Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 21-11 thông báo giáng cấp quan hệ ngoại giao với Lithuania sau khi quốc gia vùng Baltic cho phép Đài Loan lập văn phòng đại diện tại Vilnius với tên Đài Loan thay vì Đài Bắc.
Đài RT dẫn lời Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói trong một tuyên bố rằng quan hệ ngoại giao của Trung Quốc với Lithuania sẽ chính thức bị giáng cấp xuống mức “đại biện”, đồng thời cho rằng Vilnius đã đặt ra một “tiền lệ quốc tế xấu” bằng cách bật đèn xanh cho Đài Loan cử phái bộ đến thủ đô của Lithuania.
Đại sứ quán Trung Quốc ở thủ đô Vilnius của Lithuania. Ảnh: LRT
Bộ Ngoại giao Trung Quốc tiếp tục cáo buộc Vilnius phá hoại nguyên tắc “Một Trung Quốc” và nguyên tắc trung lập trong quan hệ song phương, nhấn mạnh việc giáng cấp quan hệ là để “bảo vệ chủ quyền và các quy tắc cơ bản trong quan hệ quốc tế”.
“Chính phủ Lithuania phải chịu mọi hậu quả phát sinh từ việc này” – Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, đồng thời kêu gọi Vilnius “sửa chữa những sai lầm của mình ngay lập tức”.
Bộ này nói rằng dù lực lượng ủng hộ độc lập cho Đài Loan có “bóp méo sự thật và đảo ngược trắng đen” như thế nào đi chăng nữa, thì họ cũng “không thể thay đổi sự thật lịch sử” rằng đại lục và Đài Loan thuộc cùng một Trung Quốc.
Văn phòng Đại diện Đài Loan ở Lithuania chính thức bắt đầu hoạt động ở Vilnius vào ngày 18-11. Việc đặt văn phòng mang tên Đài Loan đã phá vỡ truyền thống gọi những cơ quan như thế của hòn đảo này là Văn phòng Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc.
Hôm 19-11, Trung Quốc lên án mạnh mẽ việc Đài Loan mở văn phòng đại diện tại Lithuania, đồng thời cho biết quốc gia vùng Baltic “hãy chờ xem” những biện pháp cần thiết mà Trung Quốc sẽ thực hiện.
Trung Quốc và Lithuania đã vướng vào tranh cãi ngoại giao và không duy trì quan hệ ở cấp đại sứ kể từ tháng 9. Sau khi quốc gia vùng Baltic tiết lộ rằng họ sẽ cho phép mở văn phòng dưới cái tên Văn phòng Đại diện Đài Loan ở Vilnius, Trung Quốc đã rút đại sứ khỏi Lithuania vào tháng 8 và Vilnius đã có hành động tương tự vào tháng sau đó.
Trước đây, Trung Quốc từng hạ quan hệ ngoại giao với Hà Lan xuống cấp đại biện năm 1981 sau khi quốc gia châu Âu này quyết định bán tàu ngầm cho Đài Loan. Quan hệ được khôi phục trở lại ở cấp đại sứ vào năm 1984 sau khi Hà Lan quyết định không bán vũ khí cho Đài Loan, theo thông tin trên website của Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Lan.