Sáng 27/10, HĐXX phiên sơ thẩm vụ đại án BIDV xét hỏi bị cáo Đoàn Hồng Dũng, cựu Tổng Giám đốc Công ty TNHH thương mại và du lịch Trung Dũng (Cty Trung Dũng) liên quan đến hành vi lạm dụng chiếm đoạt tiền của BIDV.
Theo cáo buộc, khi đề nghị BIDV mở L/C để đảm bảo thanh toán cho Hợp đồng ngoại thương, Đoàn Hồng Dũng lập phương án kinh doanh và cam kết với BIDV tại Hợp đồng tín dụng, Hợp đồng thế chấp tài sản đảm bảo là toàn bộ số hàng hóa sau khi nhập về, Cty Trung Dũng sẽ bán cho Cty TISCO. Toàn bộ số tiền thu được từ việc bán hàng sẽ chuyển về tài khoản của BIDV để thanh toán cho đối tác nước ngoài khi đến hạn.
Trên cơ sở các cam kết của Cty Trung Dũng, BIDV chi nhánh Hà Thành giao cho Cty Trung Dũng tự quản lý tài sản đảm bảo (hàng hóa hình thành từ vốn vay) kèm điều kiện: Lô hàng nhập khẩu chỉ được xuất kho sau khi có sự chấp thuận bằng văn bản của BIDV; mọi trường hợp xuất kho chưa được sự chấp thuận của BIDV đều bị coi là vi phạm hợp đồng bảo đảm.
Tuy nhiên, thời điểm đầu năm 2012, sau khi nhập khẩu lô hàng phôi thép, thép phế từ khoản phát hành L/C, các công ty của Đoàn Hồng Dũng gặp khó khăn trầm trọng về tài chính, đều đang nợ tiền tại các ngân hàng, Công ty TISCO và một số đối tác khác. Với áp lực phải trả nợ, Cty Trung Dũng chỉ bán cho Công ty TISCO số hàng hóa trị giá 15 tỷ đồng.
Toàn bộ số hàng hóa còn lại, lợi dụng việc BIDV giao cho tự quản lý, Đoàn Hồng Dũng bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Thị Thanh Sơn (vợ Dũng, Giám đốc Cty Hà Nam) không bán cho Công ty TISCO bằng pháp nhân Công ty Trung Dũng. Dũng bán hàng lòng vòng qua các công ty của người thân và gia đình, cuối cùng thông qua pháp nhân của các công ty gia đình để ký họp đồng mua thép phế và phôi thép của Cty Trung Dũng, sau đó bán cho Cty TISCO nhằm tránh sự kiểm soát dòng tiền của BIDV đối với Cty Trung Dũng.
Với thủ đoạn gian dối trên, Đoàn Hồng Dũng và Nguyễn Thị Thanh Sơn đã chiếm đoạt của BIDV hơn 260 tỷ đồng, sử dụng vào việc trả nợ cho các khoản nợ khác và chi tiêu cá nhân.
“Xúc phạm sự thông minh của HĐXX!”
Trước tòa, bị cáo Đoàn Hồng Dũng thừa nhận hành vi vi phạm, song cho rằng, do xuất phát từ tình hình tài chính khó khăn chung nên ông mới thực hiện hành vi sai phạm trên.
Đối với các khoản vay theo hạn mức để mua phôi thép và thép phế nhưng không thực hiện hợp đồng mua bán là do các đối tác yêu cầu đối trừ công nợ, bị cáo có ý thức sẽ dùng tiền bán hàng để trả nợ BIDV nhưng do dư nợ quá nhiều không trả được.
Theo lời khai của bị cáo Dũng, những khoản vay vốn từ BIDV được bị cáo sử dụng vào hoạt động của doanh nghiệp, bị cáo hoàn toàn không chiếm dụng. Số tiền bán hàng đang thế chấp tại BIDV cho các công ty, bị cáo Dũng khẳng định lại là sử dụng để thanh toán chi phí thuế, các chi phí hợp lệ khác, trả công, trả nợ, chi phí cá nhân…, đến nay còn hơn 263 tỷ chưa thanh toán được cho BIDV.
Cho rằng, cáo trạng truy tố mình về hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” là nặng, ông Dũng nói, “chỉ tiếc rằng bị cáo không mượn được thêm của cha mẹ, anh em, bạn bè, nếu mượn được thì đã bổ sung từ năm 2011. Tài sản của bố mẹ đến nay cũng không còn gì, thậm chí con cái đến nay cũng không có nhà ở!”.
Trả lời về việc bán tài sản đảm bảo, hàng hóa đã thế chấp, cựu Tổng Giám đốc Cty Trung Dũng thừa nhận việc làm này không được BIDV chấp thuận bằng văn bản. Thẩm phán Trương Việt Toàn vặn lại, việc bị cáo định đoạt tài sản như vậy là đúng hay sai; ông Dũng cho biết việc bán hàng không có văn bản đồng ý của BIDV là sai.
Khai thêm về việc mua bán tài sản đảm bảo, bị cáo Đoàn Hồng Dũng cho rằng bên mua không biết đó là hàng hóa thế chấp. Lập tức, thẩm phán Trương Việt Toàn “đốp” lại: “Bán cho vợ, bán cho con, bán cho anh em, người thân mà lại bảo là vợ con không biết… Bị cáo khai thế nào cho tòa cảm thấy nghe được…”.
Trước sự im lặng của bị cáo Dũng, ông Toàn tiếp: “Bị cáo nói thế, ngu ngơ thế thôi, giả vờ không biết. Bị cáo bán tài sản của mình mà không biết là có thế chấp hay không, nghe cứ như kiểu xúc phạm sự thông minh của HĐXX!”.
Nói về quan hệ với ông Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch BIDV, bị cáo Đoàn Hồng Dũng khai rằng, Trung Dũng chỉ là doanh nghiệp. Doanh nghiệp của bị cáo là khách hàng của ông Hà chứ không có gì.
“Doanh nghiệp của bị cáo chưa đến lượt, bởi khách hàng của ông Hà có hàng ngàn khách hàng. Tuy nhiên, sao ông Hà lại sâu sát, trực tiếp làm công văn, viết công văn chỉ đạo phải cho Trung Dũng vay?” - ông Toàn đặt nghi vấn về mối quan hệ giữa Cty Trung Dũng và ông Trần Bắc Hà.
Tiến Nguyên