Báo cáo tại Hội nghị Truyền máu huyết học phía Nam mở rộng lần 6, BS Trần Thanh Phong, Bệnh viện Truyền máu huyết học TP.HCM trình bày nghiên cứu của nhóm nghiên cứu Bệnh viện Truyền máu huyết học TP.HCM. Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 6-2017 đến tháng 6-2018 trên 40 bệnh nhân, cho thấy điều trị bệnh lý hemophilia tại nhà với yếu tố đông máu thời gian bán hủy kéo dài mang lại hiệu quả điều trị tích cực.

99,2% bệnh nhân đều cải thiện sau một ngày tiêm yếu tố đông máu sớm tại nhà và không phải nhập viện để điều trị. Thời gian người bệnh nghỉ học hoặc nghỉ làm ngắn, chỉ hai ngày, tiết kiệm thời gian và chi phí do đến bệnh viện. 

Theo BS Phong, hemophilia  là  bệnh  rối  loạn đông máu di  truyền  với  biểu  hiện thường  gặp  nhất  là  chảy máu  khớp, không được điều trị phù hợp sẽ phát triển bệnh khớp gây tàn phế suốt đời. Tại các nước  tiên  tiến, điều  trị  tại nhà đã được  khuyến  cáo  từ  thập niên 70, giúp làm giảm trầm cảm, giảm đau, giảm số ngày nghỉ học, giảm các chăm sóc  y  tế  đi kèm khi bệnh nhân nằm viện. Trong khi đó, ở  các nước đang phát triển, do sự hạn chế về nguồn lực nên chưa thực hiện điều trị tại nhà, dẫn đến hiệu quả điều trị ở trẻ hemophilia bị giới hạn rất nhiều.

Giữa năm 2018, Bộ  Y  tế đã ban hành tài liệu “hướng dẫn  điều trị bệnh Hemophilia”, trong đó có đề  cập đến điều  trị  xuất  huyết  tại  tuyến  y  tế  cơ sở. Tuy nhiên đến nay, vì nhiều lý do  việc điều  trị  xuất  huyết  tại  tuyến  y  tế  cơ sở ở nước ta vẫn chưa được  triển  khai  rộng  rãi  ở  các  bệnh viện  có  quản  lý  bệnh nhân hemophilia.

Hội nghị Truyền máu huyết học phía Nam mở rộng lần thứ 6 được tổ chức trực tuyến. Ảnh: HL

Theo  khuyến  cáo, tiêm  yếu  tố đông máu cho bệnh nhân hemophilia tốt nhất là trong  vòng  2  giờ  từ  khi  có  chảy máu, điều  này giúp cho máu ngừng chảy sớm và giảm thiểu di chứng sau này cho người bệnh.

Tại Bệnh viện truyền máu huyết học TP.HCM, việc điều trị tại tuyến y tế cơ sở được thực hiện nhân cơ hội nhận được nguồn hàng tài trợ yếu tố VIII và IX thời gian bán hủy kéo dài từ Liên đoàn Hemophilia thế  giới  vào  tháng 6-2017.  
Qua  nghiên  cứu,  có 90,2% bệnh nhân điều  trị  tại nhà được  tiếp  cận  với  yếu  tố  đông máu  trong  trong  vòng  một  giờ  kể  từ  lúc  xuất  huyết.  Lý  do  là bởi  yếu  tố  đông máu có sẵn  ở  nhà,  thao  tác  sử dụng dễ dàng, bệnh nhân có thể tiêm tại cơ sở y tế gần nhất mà không phải di chuyển một quãng đường xa đến  bệnh  viện. Một  số  ít  bệnh  nhân  chỉ  đuợc  tiêm  yếu  tố đông máu sau 2 giờ  vì  khi  xuất  huyết đang đi học, đi làm hoặc  không  ở  gần  trạm  y  tế  cơ sở (chiếm  3,5%). 

Được biết, tại Việt Nam, theo ước tính có khoảng trên 30.000 người mang gen hemophilia, 6.200 người mắc các bệnh rối loạn chảy máu trong số đó mới chỉ có chưa tới 60% bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị.