Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã có cuộc gặp song phương bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 hôm 31-10, kênh Channel News Asia đưa tin. Trong nội dung cuộc gặp, hai ông có bàn về vấn đề Đài Loan.
Theo một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ, trong cuộc họp kéo dài một tiếng, ông Blinken nói rằng Mỹ không thay đổi chính sách “Một Trung Quốc” liên quan mối quan hệ với Bắc Kinh và với Đài Loan.
Tuy nhiên cũng theo quan chức này, ông Blinken đã làm rõ rằng Washington phản đối việc Bắc Kinh đơn phương làm thay đổi hiện trạng Đài Loan.
Sau đó, khi trả lời trên đài CNN, ông Blinken nói Mỹ có cam kết lâu dài với Đài Loan theo đạo luật Quan hệ với Đài Loan. Theo đó, Mỹ luôn “đảm bảo rằng Đài Loan có đủ phương tiện để tự vệ”. Bên cạnh đó, Washington “muốn đảm bảo rằng không có quốc gia nào thực hiện hành động đơn phương nhằm phá vỡ hiện trạng đối với Đài Loan”.
Theo phía Mỹ, việc Trung Quốc gia tăng các cuộc tập trận trong vùng nhận dạng phòng không Đài Loan gần đây là một động thái gia tăng căng thẳng.
Theo tờ South China Morning Post, tính từ tháng 1-2021, không quân Trung Quốc đã tiến hành 450 phi vụ bay qua eo biển Đài Loan, với 149 chuyến bay trong 4 ngày đầu tháng 10, so với tổng cộng 380 chuyến trong năm 2020.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị bên lề hội nghị G20 tại Rome, Ý. Ảnh: AFP
Về phía Trung Quốc, ông Vương Nghị bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về các vấn đề mà Mỹ đã làm tổn hại đến các quyền và lợi ích hợp pháp của Trung Quốc, theo thông cáo của Bộ Ngoại giao nước này. Đồng thời, ông đề nghị Washington thay đổi hướng đi và đưa quan hệ Trung - Mỹ trở lại theo hướng phát triển lành mạnh.
Ông Vương nói rằng việc Mỹ đổ lỗi cho Trung Quốc về sự thay đổi hiện trạng đối với Đài Loan là sai lầm. Ông cho rằng chính Mỹ mới làm thay đổi hiện trạng của hòn đảo khi Washington “chấp nhận” và “hỗ trợ” cho các lực lượng ủng hộ độc lập ở Đài Loan.
Ông Vương nhấn mạnh rằng Bắc Kinh “yêu cầu Mỹ theo đuổi chính sách “Một Trung Quốc” thực sự, không phải chính sách “Một Trung Quốc” giả tạo” và “yêu cầu Mỹ thực hiện các cam kết với Trung Quốc… thông qua hành động, thay vì nói một đằng làm một nẻo ”.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình theo chính sách “Một Trung Quốc” và coi bất kỳ sự can thiệp nào của của nước ngoài đối với Đài Loan là can thiệp vào công việc nội bộ Trung Quốc.
Mỹ từ lâu đã có chính sách "mơ hồ chiến lược" liên quan đến Đài Loan. Tuy nhiên, vào tuần trước, Tổng thống Biden khiến nhiều người bối rối khi nói rằng Mỹ sẽ đứng ra bảo vệ Đài Loan nếu Trung Quốc tấn công hòn đảo này.
Ông Lu Xiang - nhà nghiên cứu chuyên về Mỹ tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho biết phát ngôn của ông Blinken phù hợp với lập trường "mơ hồ chiến lược" của Mỹ bởi Mỹ không nêu rõ liệu Washington có hành động quân sự nếu hòn đảo này bị tấn công hay không.
Theo ông Lu, Mỹ dường như đang cố tình tạo ra một vấn đề để mặc cả với Trung Quốc và Đài Loan là một trong số ít quân bài đó. Ông Lu cho rằng Mỹ cũng có thể “sử dụng con bài Đài Loan” khi thương lượng với Bắc Kinh trong các cuộc đàm phán thương mại.