Đáng chú ý, Hội đồng phúc thẩm không chấp nhận kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội cũng như quan điểm của luật sư, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại Hà Nội tại phiên phúc thẩm. Từ đó, về trách nhiệm dân sự, Hội đồng xét xử buộc các bị cáo phải liên đới bồi thường 221 tỷ đồng mà Công ty Nhật Cường thu lợi bất chính trong vụ án; tuy nhiên, các bị cáo có quyền khởi kiện Bùi Quang Huy (Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường, hiện đang bỏ trốn) yêu cầu bồi hoàn các khoản tiền phải nộp trong vụ án này.
Về hình phạt hình sự, Hội đồng xét xử quyết định chỉ chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo Nguyễn Bảo Trung (trú tại phường Phương Mai, quận Đống Đa, Hà Nội) về giảm nhẹ hình phạt vì đã bồi thường thiệt hại 2 tỷ đồng trong vụ án; không chấp nhận kháng cáo về trách nhiệm dân sự của bị cáo này. Hội đồng xét xử quyết định, giảm án cho bị cáo Nguyễn Bảo Trung từ 8 năm tù xuống 6 năm tù. Các bị cáo còn lại giữ nguyên mức án sơ thẩm.
Trước đó, ngày 10/5/2021, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên án sơ thẩm đối với 14 bị cáo trong vụ này. Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Bảo Ngọc (Giám đốc tài chính) 10 năm tù về tội "Buôn lậu", 4 năm tù về tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng", tổng hợp hình phạt chung đối với bị cáo Ngọc là 14 năm tù. Bị cáo Nguyễn Thị Bích Hằng (Kế toán trưởng) bị phạt 3 năm 6 tháng tù về tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng".
Chín bị cáo phạm tội "Buôn lậu" bị tuyên phạt mức án như sau: Trần Ngọc Ánh (Phó Tổng Giám đốc) nhận 13 năm tù; Đỗ Quốc Huy (Giám đốc bán hàng) - 9 năm tù; Nguyễn Bảo Trung (trú tại phường Phương Mai, quận Đống Đa, Hà Nội) - 8 năm tù; Nông Văn Lư (nhân viên) - 7 năm tù; Hoàng Văn Phong (Trưởng ngành hàng Apple) - 6 năm tù; Ngô Đức Tùng (trú tại phường Đức Giang, quận Long Biên, Hà Nội) - 6 năm tù; Ngô Tuấn Sửu (Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển hạ tầng Thanh Sơn) - 5 năm tù; Lê Hoài Phương (nhân viên Công ty Nhật Cường tại Quảng Châu, Trung Quốc) - 4 năm tù. Riêng bị cáo Phạm Văn Hiệp (trú tại phường Lạc Viên, quận Ngô Quyền, Hải Phòng), ngoài bị tuyên phạt 7 năm tù về tội "Buôn lậu", Hội đồng xét xử còn tổng hợp với bản án cũ 3 năm tù nên bị cáo này phải thi hành hình phạt chung là 10 năm tù.
Không có tình tiết đặc biệt để giảm án
Trong phần tuyên án phúc thẩm, Hội đồng xét xử nhận định, Tòa đã triệu tập Công ty Nhật Cường đến phiên phúc thẩm nhưng công ty hiện không có người quản lý, không hoạt động nên Hội đồng xét xử vẫn tiến hành xét xử mà vắng mặt người đại diện công ty này.
Tòa phúc thẩm nhận định, đây là vụ án đồng phạm có tổ chức, có sự câu kết giữa các đối tượng, các bị cáo, các đường dây vận chuyển, trong đó Bùi Quang Huy (Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường, hiện đang bỏ trốn) là người điều hành, chỉ đạo; các bị cáo khác là người giúp sức hành vi phạm tội.
Các bị cáo buộc phải biết rõ nguồn gốc của hàng hóa, từ Tổng Giám đốc đến các bộ phận khác, mỗi bị cáo đều tham gia vào một hay nhiều giai đoạn trong quá trình Công ty Nhật Cường buôn lậu, để lại tính chất, mức độ hậu quả khác nhau.
Bị cáo Trần Ngọc Ánh được Huy giao nhiệm vụ phụ trách toàn bộ hoạt động kinh doanh, việc mua vào, bán ra hàng hóa. Ở vụ án, Ánh giữ vai trò chỉ sau Bùi Quang Huy.
