Ngày 13/10/2020, Cơ quan Hải quan Hoa Kỳ (CBP) đã dựa theo Đạo luật Thực Thi và Bảo Hộ (EAPA) và công bố kết luận rằng: sản phẩm tôm đông lạnh do Minh Phú xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ là đối tượng chịu thuế theo Lệnh thuế chống bán phá giá đối với tôm Ấn Độ. Nguyên nhân là do Minh Phú đã không cung cấp được đầy đủ bằng chứng như yêu cầu bởi CBP, để chứng minh được rằng công ty không sử dụng tôm có nguồn gốc từ Ấn Độ để xuất khẩu đi Hoa Kỳ.

Vì vậy, CBP nhận định rằng Minh Phú đã vi phạm lệnh thuế chống bán phá giá đang áp trên tôm Ấn Độ. Quyết định này được đưa ra sau một cuộc điều tra được thực hiện bởi CBP. Theo đó, sản phẩm tôm xuất khẩu bởi Minh Phú từ Việt Nam đến Hoa Kỳ sẽ phải chịu lệnh thuế chống bán phá giá như tôm Ấn Độ.

Sau thông báo của CBP, Minh Phú đã lên tiếng. Công ty này cho rằng, quyết định trên của CBP là một bất ngờ lớn đối với Minh Phú. Minh Phú khẳng định đã hợp tác toàn diện với cuộc điều tra và đã chứng minh rõ cách mà công ty này xử lý và tách biệt những lô tôm có xuất xứ Việt Nam và tôm có xuất xứ Ấn Độ trong dây chuyền sản xuất, để đảm bảo rằng chỉ có tôm Việt Nam mới được xuất đi Hoa Kỳ.

Mặc dù Minh Phú đã chủ động hợp tác và có lời mời, nhưng CBP đã không sang Việt Nam và không thực hiện việc thẩm tra tại thực địa. Điều này dẫn đến việc nhận định chưa chính xác về hệ thống truy xuất tôm nhập khẩu và tôm nguyên liệu Việt Nam của Minh Phú. Thay vào đó, CBP đã tự thiết lập một tiêu chuẩn đánh giá riêng của họ về phương pháp phân tách tôm, rồi quả quyết rằng Minh Phú đáng lý ra phải sử dụng công cụ này để truy xuất tôm nguyên liệu, đồng thời không chấp nhận phương pháp quản lý truy xuất nguồn gốc mà Minh Phú đã và đang sử dụng từ hơn 4 năm qua.

Chính bởi vì Minh Phú không tuân theo phương pháp mà CBP yêu cầu, nên CBP đã áp dụng những "dữ kiện bất lợi sẵn có" và kết luận rằng Minh Phú đã vi phạm đạo luật EAPA. Yêu cầu này của CBP không hoàn toàn phù hợp với đặc thù sản xuất của ngành tôm và Minh Phú cho rằng chưa doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu tôm nào có hệ thống truy xuất như vậy. Trên thực tế, Minh Phú đã dẫn chứng rõ phương pháp phân tách và truy xuất nguồn gốc của Minh Phú đã được chấp thuận bởi Cơ quan Quản lý Khí Quyển và Đại dương Quốc Gia (NOAA), trực thuộc Bộ Thương Mại Hoa Kỳ, dựa trên các yêu cầu của cơ quan này đối với chương trình giám sát nguồn gốc xuất xứ tôm nhập khẩu (SIMP).

Ngay từ cuối tháng 7/2019, Minh Phú đã ngừng hoàn toàn việc nhập tôm nguyên liệu từ Ấn Độ, bởi vì Minh Phú tin rằng nguồn nguyên liệu trong nước hoàn toàn có khả năng cung ứng đầy đủ và liên tục cho các nhà máy của Minh Phú. Hiện tại, Minh Phú đã áp dụng thành công và vận hành hiệu quả mô hình nuôi tôm Công nghệ cao tại 2 vùng nuôi của mình là: Minh Phú Kiên Giang (600 hecta) và Minh Phú Lộc An (300 Hecta). Ngoài ra, trong nhiều năm qua, công ty đã và đang thiết lập mạng lưới liên kết và cung ứng tôm trải rộng khắp khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và Tây Nam Bộ, với đa dạng mô hình nuôi tôm bền vững, như 100.000 hecta nuôi tôm công nghiệp, 25.000 hecta nuôi tôm sinh thái rừng ngập mặn, cùng hơn 10.000 hecta diện tích nuôi Tôm-Lúa.

Minh Phú tin rằng quyết định của CBP đã dựa trên yêu cầu không hợp lý đối với hệ thống của Minh Phú và không dựa trên các bằng chứng thuyết phục. Và vì vậy, Minh Phú sẽ thực hiện quyền kháng cáo đối với quyết định này của CBP. Minh Phú tự tin sẽ giành lại ưu thế thuyết phục trong quá trình kháng cáo vì quyết định của CBP không dựa trên bất kỳ lập luận xác thực nào. Quá trình xem xét kháng cáo dự kiến sẽ diễn ra trong 60 ngày kể từ ngày đơn kháng cáo được ghi nhận. Trong trường hợp việc kháng cáo không mang lại kết quả như mong muốn, Minh Phú sẽ tiếp tực kháng cáo lên Toà án Thương mại Quốc Tế.

Trong suốt quá trình chờ đợi kết quả của việc kháng cáo, Minh Phú sẽ cố gắng tối đa để đảm bảo rằng phán quyết của CBP không gây ảnh hưởng đến việc kinh doanh xuất khẩu của Minh Phú vào Hoa Kỳ.

PV