Người đàn ông bên phải thu tiền giữ xe 50.000 đồng trên đường Tản Đà, Q.5 (TP.HCM) - Ảnh: M.H.
Luật sư Vũ Quang Đức: Trách nhiệm chính là của địa phương
Về việc chế tài xử lý tình trạng "cát cứ" lòng đường thu tiền đỗ xe, sau vụ việc báo Tuổi Trẻ nêu, Công an quận 5 xử phạt hành chính từ 2-5 triệu đồng/người (theo điểm c khoản 2, điều 15 nghị định 167) đối với 9 người. Mức phạt này là chính xác. Hành vi thu tiền của nhóm người "cát cứ" lòng đường một phần xuất phát từ nhu cầu đậu xe (tại nơi được phép hoặc không được phép đậu) của chủ xe. Chủ xe mặc dù biết các đối tượng thu tiền bất chính, bất hợp pháp nhưng vẫn đưa tiền để việc đậu xe được êm xuôi, tránh bị phá rối (như bị bẻ kiếng, làm trầy xước xe, xịt lốp...).
Hành vi "cát cứ" lòng đường thu tiền là hành vi vi phạm pháp luật nhưng không thể xử lý hình sự mà chỉ có thể xử phạt hành chính với chế tài khá nhẹ nhàng, ở mức 2-5 triệu đồng/người.
Thế nhưng, thực tế tình trạng "cát cứ" lòng đường thu tiền bất hợp pháp này không phải là ngày một ngày hai mà diễn ra phổ biến, thường xuyên, liên tục tại nhiều địa phương, khu vực. Nhất là tại các khu vực có nhu cầu đậu, đỗ xe ôtô cao mà lại thiếu các bãi đậu, đỗ như bệnh viện, trung tâm thương mại...
Bên cạnh đó, hành vi thu tiền bất chính diễn ra với nhiều chủ xe và tổng số tiền thu hằng ngày, hằng tháng là không hề nhỏ đủ hấp dẫn các đối tượng bất chấp vi phạm pháp luật. Đồng thời hành vi "cát cứ" lòng đường vừa xâm phạm đến tài sản chủ xe vừa gây mất trật tự đô thị, gây bức xúc xã hội.
Như vậy để đủ sức răn đe, đề phòng vi phạm thì các cơ quan chức năng có thể đề xuất quy định tăng mức phạt hành chính đối với hành vi này. Tuy nhiên, tăng chế tài vẫn chưa đủ, quan trọng nhất là cần vai trò và trách nhiệm quản lý địa bàn của các địa phương. Hiện nay, các địa phương tại TP.HCM đều có đầy đủ hệ thống camera giám sát cùng với sự giám sát, phản ảnh của nhân dân. Chỉ cần các địa phương giám sát, ngăn chặn, xử lý thường xuyên, nghiêm minh thì tình trạng cát cứ lòng đường sẽ được chặn đứng ngay.
Sau phản ánh của báo Tuổi Trẻ, bằng các biện pháp nghiệp vụ, mới đây Công an quận 5 (TP.HCM) đã làm việc và ra quyết định xử phạt hành chính đối với 9 người tự ý thu tiền trái phép xe đậu trên đường Tản Đà, Mạc Thiên Tích (xung quanh Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM). Nhóm người này có hành vi "dùng thủ đoạn hoặc tạo ra hoàn cảnh để buộc người khác đưa tiền, tài sản", bị xử phạt với mức từ 2-5 triệu đồng/người. Vụ việc nhanh chóng được ngành chức năng xử lý rốt ráo, nhưng câu hỏi mà nhiều người đặt ra là làm thế nào để tình trạng trên chấm dứt hoàn toàn? Vì sao tình trạng này vẫn như "bắt cóc bỏ dĩa" trong nhiều năm qua?
Tăng cường camera giám sát
Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Hồng Vân - chủ tịch UBND phường 11, quận 5 - cho biết sau khi tiếp nhận thông tin báo Tuổi Trẻ phản ánh, bên cạnh các biện pháp giám sát những đối tượng có dấu hiệu tương tự, phường cũng đã kiến nghị quận có trao đổi, đề nghị Công ty TNHH MTV Thanh niên xung phong (đơn vị thu phí đậu xe qua ứng dụng) thực hiện nhiệm vụ trên tuyến đường mình quản lý, qua đó không tạo "kẽ hở" để những người khác thu trái phép.
Bên cạnh đó, bà Vân cũng cho biết phường đã cử một nhân viên trật tự đô thị trực camera an ninh được truyền về phường để tiếp tục giám sát hành vi của nhóm người thu phí đậu ôtô tương tự vừa qua. "Những trường hợp tương tự như báo chí phản ánh vừa qua nếu xảy ra phường sẽ có những hình ảnh để có căn cứ xử lý khi có dấu hiệu vi phạm, đồng thời giám sát luôn những vi phạm trật tự đô thị nói chung", bà Vân chia sẻ.