Bị cáo Nguyễn Bảo Ngọc được Huy giao nhiệm vụ quản lý, theo dõi thu chi toàn bộ hoạt động kinh doanh của Công ty Nhật Cường. Ngọc là đồng phạm, giúp sức tích cực cho Bùi Quang Huy buôn lậu. Theo chỉ đạo của Huy, Ngọc còn cùng kế toán trưởng còn ghi chép số liệu liên quan trên 2 hệ thống sổ sách nhằm che giấu hoạt động kinh doanh bất hợp pháp của Công ty, hành vi này gây thiệt hại cho Nhà nước gần 30 tỷ đồng.
Đỗ Quốc Huy được giao nhiệm vụ mua bán, phân phối hàng hóa. Huy cũng phải chịu trách nhiệm với vai trò đồng phạm giúp sức. Nông Văn Lư là lái xe biết rõ Huy đã tổ chức nhập lậu hàng hóa là điện thoại di động, các sản phẩm khác, Lư đã nhận hàng lậu từ 6 đường dây vận chuyển với tổng số 254.109 sản phẩm. Lư chịu trách nhiệm với hành vi buôn lậu số hàng trên. Các bị cáo Khoa, Phương là đồng phạm với vai trò giúp sức cho Bùi Quang Huy.
Với bị cáo Phong, bị cáo này cùng Ánh mua bán điện thoại mới. Phong đã tham gia cùng Ánh giao dịch mua của 5 nhà cung cấp hàng nhập lậu tổng hơn 14 ngàn sản phẩm. Anh ruột của Bùi Quang Huy là Bùi Quốc Việt, người này giúp em nhận hàng lậu, đưa hàng về kho của Công ty Nhật Cường. Căn cứ vào lời khai của các bị cáo khác, mặc dù Việt chỉ thừa nhận nhận hàng 3 lần nhưng đủ căn cứ xác định 8 lần đi nhận hàng lậu, chịu trách nhiệm đồng phạm với hành vi buôn lậu…
Từ đó, Hội đồng phúc thẩm đánh giá, Tòa án cấp sơ thẩm xét xử các bị cáo là đúng người, đúng tội, không oan. Hình phạt mà tòa sơ thẩm tuyên phạt các bị cáo là tương xứng với vai trò, mức độ hành vi của từng người.
Xét kháng cáo của các bị cáo, Hội đồng xét xử thấy rằng tại phiên tòa phúc thẩm các bị cáo đã thành khẩn, ăn năn hối cải, các bị cáo là nhân viên, có hành vi đồng phạm giúp sức. Cấp sơ thẩm đã xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ với các bị cáo. Tại cấp phúc thẩm, các bị cáo đã xuất trình một số tình tiết mới, tuy nhiên, các bị cáo không có tình tiết đặc biệt nào để làm căn cứ giảm nhẹ hình phạt cho mình.
Các bị cáo có quyền khởi kiện Bùi Quang Huy, yêu cầu bồi hoàn các khoản tiền phải nộp
Về trách nhiệm dân sự, Hội đồng xét xử phúc thẩm bác toàn bộ kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội về việc buộc Công ty Nhật Cường nộp tiền hưởng lợi từ hành vi buôn lậu để khắc phục hậu quả thay cho các bị cáo; không chấp nhận kháng cáo xin miễn nộp tiền khắc phục hậu quả của các bị cáo.
Tòa phúc thẩm cho rằng về nguyên tắc thì Bùi Quang Huy và một số đồng phạm chủ chốt phải nộp tiền thu lời bất chính để sung công quỹ. Công ty Nhật Cường hiện không còn trụ sở ở nơi đăng ký, không hoạt động. Huy lại là người điều hành chính của Nhật Cường, song đã bỏ trốn. Bởi thế, Tòa tuyên buộc các bị cáo đồng phạm phải liên đới bồi thường dân sự, song có quyền khởi kiện Bùi Quang Huy yêu cầu bồi hoàn các khoản tiền phải nộp trong vụ án này. Về trách nhiệm dân sự, Hội đồng xét xử buộc các bị cáo phải liên đới bồi thường 221 tỷ đồng.
Về hành vi lập và quản lý điều hành 2 sổ sách kế toán, Tòa phúc thẩm cũng buộc 2 bị cáo Hằng, Ngọc liên đới bồi thường gần 30 tỷ đồng thiệt hại cho Nhà nước, trong đó Ngọc phải bồi thường 16 tỷ đồng. Tòa phúc thẩm giành quyền khởi kiện yêu cầu bồi thường của các bị cáo đối với Bùi Quang Huy ở vụ án khác.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!