Đi chung thang máy F0 bị cách ly tập trung?

Ngày 10/11, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội đã tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với các thành viên Chính phủ. Đây là phiên chất vấn, trả lời chất vấn đầu tiên trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long là thành viên Chính phủ đầu tiên 'đăng đàn' trả lời chất vấn.

Mở đầu phần chất vấn, Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) đề cập vấn đề một số địa phương, điển hình là Hà Nội vẫn áp dụng chính sách đối với trường hợp tiếp xúc gần (F1) dù tiêm đủ 2 mũi vắc xin, đeo khẩu trang nhưng chỉ cần đi chung thang máy với F0 vài chục giây là bị đưa đi cách ly tập trung.

Việc này gây lãng phí nguồn lực, gây tổn hại về tinh thần cho người dân và gia tăng khả năng lây nhiễm chéo, không phù hợp tình hình thực tiễn. Đại biểu Cường đề nghị Bộ trưởng Y tế nêu quan điểm vấn đề này.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long trả lời, dựa trên Nghị quyết 128 về thích ứng an toàn, Bộ đã có hướng dẫn về việc xét nghiệm, cách ly với trường hợp đi từ vùng dịch trở về. Người đã tiêm đủ hai liều vắc xin, chỉ cần theo dõi y tế tại nhà 7 ngày và xét nghiệm ngày thứ nhất. Với F0 khỏi bệnh cũng tương tự như vậy. Với người chưa tiêm vắc xin thì phải cách ly tại nhà 14 ngày.

Tuy nhiên, theo ông Long, tùy thuộc vào từng địa phương, nhất là khu vực có mật độ dân cư cao như chung cư mà chưa tiêm vắc xin nhiều thì cố gắng đảm bảo cách ly linh hoạt để an toàn.

Chưa thỏa mãn với câu trả lời của Bộ trưởng Long, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường giơ biển tranh luận.

Theo ông Cường: "Tôi thấy câu trả lời của Bộ trưởng chưa rõ, nhiều cử tri gọi cho tôi hỏi vấn đề cụ thể và phổ biến là người tiêm đủ 2 mũi vắc xin, đeo khẩu trang, không tiếp xúc và chẳng may đi cùng thang máy với F0 thì trong trường hợp này có bắt buộc phải cách ly tập trung hay không?"

Trả lời tiếp câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long thừa nhận, việc này, có xảy ra đối với một số địa phương như Hà Nội.

ĐB Nguyễn Mạnh Cường.

Đối với Hà Nội, theo ông Long, Bộ đã trao đổi với thành phố về việc, trong những trường hợp như vậy, không bắt buộc cách ly tập trung 14 ngày.

Ông nói, trong hướng dẫn của Bộ Y tế đã nêu rõ, trong trường hợp như vậy, chỉ có cách ly tại nhà 7 ngày.

Người đứng đầu ngành Y tế đề nghị đối với các địa phương về việc hiện đã có văn bản đưa ra các mức độ cách ly đối với người đã tiêm 2 mũi, tiêm 1 mũi và chưa tiêm vắc xin, người khỏi bệnh như thế nào. Đề nghị địa phương các áp dụng để tạo thống nhất trong thực hiện Nghị quyết 128.

"Chúng ta chuyển sang trạng thái thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả thì chúng ta phải quản lý các rủi ro, làm tốt trên bình diện chung của các địa phương để tạo sự thống nhất, đồng bộ", ông Long nêu.

Có lợi ích nhóm khi 'loạn' giá xét nghiệm không?

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nêu câu hỏi về loạn giá xét nghiệm, có nơi thu phí 450.000 đồng/lần xét nghiệm, có lợi ích nhóm trong việc nhập bộ test xét nghiệm hay không, gây bức xúc cho nhân dân, Bộ trưởng cho biết tại sao có chuyện này xảy ra?.

Trách nhiệm của Bộ trưởng khi để giá giá xét trôi nổi, câu hỏi này ĐB Hòa cũng gửi tới Bộ trưởng Bộ Tài chính cùng chia sẻ.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho hay, trước đây, trang thiết bị y tế, sinh phẩm không thuộc mặt hàng quản lý theo Luật giá. Giá cả của các mặt hàng này cũng khác nhau giữa các hãng, các nước. Giá sinh phẩm cũng khác nhau qua từng thời điểm, nếu cung ít - cầu nhiều thì giá thành cao hơn.

ĐBQH Phạm Văn Hòa.

Ông nhắc hồi đầu năm 2020, giá khẩu trang, găng tay, máy thở do khan hiếm đã bị đẩy lên cao, các quốc gia có tình trạng tranh mua trong thời điểm đầu. Song theo ông Long, thời gian qua do nhiều doanh nghiệp tham gia vào nên đã làm giảm giá những mặt hàng này.

Đối với giá khẩu trang, găng tay, máy thở khan hiếm trên thị trường nên có tình trạng tranh mua ở thời điểm ban đầu. Nhưng thời gian qua đã có hạ giá. Bộ Y tế đã từng bước minh bạch hóa cung ứng vật tư, sinh phẩm y tế. Tháng 7/2020 yêu cầu công ty công khai niêm yết giá trên Cổng của Bộ Y tế với hơn 69.000 sản phẩm, triển khai đấu thầu và cung ứng.

