Có thể nói, một phần lịch sử của xe hơi Mỹ có thể được tóm tắt trong cuộc cạnh tranh giữa hai kỳ phùng địch thủ: Chevy và Ford. Chevy tên đầy đủ là Chevrolet Division of General Motors Company – bộ phận chuyên sản xuất ô tô tại Mỹ của General Motors.

Trong suốt 100 năm qua, hai công ty này đã cạnh tranh khốc liệt trên các đường phố ở Mỹ, tạo ra một trong những câu chuyện cạnh tranh đáng chú ý nhất ngành ô tô.  

Lịch sử lâu đời

Năm 1901, nhà phát minh trẻ tên Henry Ford đã tạo ra một chiếc xe đua 26 mã lực và chiến thắng trong một cuộc đua xe ở Detroit. Sau đó, ông thành lập "Henry Ford Company"- nỗ lực kinh doanh ô tô thứ hai của ông nhưng tiếp tục thất bại.

Không nản lòng, Ford thành lập "Ford Motor" năm 1903. Sử dụng khái niệm mang tính cách mạng của mình về dây chuyền lắp ráp chuyển động tích hợp, Henry Ford đã biến công ty khởi nghiệp nhỏ thành một đế chế sản xuất ô tô nổi tiếng thế giới.

Cũng trong khoảng thời gian đó, một người tên là William C. Durant đã khởi nghiệp với công ty General Motors (GM) năm 1908. Đó là thời kỳ hấp dẫn đối với ngành kinh doanh ô tô khi 270 công ty khác nhau tranh giành vị trí trong ngành công nghiệp non trẻ. Tuy nhiên, hầu hết đều thất bại chỉ trong vòng vài năm sau khi thành lập. Nhưng với có đầu óc kinh doanh và đam mê xe hơi, Durant đã biến GM thành một trong những công ty dẫn đầu ngành ô tô.

Thời điểm đó, Durant quan tâm đến Ford Motor, công ty đứng thứ ba về doanh số bán ô tô tại Mỹ. Năm 1909, ông đề nghị mua lại Ford với giá 2 triệu USD trả ngay và 4 triệu USD được trả trong vòng 3 năm với lãi suất 5%.

Hội đồng quản trị của GM đã chấp thuận lời đề nghị và Ford cũng đồng ý. Nhưng không may cho Durant, môi trường kinh tế đã thay đổi vào năm 1910 với một cuộc khủng hoảng tài chính và GM không thể tìm được ngân hàng nào để hỗ trợ trong thỏa thuận với Ford.

Kết quả là Durant bị sa thải khỏi công ty do chính ông thành lập.

Nhiều người rơi vào hoàn cảnh của Durant có lẽ sẽ từ bỏ. Ông đã kiếm được nhiều tiền với tư cách là nhà sáng lập và CEO của GM nên hoàn toàn có thể nghỉ hưu và tận hưởng cuộc sống. Nhưng Duran không phải người bỏ cuộc.

Ông liên hệ và hợp tác với tay đua nổi tiếng Louis Chevrolet để thành lập công ty mới mang tên Chevrolet Motor năm 1911, nhắm đến mục tiêu là cạnh tranh với nhà sản xuất ô tô bình dân Ford Motor.

Các phương pháp tiếp cận khác nhau

Chevrolet Motor đã đạt thành công rực rỡ. Sau đó, Durant dùng số tiền kiếm được từ Chevrolet để giành lại GM. Năm 1916, ông lên nắm quyền kiểm soát GM, giữ chức chủ tịch và sáp nhập Chevy vào GM như một công ty con.

Trong khi đó, Henry Ford lại có một cách tiếp cận hoàn toàn khác. Phong cách riêng đã giúp Ford trở thành một trong những doanh nghiệp gia đình lớn nhất thế giới. Năm 1919, ông đưa con trai duy nhất của mình là Edsel lên làm chủ tịch của Ford Motor. Đáng buồn thay, Edsel – người có tầm nhìn xa, đã qua đời vì ung thư dạ dày năm 1943. Cháu trai của Henry là Henry Ford II trở thành chủ tịch công ty vào năm 1945.

