Vấn đề không chỉ từ việc VinFast chính thức ra mắt 2 mẫu ôtô điện mới VF e35 và VF e36  tại Triển lãm ôtô Los Angeles 2021 (Mỹ). Câu chuyện ôtô điện còn rộng và lớn hơn nhiều, đó chính là dư địa để phát triển, tăng trưởng và xây dựng thương hiệu.

Xu thế xe điện dần mạnh lên

Khi nói tới xe điện, truyền thông lâu nay thường đề cập đến Tesla của tỉ phú Elon Musk, người vừa nhờ vào “đứa con” Tesla của mình đã vươn lên vị trí tỉ phú có tài sản lớn nhất thế, vượt qua tỉ phú số 1 thế giới trước đó là Jeff Bezos của tập đoàn Amazon.

Tuy nhiên ngay trên đất Mỹ, bên cạnh Tesla, hiện còn có một số doanh nghiệp khởi nghiệp (startup) trong lĩnh vực ôtô điện như Rivian, Lucid…

Lucid gần đây IPO tại Mỹ, giá trị vốn hóa đã vượt mức 100 tỉ USD. Cổ phiếu của Lucid vài tuần trở lại đây giảm khá mạnh, đưa giá trị vốn hóa của startup này xuống mức còn hơn 70 tỉ USD.

Tuy nhiên, với giá trị vốn hóa chừng đó, Lucid đã vượt qua không ít doanh nghiệp sản xuất ôtô truyền thống ở Mỹ, Châu Âu và Châu Á vốn có tuổi đời phát triển từ vài chục cho đến hàng trăm năm.

Còn Tesla, giá trị vốn hóa đã vượt ngưỡng 1.000 tỉ USD, lọt vào Top 5 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất toàn cầu, nhiều hơn giá trị vốn hóa của Top 10 doanh nghiệp sản xuất ôtô truyền thống trên thế giới cộng lại.

Xe điện nói chung và ôtô điện nói riêng đã trở thành xu thế và ngày càng phát triển mạnh mẽ. Chính vì thế, giá trị cổ phiếu của những doanh nghiệp này được tính cả giá trị kỳ vọng vào tương lai chứ trên thực tế không ít doanh nghiệp ôtô điện – như Lucid chẳng hạn – vẫn còn lỗ trong kế hoạch.

VinFast có lẽ là doanh nghiệp sản xuất ôtô tại Đông Nam Á đầu tiên chính thức ra mắt mẫu ôtô điện mới tại thị trường Mỹ, đưa Việt Nam lên trên bản đồ công nghiệp sản xuất ôtô điện thế giới.

Dư địa còn quá lớn

Mỹ có thương hiệu xe điện số 1 thế giới là Tesla và cũng là doanh nghiệp ôtô điện có giá trị vốn hóa lớn nhất toàn cầu. Tuy nhiên, nước Mỹ lại chưa thể trở thành cường quốc số 1 về “ôtô điện”. Danh hiệu này hiện thuộc về Trung Quốc, với tỉ trọng ôtô điện chiếm trên dưới 10% thị trường ôtô. Và Trung Quốc không chỉ có một vài mà đến hàng chục doanh nghiệp sản xuất ôtô điện, pin, linh kiện…

Tesla vẫn ăn khách tại thị trường Trung Quốc với phân khúc khách hàng khá giả. Nhưng các thương hiệu ôtô điện Trung Quốc lại hoàn toàn có thể cạnh tranh tại thị trường Mỹ nhờ khả năng về giá cả hợp với túi tiền nhiều người tiêu dùng. Và đó được cho cũng sẽ là cơ hội cho ôtô điện của VinFast.

Thị trường Mỹ với doanh số ôtô điện mới chỉ chiếm hơn 2% trong thị trường ôtô, dư địa còn lại rất lớn.

Trong tháng 10.2021, lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc về Việt Nam tăng đến hơn 77% so với tháng trước đó. Trong đó, ôtô nhập khẩu nguyên chiếc có xuất xứ nhiều nhất là từ Thái Lan, Indonesia và Trung Quốc.

Đặc biệt là ôtô xuất xứ Đông Nam Á, được hưởng ưu đãi thuế quan từ hiệp định thương mại tự do trong khu vực, sẽ càng khiến cho sự cạnh tranh trên thị trường ôtô truyền thống khốc liệt và khó khăn hơn. Theo đó, dư địa tăng trưởng mới về thị phần và cả dư địa từ việc giành lấy thị phần của nhau đều không còn nhiều.

Hiện tại, ôtô điện được ví như một “thị trường ngách”. Nhưng đó là “ngách” của một xu thế đã quá rõ ràng và dường như không thể cưỡng lại được nữa. Và sự nhanh chân tiên phong trong “ngách” mới này, có thể giúp giành được nhiều cơ may thành công hơn.

Minh chứng là, cho dù một số startup ôtô điện vẫn đang từ lỗ tới lỗ, nhưng giá trị doanh nghiệp sau IPO vẫn khá thuận lợi để đạt được trạng thái “siêu kỳ lân” (vốn hóa từ 10 tỉ USD trở lên).