Bên cạnh đó, theo ông Long, Bộ cũng yêu cầu doanh nghiệp tăng nguồn cung, hạ giá thành sản phẩm, tăng cường cấp phép tạo cạnh tranh giữa các đơn vị, với 131 sản phẩm sinh phẩm chẩn đoán, trong đó test nhanh là 60, PCR là 43, và kháng thể là 28.

Cùng với đó, ông cho biết đã tăng cường vận động, hỗ trợ từ các nước với khoảng trên 50 triệu test.

Việc tăng cường giảm giá thành là yêu cầu đặt ra nên Bộ Y tế hướng dẫn về gộp mẫu với cả test nhanh (gộp 3-5) và test PCR (gộp 10-20).

"Điều này được cho phép về mặt chuyên môn và giảm giá thành", ông Long nói. Đồng thời, ông khẳng định Bộ Y tế liên tục có điều chỉnh về việc xét nghiệm tùy từng thời điểm, mức độ dịch trên quan điểm "hiệu quả, tiết kiệm".

Trước 1/7, ông Long cho biết lượng test nhanh sử dụng không nhiều nhưng sau 1/7, Bộ Y tế tiên lượng thị trường sôi động hơn vì việc xét nghiệm nhiều hơn. Vì vậy, Bộ yêu cầu các địa phương triển khai theo hướng "thực thanh thực chi".

Nếu người dân tự nguyện đến xét nghiệm và thu phí thì chỉ được thu theo giá đầu vào, nên có hiện tượng chênh lệch giá giữa các đơn vị và các đơn vị tư nhân.

"Do quá bận về công tác phòng, chống dịch nên đến tận tháng 9, khi Bộ chỉ đạo giá test chỉ được thu theo đúng giá đầu vào, thì các đơn vị nhận lỗi do mải mê quá nên không thực hiện được. Chúng tôi đã yêu cầu các địa phương nghiêm khắc nhắc nhở và chấn chỉnh việc thu thế này", ông Long nói.

Bộ trưởng Y tế cũng nhấn mạnh, Bộ và Thủ tướng Chính phủ liên tục có văn bản nhắc nhở các đơn vị, đảm bảo không có lợi ích nhóm, tiêu cực, đưa vào chương trình thanh tra đấu thầu mua sắm sinh phẩm, trang thiết bị.

Thông tin thêm, người đứng đầu ngành Y tế nói có 8 đơn vị sản xuất sinh phẩm trong nước, cơ bản đáp ứng đầy đủ.

Bên cạnh đó, ngành cũng thúc đẩy nghiên cứu phương pháp chẩn đoán mới qua hơi thở, nước bọt để giảm giá thành; chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm; giá sinh phẩm trang thiết bị chính thức đưa vào mặt hàng quản lý giá, bình ổn giá với mặt hàng này, ban hành Thông tư 16 về giá xét nghiệm chỉ tính giá tối đa.

Ông cũng khẳng định cơ bản test PCR cơ bản đủ, thúc đẩy sản xuất và hiện nay có 2 đơn vị sản xuất, 2 đơn vị chuyển giao công nghệ từ Pháp… đảm bảo thúc đẩy sản xuất trong nước để chủ động nguồn cung ứng.

Sau khi bộ trưởng Bộ Y tế trả lời về giá xét nghiệm, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) tranh luận lại và cho rằng Bộ Y tế không kiểm soát là thiếu sót. Trong một quận mà giá xét nghiệm khác nhau.

Ông Hòa còn cho biết vừa qua ông xét nghiệm ngoài vỉa hè sân bay Tân Sơn Nhất mất hơn 400.000 đồng, theo ông "giá vậy tội cho dân". Nếu Bộ đã quy định giá mới thì phải kiểm soát.

Tách việc quản lý kinh tế trong bệnh viện

Câu hỏi thứ hai, ĐB Phạm Văn Hòa nêu tiêu cực của ngành y trong thời gian qua việc đầu thầu mua sắm trang thiết bị y tế, có nguyên thiếu kiến thức trong công tác quản lý, quản trị của người đứng đầu bệnh viện; bác sĩ làm chuyên môn giỏi nhưng chưa chắc đã làm quản trị tốt, vậy đến lúc tách bạch quản trị với quản lý chuyên môn riêng như một số ĐBQH đã cho ý kiến, Bộ trưởng có suy nghĩ gì về vấn đề này?

Câu hỏi này ĐB Hòa cũng gửi tới Bộ trưởng Bộ Nội vụ để chia sẻ.

Trả lời câu hỏi này, về tách bạch quản lý, bổ nhiệm cán bộ, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói đã có sự thay đổi khi yêu cầu các bệnh viện có ít nhất 1 cán bộ quản lý không nhất thiết là phải có chuyên môn y tế, có thể là cán bộ về tài chính, kế toán.

"Thời gian qua một số đơn vị đã triển khai vấn đề này. Chúng tôi xin tiếp thu ý kiến đại biểu để việc quản lý ngành được minh bạch hơn, nhất là quản lý tài chính với các cơ sở y tế công lập", ông Long trả lời.

Giải trình thêm về vấn đề cán bộ quản lý ngành y tế, ông Long cho rằng một vài trường hợp vừa qua cán bộ vi phạm là không ảnh hưởng đến ngành. Những trường hợp có sai phạm là xử lý theo quy định pháp luật.

Theo quy định quản lý, đã cố gắng tách bạch quản lý y tế và tài chính, quản lý nhân sự, nhưng có những trường hợp không rõ, nên bộ trưởng cho biết sẽ tiếp thu ý kiến và làm tốt hơn.

Hoàng Đan