Với việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH), nhà lưu trú công nhân (CN), người lao động (NLĐ) để giải quyết ngay nhu cầu và chất lượng chỗ ở cho CN, NLĐ, TP.HCM đang tiến hành kiểm tra, rà soát tình hình xây dựng nhà trọ, nhà ở cho thuê trên toàn TP.
đối với CN, để sở hữu một căn nhà chưa phải là mục tiêu sát sườn mà chính là các chính sách an sinh xã hội dành cho họ, làm sao để họ có thể sống được ngay cả khi xảy ra sự cố như đợt dịch vừa rồi mà không phải bỏ TP về quê.
Cần đánh giá lại toàn diện chính sách phát triển sau dịch
TP.HCM đã trải qua khoảng thời gian dài dịch bệnh, giờ cũng là thời điểm thích hợp để nhìn lại và đánh giá tổng thể ở tầm vĩ mô hướng để phát triển TP trong tương lai. Trong đó có vấn đề nhập cư, chính sách cho lao động nhập cư cũng như định hướng phát triển mới theo hướng tập trung vào ưu tiên phát triển sản xuất công nghệ cao, ít thâm dụng lao động. Một đô thị cực lớn như TP hiện nay thì vấn đề nhập cư cần phải được xem xét lại.
TP lo nhà ở để giữ chân CN cũng là điều tốt, việc xây NƠXH, nhà lưu trú CN cũng rất tốt. Tuy nhiên, cái gốc không phải nằm ở đó mà chính là chính sách về công ăn việc làm, về tiền lương để làm sao CN vừa có đủ tiền thuê/mua nhà vừa trang trải cuộc sống, chăm lo gia đình. Nhất là khi xảy ra sự cố như dịch bệnh COVID-19 vừa rồi, họ vẫn có thể có đủ điều kiện để bám trụ lại TP.
TP đẩy nhanh việc rà soát quỹ đất và xây dựng NƠXH là cần thiết để chuẩn bị quỹ đất phục vụ cho sự phát triển trong tương lai. Tuy nhiên, trong bối cảnh như hiện nay, không nhất thiết TP phải gấp rút mà những dự án nào đã đủ điều kiện thì cứ thực hiện bình thường.
Khu tái định cư Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh có hàng ngàn căn hộ bỏ trống đến nay chưa sử dụng. Ảnh: LÊ QUÂN
Thay vì gấp rút làm nhà ở cho CN thì nên gấp rút đầu tư vào hạ tầng kết nối để có thể tính toán dời các cơ sở sản xuất tập trung ra khu vực ngoại vi. Vấn đề NƠXH cũng tập trung về hướng ngoại vi để giảm áp lực cho khu vực nội ô, thậm chí TP có thể hợp tác với các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Bình Dương, Tây Ninh, Long An để xây nhà ở cho CN tại đó. Vì ở các tỉnh này vừa có quỹ đất, mà giá đất cũng rẻ hơn nên giá nhà cũng sẽ rẻ hơn. CN có thể sống ở nơi khác nhưng vẫn có thể đến TP.HCM làm việc khi có hạ tầng kết nối tốt.
vấn đề này cũng sẽ phù hợp với xu hướng tập trung vào phát triển trí tuệ nhân tạo, khoa học công nghệ cao tại khu vực nội đô trong tương lai. Cùng với đó, hạ tầng khu vực trung tâm đang quá tải, việc giảm lượng xe vào trung tâm cũng là một xu thế của TP trong tương lai.
Nên tận dụng quỹ nhà tái định cư bỏ trống
các giải pháp tình thế mà TP đang đưa ra để thu hút NLĐ trở lại làm việc như tiến hành rà soát hệ thống nhà trọ để có đánh giá toàn diện hơn về điều kiện sống của CN, NLĐ... cũng là điều cần thiết. Tuy nhiên, Nhà nước không nhất thiết phải tập trung vào nâng cấp hệ thống nhà trọ mà nên để tư nhân đảm nhiệm và để thị trường tự điều tiết. Nhà nước chỉ hướng dẫn các vấn đề chuyên môn liên quan các quy chuẩn xây dựng, vấn đề môi trường, an toàn cháy nổ, hạ tầng…
hiện nay TP đang đẩy mạnh việc xây dựng nhà ở cho CN và thực tế trong thời điểm này, cũng đã có dự án NƠXH công bố triển khai xây dựng. Tuy nhiên, để dự án hoàn thành và đi vào sử dụng cũng phải mất ít nhất vài ba năm. Vấn đề cần giải quyết trước mắt hiện nay chỉ có thể là hệ thống nhà trọ tư nhân. Và đáng chú ý là hiện nay TP cũng có hàng ngàn căn hộ tái định cư để trống, không sử dụng từ hơn chục năm. Đó là quỹ nhà được xây dựng bằng ngân sách nên TP không phải bỏ tiền ra mua lại. Vì vậy có thể tận dụng để trợ giá cho CN thuê nhằm giải quyết câu chuyện trước mắt.
TP có thể trợ giá cho CN thuê trong vòng 3-5 năm. Hết thời gian này, cũng là khi các dự án NƠXH đã hoàn thành, TP có thể tiếp tục xem xét cho CN thuê NƠXH và tiếp tục bán đấu giá quỹ nhà tái định cư nêu trên. Ở các nước, chủ yếu là nhà nước xây NƠXH cho thuê. Trong cơ cấu lương của NLĐ thì 30% là có thể dành để thuê nhà, còn lại là các trang trải khác để đảm bảo cuộc sống ổn định cho CN.
VIỆT HOA ghi
Hơn 1.000 căn hộ tái định cư bỏ hoang hơn 10 năm tại Bình Chánh Năm 2003, UBND TP.HCM ra Quyết định 5255 thu hồi 459.452 m2 (gần 46 ha) đất ở xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh; tạm giao Ban quản lý dự án nâng cấp đô thị để xây dựng khu tái định cư. Khu đất được chia làm hai giai đoạn đầu tư, gồm giai đoạn 1 ưu tiên tập trung thực hiện trước phần gần 31 ha và giai đoạn 2 là 15 ha. Giai đoạn 1 đã được quy hoạch 45 block chung cư, mỗi block cao năm tầng với tổng cộng gần 2.000 căn hộ và hơn 500 nền đất, với đầy đủ các trường mẫu giáo, trung học cơ sở, trung học phổ thông, siêu thị và công viên. Dự án được khởi công xây dựng từ năm 2008 và đưa vào sử dụng vào năm 2010 nhưng sau gần 10 năm đưa vào sử dụng thì dự án vẫn còn hơn 1.000 căn hộ bị bỏ trống. 15 ha của giai đoạn 2 hiện nay TP đang có chủ trương làm NƠXH phục vụ CN thuê, thuê mua. Được biết một trong những doanh nghiệp có ý định nghiên cứu dự án này là Tập đoàn Vingroup. VIỆT HOA |
Kỳ cuối: Sẽ có quy trình rút ngắn thủ tục xây nhà ở xã hội