2 khoản thu chưa đảm bảo dự toán
Theo số liệu từ Bộ Tài chính, lũy kế 10 tháng thu của NSNN ước tính đạt 1.464,3 nghìn tỷ đồng bằng 103,7% dự toán. Trong đó, ngân sách Trung ương đạt 103,6% và ngân sách địa phương đạt 103,8% dự toán, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm 2021.
Cụ thể, trong 10 tháng đầu năm 2022, thu nội địa và thu từ dầu thô lần lượt ước tính đạt 1.157,7 nghìn tỷ đồng và 65,5 nghìn tỷ đồng, bằng 98,4% và 132,4% dự toán, tăng 12,1% và 95% so với cùng kỳ năm 2021.
Ngoài ra, thu từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt gần 236,1 nghìn tỷ đồng, bằng 118,6% dự toán, tăng 21,9% so cùng kỳ năm 2021, trên cơ sở: tổng thu thuế ước đạt 362 nghìn tỷ đồng, bằng 102,8% dự toán, hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ 125,9 nghìn tỷ đồng, bằng 82,3% dự toán.
Giải thích cho việc thu NSNN có thể vượt dự toán, Bộ Tài chính cho hay chủ yếu là do nền kinh tế duy trì được đà phục hồi và tăng trưởng khả quan (GDP 9 tháng tăng 8,83%, là mức tăng cao nhất từ năm 2011 đến nay), chỉ số công nghiệp (IPP), kim ngạch xuất khẩu, giá trị xuất siêu đều tăng. Bên cạnh đó, giá dầu, khí tăng cao đã đem lại nguồn thu nhập khá từ dầu thô.
Một lí do nữa là cơ quan thuế cũng đã tăng cường quản lý thuế, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn từ hóa đơn điện tử để truy dấu vết gian lận, rà soát những nguồn thu có tiềm năng nhưng còn thất thu để đưa vào quản lý quyết liệt, chống thất thu, khai thác tăng thu từ hoạt động thương mại điện tử, từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản, khai thác tài nguyên.
Riêng về thu nội địa, (đạt 118,1%); các loạt phí, lệ phí (đạt 104,2%); các khoản thu về nhà đất, đất đai (đạt 126,7%); thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (đạt 131,5%); thu quỹ đất công ích và hoa lợi công sản khác (đạt 128,6%) và thu khác ngân sách (đạt 126,1%).
Tuy nhiên, vẫn còn có 2 khoản thu chưa đảm bảo tiến độ dự toán là thu thuế bảo vệ môi trường (đạt 65,3%) và thu hồi vốn, thu cổ tức , lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu, chi của NHNN (đạt 77,5%).
Các khoản thu trực tiếp từ hoạt động sản xuất – kinh doanh ở 3 khu vực kinh tế (chiếm 52% dự toán tổng số thu nội địa) ước đạt 91,8% dự toán, tăng 2,5% so cùng kỳ.
Có 62/63 địa phương thực hiện thu nội địa 10 tháng tiến độ đạt trên 85% dự toán, 51/63 địa phương thu cao hơn so với cùng kỳ, 12 địa phương thu thấp hơn cùng kỳ.
Tuy nhiên số thu nội địa có xu hướng giảm dần, tháng 10 nếu không kể các khoản thu kê khai thu theo quý thì số thu chỉ đạt khoảng 70 nghìn tỷ đồng.
Chi ngân sách chỉ bằng 68% dự toán
Lũy kế 10 tháng năm 2022, chi ngân sách Nhà nước ước đạt 1.219,2 nghìn tỷ đồng, bằng 68,3% dự toán, tăng 6% so cùng kỳ năm 2021.
Cụ thể, chi đầu tư phát triển ước đạt 297,8 nghìn tỷ đồng, bằng 56,6% dự toán Quốc hội quyết định, đạt 51,34% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; chi trả nợ lãi ước đạt 78,3 nghìn tỷ đồng, bằng 75,5% dự toán; chi thường xuyên ước đạt 841,3 nghìn tỷ đồng, bằng 75,7% dự toán.
Theo Bộ Tài chính, các nhiệm vụ chi NSNN 10 tháng qua được thực hiện theo dự toán, đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lí nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh và các nhiệm vụ chi an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ NSNN.
Bên cạnh đó, đã thực hiện xuất cấp 30,37 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt đầu năm.
Riêng về chi phí đầu tư phát triển, giải ngân 10 tháng tuy giá trị có tăng so với cùng kỳ năm trước ( tăng 15,7%) nhưng tiến độ vẫn chậm so với yêu cầu; tỉ lệ giải ngân mới đạt 51,34% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó giải ngân vốn ngoài nước chỉ đạt 20,14% kế hoạch.
Tính đến hết ngày 27/10/2022, đã thực hiện phát hành 139,4 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 13,42 năm, lãi suất bình quân 2,83%/năm.
Hương Mai