Trung tướng Nguyễn Hải Trung
Nêu ý kiến thảo luận về dự án Luật phòng, chống rửa tiền (sửa đổi) sáng 1-11, Trung tướng Nguyễn Hải Trung, giám đốc Công an Hà Nội, cho biết Công an thành phố đang điều tra vụ án với tội danh lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, với số tiền ước tính lên nhiều nghìn tỉ đồng.
Nghi phạm chủ mưu, cầm đầu, tổ chức các hoạt động phạm tội là người nước ngoài và thuê rất nhiều người các nước khác, trong đó có người Việt Nam. Trụ sở, địa điểm tổ chức hành vi phạm tội ở nước ngoài. Công cụ, phương tiện, thiết bị phạm tội ở nước ngoài.
Về phương thức, thủ đoạn, theo Trung tướng Trung, rất tinh vi. Cụ thể, sau khi nhận được tiền của người bị hại, các đối tượng chia nhỏ ra rồi gửi qua rất nhiều lần, nhiều tài khoản, sau đó chụm về một tài khoản.
"Từ tài khoản đó quy đổi thành tiền ảo và đổi thành tiền mặt", ông Trung nói và cho hay vụ án liên quan trực tiếp đến vấn đề dự thảo luật đang thảo luận.
Từ đó giám đốc Công an Hà Nội nêu một số vấn đề góp ý về dự thảo luật. Cụ thể cần phải đảm bảo tính chính danh khi đăng ký mở, sử dụng tài khoản.
Ông nói qua thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung và phòng chống rửa tiền nói riêng của Công an Hà Nội, thời gian qua nổi lên hoạt động liên quan đến thông tin, giấy tờ giả để mở tài khoản.
Hoặc thuê người khác mở tài khoản, sau đó bán lại cho đối tượng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Mục đích hành vi này nhằm che giấu thông tin về tài sản cá nhân, tổ chức quản lý sở hữu tài sản, gây khó khăn, tránh né công tác khám nghiệm của cơ quan quản lý nhà nước.
Do vậy đây là vấn đề rất quan trọng, nếu nhận diện, xác định rõ đối tượng quản lý sử dụng tài khoản sẽ góp phần triệt tiêu được việc giả mạo tài khoản.
Do vậy ông Trung kiến nghị cần có cơ chế phối hợp đối chiếu thông tin tài khoản ngân hàng, tài khoản trung gian thanh toán khi đăng ký mở tài khoản với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để phòng tránh các trường hợp sử dụng tài khoản giả.
Thêm nữa, việc tổ chức cung cấp tài khoản dịch vụ ngân hàng điện tử, giao dịch điện tử phải đồng bộ cơ sở vật chất, trang thiết bị nhận diện và xác thực thông tin người dùng.
Đồng thời đưa hành vi mua bán tài khoản, sử dụng thông tin hoặc giấy tờ giả để mở tài khoản vào diện các hành vi bị nghiêm cấm theo quy định. Từ đó tạo sự răn đe với các cá nhân và tổ chức khác.
Ông Trung cũng đề nghị cần bổ sung thêm một điều luật quy định riêng về trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong công tác phòng, chống rửa tiền.
Theo đó, ông Trung cho rằng cần có quy định cụ thể trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong quản lý, ban hành văn bản quy định, hướng dẫn công tác phòng, chống rửa tiền.
Như trách nhiệm của các văn phòng quản lý đất đai để phát hiện giao dịch đáng ngờ liên quan đến các cá nhân sở hữu nhiều bất động sản có giá trị lớn, không phù hợp với thu nhập cá nhân. Kèm đó cần có quy định về quản lý tài sản ảo, tiền ảo, dịch vụ công nghệ tài sản.
"Mình không thừa nhận tiền ảo, tiền điện tử, kỹ thuật số nhưng thực tế hiện nay đang có thị trường ngầm, hoạt động rất sôi động, rất mạnh.
Qua phương thức hoạt động của các đối tượng lừa đảo thông qua tiền ảo để rửa tiền như vụ án trên. Do đó để cấm, quản, xử lý giao dịch tiền ảo cần phải có quy định thích hợp", ông Trung nêu thêm.
Giám đốc Công an Hà Nội kiến nghị cần phải có cơ chế sớm hơn để trì hoãn giao dịch phong tỏa tài khoản đối với các giao dịch đáng ngờ có dấu hiệu phạm tội.
Bởi lẽ phương thức, thủ đoạn của những người phạm tội lừa đảo qua mạng là trong thời gian sớm nhất, nhanh nhất lấy được tiền của bị hại để chia nhỏ, chuyển nhiều lần, vào nhiều tài khoản, sau đó chiếm đoạt.
Nếu chờ bắt, tạm giữ được họ đã quá muộn, gây khó khăn cho điều tra, thu hồi tài sản cho người bị hại.
Lo tội phạm rửa tiền qua tiền ảo: Cần tận dụng công nghệ để quản lý TTO - Nhiều đại biểu Quốc hội đã lo ngại việc không đưa nội dung quản lý tiền ảo trong Luật phòng chống rửa tiền (sửa đổi) có thể là kẽ hở trong hoạt động rửa tiền, trong khi Thủ tướng Chính phủ khẳng định thực tế đang vướng và cũng rất sốt ruột.