Mở đầu phiên thảo luận, đại biểu Trần Văn Khải (Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường), nói năm 2020, Việt Nam là một quốc gia thành công trong phòng, chống Covid-19. Tuy nhiên, đến giữa năm 2021, trước sự xuất hiện của chủng Delta, đã có lúc, có nơi lúng túng trong ứng phó và chịu tổn thất khá nặng nề, đặc biệt là ở TP HCM.

Theo ông Khải, có ba bài học được rút ra sau hai năm chống dịch. Thứ nhất, cuộc chiến với đại dịch là một hành trình đầy thách thức, khắc nghiệt và khó lường, đòi hỏi phải quyết liệt trong từng hành động, sự cầu thị và quả cảm trong thay đổi nhận thức, tư duy.

Thứ hai, cuộc chiến này dù khắc nghiệt đến đâu sẽ không cho đất nước Việt Nam bị tê liệt, chia rẽ. "Trái lại, nó còn làm chúng ta mạnh lên rất nhiều về tư duy nhận thức, tầm nhìn và ý chí chiến lược", ông Khải nói.

Thứ ba, nhân dân luôn là lực lượng chủ đạo trong phòng, chống đại dịch Covid-19 cũng như ứng phó với mọi thách thức mà đất nước gặp phải.

Để phục hồi kinh tế trong trạng thái bình thường mới, ông Khải đề nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp tục quan tâm chỉ đạo một số giải pháp đối với lực lượng công nhân.

Ông phân tích, giai đoạn giãn cách vừa qua, "chúng ta quan tâm nhiều tác động về khía cạnh kinh tế nhưng hậu quả về mặt tâm lý cũng là vấn đề nghiêm trọng". Lực lượng lao động bị sang chấn tinh thần là điều chưa từng xảy ra và sẽ để lại di chứng lâu dài, cần nhiều thời gian để khắc phục.

Với lao động đã về quê, động lực lớn nhất để họ quay trở lại nơi làm việc là khả năng tìm được công việc bằng hoặc tốt hơn trước đây trong môi trường an toàn. Ông đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương có phương án hỗ trợ người lao động quay lại nơi làm việc, bao gồm không chỉ kết nối cung - cầu mà còn hỗ trợ tài chính, ổn định cuộc sống...

Chính phủ cần tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa để đảm bảo nhà ở cho người dân, đặc biệt là người di cư, người dân vùng chịu tác động của thiên tai và biến đổi khí hậu; đầu tư, xây dựng nhà ở cho công nhân các khu công nghiệp.

"Chính phủ có thể phải cân nhắc đến việc bội chi ngân sách và chuẩn bị một khoản ngân sách bất thường để giải quyết các tình huống bất thường. Lúc này hỗ trợ người lao động cũng chính là giúp cho động lực tăng trưởng của đất nước", ông Khải nói.