Viện KSND tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố bị can Đinh Ngọc Hệ (tức Út "trọc") cùng 12 đồng phạm về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và lợi dụng quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.
“Mỡ nó rán nó”
Theo hồ sơ, với mục đích chiếm đoạt quyền thu phí tuyến cao tốc TPHCM - Trung Lương, ngay từ đầu Út "trọc" đã có thủ đoạn gian dối. Bản thân Út “trọc” biết rõ tình hình tài chính công ty Yên Khánh (công ty của Út “trọc) không đủ điều kiện tham gia đấu giá mua quyền thu phí cao tốc TPHCM - Trung Lương nhưng đã chỉ đạo nhân viên làm báo cáo tài chính từ lỗ thành lãi, làm giả xác nhận của đơn vị kiểm toán trong báo cáo tài chính năm 2011, 2012 để tạo sự tin tưởng và được công nhận đủ điều kiện tham gia đấu giá.
Sau khi trúng đấu giá, do không có năng lực tài chính để trả tiền theo hợp đồng, Út "trọc" đã kéo dài thời gian thanh toán tiền mua quyền thu phí đồng thời, chỉ đạo cấp dưới dùng hợp đồng mua quyền thu phí cao tốc TPHCM - Trung Lương thế chấp tại ngân hàng vay 1.703 tỷ đồng chuyển vào tài khoản của công ty Cửu Long tại Kho bạc Nhà nước tại TPHCM.
Số tiền còn lại 301 tỷ đồng, Út "trọc" đã chỉ đạo cấp dưới lấy từ nguồn thu phí để thanh toán hợp đồng. Toàn bộ tiền mua quyền thu phí là tiền vay ngân hàng và tiền thu phí, công ty Yên Khánh không phải bỏ ra đồng nào.
Quá trình thu phí, Út "trọc" lại tiếp tục có hành vi gian dối, chỉ đạo mua và sử dụng phần mềm của công ty Xuân Phi che giấu doanh thu, báo cáo không đúng doanh thu thực. Từ hành vi gian dối này, Út "trọc" với sự giúp sức của đồng phạm đã chiếm đoạt số tiền 725 tỷ đồng.
Không đủ căn cứ xử lý hình sự đối với ông Nguyễn Văn Thể
Để Út “trọc” chiếm đoạt tài sản, ông Đinh La Thăng (sinh năm 1960, nguyên Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải), Nguyễn Hồng Trường (sinh năm 1957, nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải) cùng 5 đồng phạm đã bị truy tố về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Ngoài những người bị truy tố trên, Viện KSND tối cao còn xác định nhiều người liên quan có sai phạm nhưng chưa tới mức phải xử lý hình sự, trong đó có ông Nguyễn Văn Thể (Bộ trưởng Bộ Giao thông và vận tải).
Từ năm 2013 đến tháng 10/2015, ông Nguyễn Văn Thể là Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải được phân công quản lý Nhà nước đối với công ty Cửu Long nhưng không được giao phụ trách thực hiện, quản lý đối với đề án chuyển giao quyền thu phí đường cao tốc TPHCM - Trung Lương.
Từ tháng 6/2015 - 10/2015, bị can Đinh La Thăng mới giao cho ông Nguyễn Văn Thể chỉ đạo, đôn đốc công ty Yên Khánh thực hiện hợp đồng mua, bán quyền thu phí. Khi nhận được văn bản số 2270/CIPM-QLXD ngày 19/6/2015, của công ty Cửu Long đề xuất cho chấm dứt hợp đồng trước hạn đối với công ty, ông Nguyễn Văn Thể đã ký tờ trình ngày 22/6/2015, báo cáo cụ thể và đề xuất bị can Đinh La Thăng "...đến nay, đã có đủ cơ sở để xem xét chấm dứt hợp đồng chuyển giao quyền thu phí cao tốc thành phố Hồ Chí Minh - Trung Lương đối với công ty Yên Khánh. Kính báo cao Bộ trưởng xem xét, có ý kiến chỉ đạo".
Sau khi bị can Đinh La Thăng chỉ đạo, ông Nguyễn Văn Thể đã yêu cầu công ty Cửu Long, Vụ Tài chính, Vụ Pháp chế Bộ Giao thông Vận tải đôn đốc công ty Yên Khánh nộp tiền theo cam kết, nhưng công ty Yên Khánh vẫn không thực hiện nên ông Thể tiếp tục ký 2 văn bản ngày 31/8/2015 và ngày 8/10/2015 yêu cầu công ty Cửu Long làm việc với công ty Yên Khánh để yêu cầu thực hiện nộp tiền đầy đủ số tiền mua quyền thu phí theo đúng quy định.
Tháng 10/2015, ông Thể được điều động nhận nhiệm vụ mới tại tỉnh Sóc Trăng, sau đó, ông Thể chuyển công tác, công ty Yên Khánh vẫn không thanh toán đúng cam kết. Tháng 3/2017, công ty Yên Khánh mới nộp đủ tiền. Liên quan đến nội dung sai phạm trong việc quản lý hợp đồng bán quyền thu phí, tài liệu điều tra đã xác định trách nhiệm thuộc về bị can Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường xuyên suốt từ khi lập đề án, tổ chức bán đấu giá đến thực hiện chuyển giao quyền thu phí...
Việc không chỉ đạo chấm dứt hợp đồng với công ty Yên Khánh có một phần trách nhiệm của ông Nguyễn Văn Thể nhưng không phải là nguyên nhân dẫn đến thiệt hại trong vụ án. Do đó, không đủ cơ sở xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Nguyễn Văn Thể.
Xuân Duy