp mà CBP yêu cầu, nên CBP đã áp dụng những "dữ kiện bất lợi sẵn có" và kết luận rằng Minh Phú đã vi phạm đạo luật EAPA" - thông cáo báo chí viết.
"Vua tôm" Minh Phú nhấn mạnh yêu cầu của CBP không phù hợp với đặc thù sản xuất của ngành tôm và Minh Phú biết rằng chưa doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu tôm nào có hệ thống truy xuất như vậy. Trong khi đó, phương pháp phân tách và truy xuất nguồn gốc của Minh Phú đã được chấp thuận bởi Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) trực thuộc Bộ Thương mại Mỹ, dựa trên các yêu cầu của cơ quan này đối với chương trình giám sát nguồn gốc xuất xứ tôm nhập khẩu (SIMP).
"Minh Phú sẽ thực hiện quyền kháng cáo đối với quyết định này của CBP. Minh Phú tự tin sẽ giành lại ưu thế thuyết phục trong quá trình kháng cáo vì quyết định của CBP không dựa trên bất kỳ lập luận xác thực nào. Trong trường hợp việc kháng cáo không mang lại kết quả như mong muốn, Minh Phú sẽ tiếp tục kháng cáo lên Tòa án Thương mại Quốc tế" – thông cáo của Minh Phú nhấn mạnh.
Tập đoàn thủy sản Minh Phú là doanh nghiệp thủy sản lớn nhất Việt Nam gắn với tên tuổi của "vua tôm" Lê Văn Quang - ông hiện giữ chức Tổng giám đốc công ty.
Vụ điều tra của CBP được khởi xướng vào đầu năm 2020 và thêm tác động của Covid-19 đã khiến Minh Phú phải dời lại kế hoạch xây dựng nhà máy Minh Quí ở tỉnh Cà Mau. Nhà máy này có vốn đầu tư gần 52 triệu USD, công suất 40.000 tấn/năm dự kiến vận hành vào năm 2020.
Xuất khẩu tôm sang Mỹ tăng 33%
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), Mỹ là thị trường dẫn đầu về nhập khẩu tôm Việt Nam, chiếm tỉ trọng gần 24%. Trong 9 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu tôm sang Mỹ đạt 634,4 triệu USD, tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù dịch Covid-19, xuất tôm Việt Nam sang Mỹ vẫn tăng trưởng dương trong cả tất cả các tháng của 9 tháng đầu năm nay để phục vụ phân khúc bán lẻ.
Một trong những nguyên nhân khiến xuất khẩu tôm sang Mỹ tăng trưởng tốt năm nay nhờ thuế chống bán phá giá hiện tại được áp ở mức 0% đối với 31 doanh nghiệp. Riêng Minh Phú, từ chỗ không bị áp thuế chống bán phá giá lại vướng vào vụ điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá và kết quả công bố bất lợi.