Gần đây, TP Thủ Đức ra mắt trung tâm điều hành thông minh (IOC). IOC TP Thủ Đức giai đoạn 1 được xây dựng và đã đưa vào vận hành với 9 hệ thống: phân tích dữ liệu kinh tế - xã hội; tiếp nhận phản ảnh của người dân; quản lý văn bản điện tử; hệ thống giám sát, điều hành an ninh trật tự công cộng và giao thông; hệ thống giám sát thông tin mạng xã hội; dữ liệu ngành giáo dục, y tế...
Từ năm 2020, IOC quận 1 cũng đã tích hợp 8 hệ thống thông minh đóng vai trò là não bộ tổng hợp, chỉ huy, điều hành toàn bộ các hoạt động của quận 1 thông qua việc thu thập,
chuẩn hóa dữ liệu... Quận 1 đã hoàn thành việc tích hợp camera tại địa bàn dân cư và trụ sở công an 10 phường trên địa bàn quận, kết nối về trung tâm điều hành thông minh với trên 1.115 mắt camera và trên 128 đầu thu; đầu tư lắp mới các camera tầm xa tại các vị trí trọng điểm phục vụ an ninh trật tự như: khách sạn Rex, vòng xoay Lê Duẩn, Nhà thờ Đức Bà, Tổng lãnh sự quán Mỹ, Tổng lãnh sự quán Trung Quốc, Thảo cầm viên, tượng Trần Hưng Đạo; nâng cấp 10 camera quan sát tầm xa trên các xe của 10 phường trên địa bàn quận.
"Chuyện thường ngày ở huyện"
"Chuyện thường ngày ở huyện" - nhiều tài xế thâm niên chạy xe dịch vụ nói như vậy khi được hỏi về tình trạng "cát cứ" lòng đường, thu tiền đậu xe trái phép tại một số nơi ở TP.HCM. Thường xuyên chở khách đến TP.HCM khám chữa bệnh, tài xế N.T.T. (quê Tiền Giang) cho biết tình trạng nhóm thanh niên tự ý thu tiền ôtô đậu trên đường Tản Đà không phải mới. "Đưa khách vào bệnh viện rồi, chỉ cần chạy xe ra khu vực đường Tản Đà, Mạc Thiên Tích là có người "ngoắc" mời chào đậu xe.
Theo tài xế T., sau khi "nhiệt tình" hướng dẫn tài xế đậu xe ngay ngắn, những người này liền "gõ cửa" thu tiền. "Tình trạng này như luật ngầm lâu nay rồi, mình cần chỗ đậu nên đành đưa tiền luôn cho yên chuyện, còn hơn bị trầy xe, gãy kính hậu, không đồng ý thì phải chạy đi chỗ khác. Họ thu công khai, tài xế chạy dịch vụ chúng tôi nhắc tới khu đó ai mà không biết. Mà cũng còn các khu khác thu tiền như vậy...".
Vốn có doanh nghiệp vận tải hành khách hoạt động lâu năm tại TP.HCM, anh N.V.T. (quận 11) cho rằng quận 5 là địa phương có nhiều nơi, nhiều nhóm người ngang nhiên thu phí đậu xe của các tài xế. Kể về "kỷ niệm" khó quên về chuyện này, anh T. nói: "Tầm tháng 2 năm nay, tài xế xe 7 chỗ của tôi trong lúc đang dừng chờ khách trên đường Trần Bình Trọng thì có người cầm kim tiêm đến kêu đưa tiền đậu xe, người này nói tuyến đường này của họ. Tài xế không đồng ý đưa tiền liền bị người đó bẻ gãy kính chiếu hậu rồi bỏ chạy".
Anh T. cho biết anh luôn dặn các tài xế nếu bị thu tiền thì chạy đến chỗ khác tìm chỗ đậu chứ tuyệt đối không đưa tiền cho những người không có nhiệm vụ, tự tiện thu tiền. "Giờ mình đưa tiền cho họ rồi lỡ bị công an xử phạt thì cũng mình chịu trách nhiệm chứ ai" - anh T. nói.
Từ phản ánh của Tuổi Trẻ, công an mời 3 nhóm thu tiền đậu xe 'chui' ở quận 5 lên làm việc TTO - Sau bài viết "Tuyến đường này tôi quản lý!" đăng trên Tuổi Trẻ ngày 30-10, Công an TP.HCM và UBND quận 5 chỉ đạo Công an quận nhanh chóng xác minh thông tin liên quan.
Xem thêm: mth.81405542290111202-muig-tahc-nauq-hna-cac-gnom-gnoud-gnol-uc-tac-nahc-uv/nv.ertiout