Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn cho biết hòn đảo này sẽ mở trụ sở cơ quan về các vấn đề cựu chiến binh tại Mỹ và bày tỏ biết ơn vì Mỹ đã giúp Đài Loan củng cố hệ thống phòng không. Phía Mỹ hy vọng sẽ có nhiều đoàn nghị sĩ Mỹ đến Đài Loan và nhấn mạnh cam kết với đối tác và đồng minh về một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và an toàn, tờ South China Morning Post hôm 26-11 đưa tin.
Trước đó, hôm 25-11, năm hạ nghị sĩ Mỹ đã đến thăm Đài Loan và sau đó sẽ tới Nhật Bản, Hàn Quốc. Đoàn nghị sĩ Mỹ do Chủ tịch Ủy ban Cựu chiến binh Hạ viện Mark Takano dẫn đầu và có lịch trình thảo luận về các vấn đề an ninh, cựu chiến binh với Đài Loan.
Bà đánh giá cao những nỗ lực hợp tác về vấn đề cựu chiến binh với Mỹ. Bà Thái phát biểu: “Đài Loan và Mỹ đã hợp tác chặt chẽ về vấn đề cựu chiến binh trong những năm qua. Tôi cảm ơn vì những nỗ lực chung đó.”
Đặc biệt, bà thông báo rằng vào năm sau, Hội đồng các vấn đề Cựu chiến binh của Đài Loan sẽ mở trụ sở chính thức ở Washington DC.
Bà Thái Anh Văn gặp đoàn hạ nghị sĩ Mỹ tại Đài Loan hôm 26-11. Ảnh: AP
Lãnh đạo Đài Loan cho biết cơ sở này sẽ giúp hai bên “phối hợp tốt hơn và mở rộng trao đổi hai bên trong lĩnh vực bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe có chất lượng, hỗ trợ đặt lịch hẹn và chăm sóc lâu dài cho các cựu chiến binh”.
Đây sẽ là trụ sở cơ quan chính thức đầu tiên của Đài Loan ở Mỹ kể từ khi Washington công nhận quan hệ với Bắc Kinh vào năm 1979 thay vì với Đài Loan.
Bên cạnh đó, bà Thái cho biết nhờ những nỗ lực chung của Mỹ-Đài Loan mà lực lượng phòng không nước này đã thành lập được phi đội máy bay chiến đấu F-16V đầu tiên. Các nhà quan sát cho rằng điều này có thể tăng cường khả năng phòng thủ của hòn đảo.
Bà nói: “Tuần trước, phi đội máy bay chiến đấu F-16V đầu tiên của Đài Loan đã đi vào hoạt động. Lần nâng cấp lớn này thực sự là kết quả của sự hợp tác sâu rộng giữa các ngành công nghiệp quốc phòng của chúng ta”.
Các máy bay F-16 Vipers này đã được đưa vào hoạt động hôm 19-11. Những máy bay này được nâng cấp từ các phiên bản F-16A/B cũ hơn nhờ sự trợ giúp của nhà sản xuất vũ khí Lockheed Martin của Mỹ.
Ngoài ra, bà Thái cũng thảo luận về thương mại và các vấn đề khác cùng quan tâm với các nhà lập pháp Mỹ và khẳng định hòn đảo sẽ “tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với Mỹ để duy trì các giá trị chung cũng như đảm bảo hòa bình và ổn định trong khu vực”.
Về phía Mỹ, ông Takano bày tỏ hy vọng sẽ có nhiều chính khách Mỹ đến thăm Đài Loan trong tương lai.
Ông nói việc đoàn nghị sĩ Mỹ đến Đài Loan lần này là để nhắc nhở các đối tác và đồng minh của Mỹ rằng Washington sự cam kết và chia sẻ trách nhiệm của Mỹ về khu vực Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương tự do và an toàn mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Chính quyền Bắc Kinh đã chỉ trích chuyến thăm này của nghị sĩ Mỹ. Bắc Kinh lên án “một số chính trị gia Mỹ” đã vi phạm chính sách Một Trung Quốc và gửi tín hiệu sai cho các lực lượng đòi độc lập trên hòn đảo.
Hôm 26-11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói: “Chúng tôi kiên quyết phản đối chuyến thăm của đoàn nghị sĩ Mỹ và đã gửi công hàm phản đối tới Mỹ”.
Ông Triệu cho biết Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc và Mỹ phải ngừng mọi hình thức tiếp xúc chính thức với hòn đảo này. Ông cũng cảnh báo hòn đảo này không nên dựa vào Mỹ để đòi độc lập vì những nỗ lực như vậy sẽ thất bại.
Hai trong số nhóm nhà lập pháp Mỹ là Elissa Slotkin và Nancy Mace cho biết trên Twitter rằng đại sứ quán Trung Quốc đã cảnh báo họ ngừng chuyến đi tới Đài Loan.
