Có một cuộc họp đã trở thành truyền thuyết ở Thung lũng Silicon. Khi Sam Bankman-Fried gặp gỡ các nhà đầu tư mạo hiểm tại Sequoia Capital, công ty huyền thoại từng đầu tư vào Apple, Google và Instagram, Sam không ở đó quá nhiều để nói về công nghệ của sàn giao dịch tiền số FTX hay về quỹ đầu cơ của mình - Alameda Research. Thứ anh ấy nói tới là… chuối - một loại trái cây màu vàng.
“Tôi muốn FTX trở thành một nơi mà bạn có thể làm bất cứ điều gì bạn muốn với những đồng đôla tiếp theo của mình. Bạn có thể mua Bitcoin. Bạn có thể gửi bất kỳ loại tiền nào cho bất kỳ người bạn nào ở bất kỳ đâu trên thế giới. Bạn có thể mua một quả chuối. Bạn có thể làm bất cứ điều gì bạn muốn với tiền của mình trên FTX”, Sam nói trong cuộc họp.
Đó chính xác là một kiểu ý tưởng lớn mà Thung lũng Silicon vốn rất yêu thích, nhưng đó chưa phải là điều khiến các nhà đầu tư phát điên. Ramnik Arora, cựu giám đốc sản phẩm của FTX sau này tiết lộ cho các nhà đầu tư mạo hiểm rằng: “Hóa ra gã đó (ám chỉ Sam) đã chơi Liên Minh Huyền Thoại trong toàn bộ cuộc họp".
Bây giờ, trò chơi đã kết thúc đối với Bankman-Fried. Chỉ vài tuần trước, anh ta còn là một trong những người đàn ông giàu nhất thế giới, là bộ mặt của điều mà nhiều người ở Washington và ở Phố Wall nghĩ là tương lai của nền kinh tế: Một người có thể mở khóa tiềm năng của tiền số.
Vậy mà trong vòng chưa đầy một tuần, tất cả đã sụp đổ, với những nghi vấn gian lận và thừa nhận chiếm đoạt tiền của khách hàng của chính Sam khiến đế chế FTX trở thành mớ hỗn độn.
Vào thứ Sáu, FTX và quỹ đầu cơ của anh ta là Alameda Research, đã nộp đơn xin phá sản và Sam cũng từ chức Giám đốc điều hành của sàn giao dịch này. Các quan chức chính phủ ở Bahamas, nơi các công ty của Sam đặt trụ sở, đã thu giữ những tài sản còn lại của họ. Các nhà điều tra được cho là đang điều tra công ty của Sam và cá nhân anh ta, để tìm hiểu điều gì đã xảy ra.
Hiện tại, Sequoia, giống như các quỹ đầu tư mạo hiểm khác từng đổ tiền vào công ty, đã chủ động ghi giá trị lượng cổ phần mà họ nắm giữ xuống 0.
Giờ đây, cũng giống như các công ty của anh ta, cuộc sống phức tạp và đầy bóng tối của Bankman-Fried đang được làm sáng tỏ. Theo báo cáo, anh ta có quan hệ tình cảm với mười người bạn cùng phòng khác ở Bahamas, những người dường như không chỉ có quan hệ tình cảm với nhau mà còn đang điều hành đế chế của anh ta trên thực tế.
Ngoài ra, thông tin của tờ NYMag cho hay, toàn bộ đội ngũ đứng sau tổ chức từ thiện của Sam đã nghỉ việc. Cần phải nhắc lại rằng, Bankman-Fried đã phủ sóng trên khắp các phương tiện truyền thông vào đầu năm nay khi cam kết cho đi khối tài sản khổng lồ của mình.
Sự sụp đổ của Bankman-Fried và đế chế tiền số của anh ta đánh dấu bước khởi đầu cho năm tồi tệ nhất trong 13 năm tồn tại của tiền số. Đối với bất kỳ ai chú ý, tình huống này dường như không thể tránh khỏi.
