'Bí ẩn' bị cáo Đoàn Hồng Dũng trong vụ BIDV
Sáng 27/10, TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên xét xử đại án gây thiệt hại hơn 1.600 tỷ đồng tại ngân hàng BIDV.
Theo hồ sơ, dù báo cáo tài chính của Công ty Trung Dũng thể hiện lợi nhuận sau thuế đều giảm qua các năm, vốn đầu tư ngày một tăng cao, hoạt động chủ yếu bằng vốn vay và chiếm dụng...
Tuy nhiên, BIDV Chi nhánh Hà Thành vẫn đánh giá doanh nghiệp hoạt động hiệu quả để xuất vốn vay, dẫn đến mất vốn hơn 860 tỷ đồng.
Về phía Công ty Trung Dũng, khi đề nghị BIDV mở L/C (thư tín dụng -PV) để đảm bảo thanh toán cho hợp đồng ngoại thương, Đoàn Hồng Dũng (cựu GĐ Công ty) đã lập phương án kinh doanh và cam kết với BIDV rằng toàn bộ số hàng hóa sau khi nhập về công ty sẽ bán cho Công ty CP gang thép Thái Nguyên (TISCO), số tiền thu được từ việc bán hàng sẽ chuyển về tài khoản của BIDV để thanh toán cho đối tác nước ngoài khi đến hạn.
Trên cơ sở này, BIDV chi nhánh Hà Thành giao cho công ty Trung Dũng tự quản lý tài sản đảm bảo (hàng hóa hình thành từ vốn vay) kèm theo điều kiện lô hàng nhập khẩu chỉ được xuất kho sau khi có sự chấp thuận bằng văn bản của BIDV.
Tuy nhiên, đầu năm 2012, sau khi nhập khẩu lô hàng phôi thép, thép phế từ khoản phát hành L/C, các công ty của Đoàn Hồng Dũng gặp khó khăn trầm trọng về tài chính, đều đang nợ tiền tại các ngân hàng, TISCO và một số đối tác khác.
Các bị cáo tại tòa.
Với áp lực phải trả nợ, công ty Trung Dũng chỉ bán cho TISCO số hàng hóa trị giá 15 tỷ đồng. Toàn bộ số hàng còn lại, Dũng bàn bạc với vợ là Nguyễn Thị Thanh Sơn bán lòng vòng qua các công ty của gia đình mình, trong đó có Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Hà Nam, rồi mới bán cho TISCO.
Việc làm này nhằm tránh sự kiểm soát dòng tiền của BIDV đối với công ty Trung Dũng. VKS xác định vợ chồng Dũng dùng thủ đoạn gian dối bán tài sản đảm bảo, chiếm đoạt của BIDV số tiền hơn 263 tỷ đồng.
Tại tòa, Đoàn Hồng Dũng thừa nhận việc bán hàng khi không có văn bản chấp thuận của BIDV, việc này bên mua cũng không được biết.
HĐXX hỏi ông Dũng việc bán tài sản như vậy có phải là hành vi lừa đảo hay không? Ông Dũng sau đó không trả lời mà im lặng.
"Bị cáo cứ giả vờ ngu ngơ, không biết, bán cho vợ mình, cho con mình mà nói không biết đó là tài sản thế chấp hay không, nghe cứ như xúc phạm sự thông minh của HĐXX…", thẩm phán nói, và khẳng định người bán phải chịu trách nhiệm về tính hợp pháp của tài sản.
Nhiều câu trả lời của cựu TGĐ công ty Trung Dũng cũng bị HĐXX nhận xét là "mờ mờ ảo ảo", trong khi đó hàng ngàn tỉ đồng của nhà nước bị thất thoát.
Sau một hồi được HĐXX giải thích, ông Dũng thừa nhận mình đã sai, còn việc sai cụ thể như nào do HĐXX quyết định.
Đáng chú ý, HĐXX hỏi ông Dũng về mối quan hệ giữa công ty Trung Dũng và ông Trần Bắc Hà, bị cáo Đoàn Hồng Dũng khai chỉ thông qua chi nhánh Hà Thành để vay tiền của BIDV, bị cáo không quen biết ông Trần Bắc Hà và "quan hệ với ông Trần Bắc Hà, doanh nghiệp của bị cáo chưa có cửa".
