Ngày 22-11, Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) cho biết lô hàng hơn 22.000 lon sữa do kiều bào ở Úc ủng hộ cho trẻ em khó khăn trong đại dịch Covid-19 tại TP HCM đã được thông quan ngay sau khi có kết quả kiểm tra an toàn thực phẩm đạt tiêu chuẩn.
Từ vụ việc này, cơ quan hải quan cho rằng công tác kiểm tra chuyên ngành hiện nay cần sự thay đổi để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, không để lặp lại tình trạng ách tắc.
Theo Tổng cục Hải quan, Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định có 9 trường hợp được miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm. Lô hàng sữa hộp viện trợ này không thuộc đối tượng được miễn kiểm tra, trừ trường hợp được Chính phủ, Thủ tướng cho phép nhập khẩu để phục vụ yêu cầu khẩn cấp.
Lô hàng sữa viện trợ thời điểm bị "kẹt" tại cảng Cát Lái - Ảnh: Sơn Nhung
Cũng theo quy định tại Nghị định này, mặt hàng sữa dành cho trẻ em đến 36 tháng tuổi phải thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm. Người nhập khẩu phải thực hiện đăng ký tại cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền do UBND cấp tỉnh chỉ định và nộp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm do cơ quan này cấp để được miễn kiểm tra an toàn thực phẩm và thông quan hàng hóa.
Việc thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm như trên được thực hiện cho từng doanh nghiệp; không áp dụng đối với hàng hóa cùng loại, cùng tên, nhãn hàng hóa, cơ sở sản xuất hàng hóa, chất liệu bao bì của các doanh nghiệp khác đã nhập khẩu trước đó, điều này đã làm ảnh hưởng đến thời gian thông quan hàng hóa.
Từ những vấn đề vướng mắc đó, Bộ Tài chính, cơ quan trực tiếp là Tổng cục Hải quan đã xây dựng Nghị định quy định về cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu.
Nghị định này đang hướng tới tạo thuận lợi cho doanh nghiệp khi thực hiện các hoạt động kiểm tra chuyên ngành, đặc biệt là kiểm tra nhà nước về chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm.
Theo quy định dự thảo Nghị định, các mặt hàng dinh dưỡng, thực phẩm chức năng, đặc biệt là sữa dành cho trẻ dưới 36 tháng tuổi chỉ cần thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm và cấp mã số đăng ký một lần bởi nhà nhập khẩu đầu tiên.
Đối với mặt hàng cùng loại, cùng tên, nhãn hàng hóa, cơ sở sản xuất hàng hóa, chất liệu bao bì với hàng hóa đã được cấp mã số đăng ký bản công bố sản phẩm, các nhà nhập khẩu tiếp theo không cần phải thực hiện lại thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm mà được sử dụng mã số đăng ký bản công bố sản phẩm để được miễn kiểm tra an toàn thực phẩm. Mã số đăng ký bản công bố sản phẩm được công khai trên Cổng thông tin một cửa quốc gia để các doanh nghiệp tra cứu và làm thủ tục thông quan.
Theo Tổng cục Hải quan, dự thảo Nghị định đang được lấy ý kiến các bộ ngành, thành viên Chính phủ để hoàn thiện.
Việc lô hàng 22.000 lon sữa hỗ trợ trẻ em về tới TP HCM một tháng nay nhưng vẫn "mắc kẹt" được đại biểu Quốc hội Tô Thị Bích Châu, Chủ tịch Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP HCM, đề cập tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV.
Theo bà Tô Thị Bích Châu, khi lô hàng về đến TP HCM, địa phương đã xin ý kiến Cục An toàn thực phẩm và Cục Thú y. Sau đó, Cục Thú y chỉ trong 2 ngày trả lời đồng ý, trong khi Cục An toàn thực phẩm lại đề nghị TP HCM xin ý kiến Chính phủ.
"Lô hàng cứu trợ về đến TP HCM nhưng 1 tháng chưa lấy ra được là lỗi do ai?"- đại biểu Tô Thị Bích Châu đặt vấn đề trước Quốc hội.
Ngay sau đó, các cơ quan liên quan đã khẩn trương vào cuộc để giải quyết vụ việc này.