Trước đó, trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ (TV) QH, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho hay một số ý kiến đề nghị ban hành nghị quyết thí điểm, thực hiện thí điểm trước ở một số địa phương. Tuy nhiên, Ủy ban TVQH cho rằng việc tổ chức phiên tòa trực tuyến có liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân.
Tiếp thu ý kiến của đa số ĐB, Ủy ban TVQH đề nghị QH không quy định tổ chức thí điểm trong hoạt động xét xử; giao TAND Tối cao có trách nhiệm báo cáo việc thực hiện nghị quyết này với QH trong báo cáo công tác hằng năm. “Khi điều kiện chín muồi sẽ xem xét, sửa đổi, bổ sung các luật tố tụng và đưa nội dung về tổ chức phiên tòa trực tuyến vào luật” - bà Nga cho biết.
Trong thời gian giãn cách, nhiều tòa án đã hạn chế người tham dự phiên tòa để đảm bảo yêu cầu chống dịch. Ảnh minh họa: HOÀNG GIANG
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cũng cho hay tiếp thu ý kiến của đa số ĐBQH, Ủy ban TVQH đã chỉ đạo chỉnh lý, bổ sung vào dự thảo các trường hợp không được tổ chức phiên tòa trực tuyến.
Theo đó, khoản 1 Điều 1 nghị quyết quy định TAND được tổ chức phiên tòa trực tuyến để xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm vụ án hình sự, dân sự, hành chính có tình tiết, tính chất đơn giản; tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án rõ ràng, trừ một số trường hợp. Cụ thể gồm: Vụ án hình sự, dân sự, hành chính liên quan đến bí mật nhà nước; vụ án hình sự về một trong các tội xâm phạm an ninh quốc gia quy định tại Chương XIII của BLHS; vụ án hình sự về một trong các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh quy định tại Chương XXVI của BLHS.
Cũng theo bà Nga, quá trình thảo luận, có ý kiến đề nghị quy định trong dự thảo nghị quyết về điều kiện phải có sự đồng ý của các bên mới được mở phiên tòa trực tuyến; chỉ tổ chức xét xử trực tuyến khi không thể tổ chức xét xử trực tiếp. Về việc này, Ủy ban TVQH cho biết sẽ chỉ đạo TAND Tối cao và các cơ quan hữu quan nghiên cứu kỹ lưỡng ý kiến của ĐBQH trong quá trình xây dựng văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành và tổ chức thực hiện, để bảo đảm phù hợp với các luật tố tụng và bảo đảm tính khả thi.
Theo Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua, phiên tòa trực tuyến là phiên tòa được tổ chức tại phòng xử án, có sử dụng các thiết bị điện tử kết nối với nhau thông qua môi trường mạng, cho phép bị cáo, bị hại, đương sự, người tham gia tố tụng khác tham gia phiên tòa tại địa điểm ngoài phòng xử án do tòa án quyết định nhưng vẫn bảo đảm trực tiếp theo dõi đầy đủ hình ảnh, âm thanh và tham gia các trình tự, thủ tục tố tụng của phiên tòa bằng lời nói, hành vi tố tụng liên tục, công khai, vào cùng một thời điểm.