Ford vẫn là một công ty tư nhân cho đến khi Henry Ford II có tư tưởng tiến bộ, đưa công ty lên sàn chứng khoán năm 1956 và mở ra cơ hội tài chính vốn đã được GM và Chevrolet tận dụng từ trước đó.

Cạnh tranh khốc liệt

Một điều mà cả Chevy và Ford đều rất xuất sắc là thiết kế và sản xuất những chiếc xe thể thao phù hợp túi tiền của hầu hết người mua. Ford đã giảm giá cả phải chăng khi giới thiệu Model T vào năm 1908.

Tuy nhiên, Model T là một chiếc xe rất cơ bản và Henry Ford thường xuyên trì hoãn nâng cấp hoặc thay thế sản phẩm yêu thích của mình. Mặt khác, Chevy đã giới thiệu Classic Six năm 1912 với động cơ 6 xi-lanh tại thời điểm mà hầu hết những chiếc xe như Model T chỉ có 4 xi-lanh.

Ngoài ra, Chevy còn cung cấp mẫu xe đường trường Royal Mail giá rẻ và xe du lịch Baby Grand giá cao hơn để nắm bắt tốt hơn thị trường bình dân và xe sang. Tiếp theo là Chevrolet 490 vào năm 1916, một chiếc xe bình dân là đối thủ trực tiếp của Model T. Chiếc 490 là một thành công lớn, giúp Durant có đủ tiền để mua lại GM.

Về phần mình, Henry vẫn không nghe lời khuyên của con trai là Edsel trong việc đổi mới Model T. Đến năm 1927, doanh số bán xe của Chevy đã vượt Ford. Do doanh số ngày càng giảm, Henry Ford cuối cùng cũng nghe lời Edsel và ra mắt Model A.

Sự sụp đổ của thị trường chứng khoán năm 1929 và cuộc Đại suy thoái sau đó đã ảnh hưởng lớn đến doanh số của cả Ford và Chevy. Khi Thế chiến II bùng nổ, sự cạnh tranh giữa Chevy và Ford chuyển sang sản xuất vũ khí.

Sau này, họ là những người tiên phong trong nhiều đổi mới như việc Ford sử dụng logo chữ viết vào năm 1907 và Chevy tạo ra logo hình chiếc nơ cổ điển năm 1913. Cả hai đều đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra xe bán tải hiện đại.

Ford giới thiệu mẫu xe tải Model TT năm 1917. Chevy tiếp nối vào năm 1918 với chiếc xe bán tải đầu tiên của mình. Năm 1948, Ford bắt đầu sản xuất dòng xe tải F-series rất thành công. Cùng năm đó, Chevrolet cho ra mắt xe bán tải Advance Design.

Sự cạnh tranh của Ford và Chevy cũng dẫn đến một số đổi mới tuyệt vời. Ford sản xuất động cơ V8 Flathead năm 1932, loại động cơ V8 thành công về mặt thương mại đầu tiên được cung cấp trên ô tô. Sau đó, Chevy đã đưa nó lên một tầm cao mới với động cơ V8 phân khối nhỏ năm 1955.

Năm 1953, Chevy sản xuất Corvette - chiếc xe thương mại đầu tiên có thân bằng sợi thủy tinh. Không muốn thua kém, Ford đã ra mắt Thunderbird một năm sau đó. Hai chiếc xe này sẽ tiếp tục cạnh tranh khốc liệt trên thị trường cho đến năm 1997, khi Ford ngừng sản xuất mẫu xe thể thao huyền thoại của mình.

Cuộc chiến giữa Ford và GM vẫn còn tồn tại đến nay. Thời điểm hiện tại, Ford có vốn hóa thị trường là 79,76 tỷ USD trong khi con số này của GM là 93,8 tỷ USD.

Nguồn: CL, MD

Mộc Tiên