Thẩm phán Trương Việt Toàn hỏi tại sao bị cáo không quen ông Hà nhưng người này có văn bản yêu cầu chi nhánh Hà Thành cho Trung Dũng vay tiền? Lợi nhuận Trung Dũng hàng năm đều thấp nhưng năm 2011 vẫn được BIDV cấp hạn mức 700 tỷ đồng trong khi không có quan hệ với ông Hà? Tại sao ông ấy không biết bị cáo là ai nhưng lại viết công văn riêng gửi xuống Hà Thành? Ông Hà có hàng vạn khách hàng, sao chỉ viết riêng cho Trung Dũng?
Vị thẩm phán nói: "Cái gì nên giấu thì giấu, cái gì không giấu được thì khai ra, đừng xúc phạm sự thông minh của Hội đồng xét xử". Trước những phân tích này, bị cáo Đoàn Hồng Dũng không thể trả lời.
Bà Nguyễn Thị Thanh Sơn - vợ ông Dũng sau đó được gọi lên bục khai báo. Đứng trước tòa, bà Sơn nhiều lần khẳng định dù mình là Giám đốc công ty Hà Nam nhưng thực tế mọi việc mua bán lại đều do phó giám đốc phụ trách.
Câu trả lời này tiếp tục bị HĐXX phản ứng vì phó giám đốc không phải là người đại diện theo pháp luật, mọi việc không thể đổ hết cho cấp phó như vậy. Thấy vậy, bà Sơn cười và nói đó chính là lý do mình phải đứng tại đây (phòng xử- PV).
Ông Trần Bắc Hà bút phê chỉ đạo nên lãnh đạo BIDV - chi nhánh Hà Thành phải cho vay tiền
Bị cáo Nguyễn Xuân Giáp (cựu Phó Giám đốc BIDV - chi nhánh Hà Thành), trước tòa, thừa nhận đã có những sai phạm trong quá trình đề xuất cho vay, thực hiện cho vay và quản lý sau vay, chịu trách nhiệm cá nhân đối với sai phạm tại BIDV chi nhánh Hà Thành liên quan đến các khoản vay của Cty Trung Dũng.
Tuy nhiên, ông Giáp cho rằng bản thân ông chịu áp lực thực hiện theo sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà vì ông Hà đã buộc Giám đốc chi nhánh điều chuyển công tác của các Phó Giám đốc chi nhánh, giao cho ông Giáp phụ trách quan hệ khách hàng thay cho một Phó Giám đốc khác từng có ý kiến dừng giải ngân.
Khi Công ty Trung Dũng đề nghị phát hành L/C, ông Trần Bắc Hà có bút phê chỉ đạo nên ông Giáp và cán bộ Phòng Quan hệ khách hàng phải thực hiện.
Bị cáo Phạm Hồng Quang (cựu Trưởng phòng Quan hệ khách hàng 1 - BIDV chi nhánh Hà Thành) cũng cho rằng, bản thân ông có những sai phạm như cáo trạng nêu là do có sức ép từ lãnh đạo BIDV.
Bị cáo và các cán bộ khác tại BIDV chi nhánh Hà Thành biết Trung Dũng có quan hệ với ông Trần Bắc Hà nên tiếp tục thực hiện giải ngân.
Khai tại tòa, ông Quang cho biết, khi Công ty Trung Dũng đề nghị mở L/C theo món thì trên công văn đề nghị của khách hàng đã có bút phê chỉ đạo của ông Hà trước khi chuyển đến Phòng Quan hệ khách hàng. Do đó, bị cáo và các cán bộ BIDV chi nhánh Hà Thành phải đề xuất cho vay.
Khẳng định bản thân không hề biết ai đã chuyển công văn có bút phê của ông Hà đến, bị cáo Quang mong HĐXX xem xét vai trò, hành vi của mình vì làm việc do sự chỉ đạo và chịu sức ép tinh thần từ cấp trên.
Liên quan đến công văn trên, bị cáo Đoàn Hồng Dũng (cựu Tổng Giám đốc Cty Trung Dũng) cũng cho rằng bản thân không được biết bút phê của ông Trần Bắc Hà yêu cầu BIDV chi nhánh Hà Thành cấp L/C cho Công ty Trung Dũng.
Đến khi bị khởi tố, bắt giam, làm việc với cơ quan điều tra, ông Dũng mới biết đến bút phê này.