Tháng 11 năm ngoái, khi thị trường tiền số đạt đỉnh với vốn hóa hơn 3 nghìn tỷ USD trên toàn cầu, những người tin tưởng trung thành vào sức mạnh biến đổi của tiền số đã nói rằng bong bóng sắp vỡ và họ chỉ còn chờ đợi 1 thế lực đến và kết thúc bữa tiệc hoang dã nhất của cuộc đời của họ.
Vào năm 2022, tất cả đã xảy ra. Chỉ vài tháng trước, 60 tỷ USD đã bị xóa sổ khỏi ngành khi Do Kwon và công ty tiền số Terraform Labs sụp đổ. Hiện Do Kwon đã mất tích và các công tố viên Hàn Quốc tin rằng anh ta đang ẩn náu ở đâu đó ở châu Âu. Kể từ cú nổ đó, mọi chuyện càng trở nên tồi tệ, kéo theo hàng loạt "ngân hàng tiền số" phá sản.
Bankman-Fried được cho là liều thuốc giải độc. Sau sự sụp đổ của Do Kwon và Three Arrows vào đầu năm nay, Bankman-Fried đã lao vào để cứu các ngân hàng tiền số gồm Voyager và Celsius và cho vay 400 triệu USD để cứu một sàn giao dịch khác có tên BlockFi. Thời điểm đó, tờ Fortune còn có 1 bài viết trang bìa gọi Sam là “Warren Buffett tiếp theo”, ví chiến lược tỷ phú trẻ đang áp dụng giống của chủ tịch Berkshire Hathaway.
Mặc dù FTX được định vị như một nền tảng để giao dịch tiền số một cách an toàn và nhanh chóng - điều mà người ta không biết về sàn này là nó có mối quan hệ tài trợ bí mật với doanh nghiệp chính khác của Bankman-Fried, quỹ đầu cơ Alameda.
Như một cách để tài trợ cho các hoạt động của FTX, công ty đã phát hành tiền số của riêng mình gọi là FTT - tương tự như những gì một công ty truyền thống sẽ làm bằng cách bán cổ phiếu hoặc trái phiếu. Tất cả điều đó đã sụp đổ một cách ngoạn mục bắt đầu từ tháng này khi CoinDesk công bố một số tài sản nội bộ của Alameda cho thấy Alameda là người nắm giữ FTT lớn nhất cho đến nay.
Một người đặc biệt chú ý đến bảng cân đối kế toán bị rò rỉ của Alameda là Changpeng Zhou, chủ sở hữu của sàn giao dịch tiền số Binance. Được biết đến với cái tên CZ, anh là một nhà đầu tư ban đầu vào FTX nhưng đã rút tiền vào năm ngoái để đổi lấy khoảng 2 tỷ USD tiền số - bao gồm khoảng 500 triệu USD tiền FTT.
Sau câu chuyện của CoinDesk, CZ đã thông báo rằng anh sẽ bán các khoản nắm giữ FTT của Binance. Cuối tuần đó, Bankman-Fried cho biết, khoảng 5 tỷ USD đã bị hút ra khỏi FTX do hoảng loạn. Người gửi tiền đã rút tiền. Với giá trị token FTT rơi tự do, họ không thể bán đủ số token FTT của mình để trả lại cho mọi người. Theo các tweet của chính Bankman-Fried, tiền hỗ trợ cho những token đó ngay từ đầu là tiền gửi của khách hàng.
Không rõ điều gì sẽ xảy ra với FTX hoặc những người có tiền bị mắc kẹt trên nền tảng. Nhưng hậu quả có thể còn sâu sắc hơn vụ nổ Terra hồi đầu năm nay.
Bankman-Fried đã nhiều lần xin lỗi trên Twitter nhưng anh ta đã không thực sự đưa ra một câu chuyện thuyết phục về việc tất cả đã sụp đổ nhanh chóng như thế nào, mặc dù những gì đã xuất hiện thật khủng khiếp.
Nguồn: New York Mag