Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (bên trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden tại cuộc họp G20 ở Bali, Indonesia - Ảnh: REUTERS
Theo Nhà Trắng, tại cuộc gặp bên lề G20 ngày 14-11, Tổng thống Mỹ Biden đã bày tỏ sự phản đối trước "những hành động ngày càng quyết đoán" của Trung Quốc đối với Đài Loan.
Gần như trùng thời điểm với việc Nhà Trắng cung cấp thông tin cho phóng viên, truyền thông Trung Quốc cũng nhắc về Đài Loan trong nội dung thảo luận giữa ông Biden và ông Tập.
Hãng tin Reuters dẫn lời truyền thông Trung Quốc tường thuật rằng ông Tập đã nhấn mạnh: "Dấu hỏi về Đài Loan là lằn ranh đỏ đầu tiên không được phép vượt qua trong quan hệ Trung Quốc - Mỹ".
Ông Tập cũng bày tỏ lập trường của Trung Quốc phản đối việc "chính trị hóa và vũ khí hóa" kinh tế, thương mại, cũng như những trao đổi và giao dịch liên quan tới công nghệ, khoa học. "Thành công của Trung Quốc và Mỹ là cơ hội, không phải thách thức", ông Tập nói.
Ngoài Đài Loan, phía Nhà Trắng xác nhận ông Biden đã đưa cuộc chiến của Nga ở Ukraine và "thái độ khiêu khích" của Triều Tiên vào nội dung trao đổi với ông Tập. Washington cũng đề cập tới hàng loạt vấn đề bất đồng quan điểm của Mỹ và Trung Quốc như tình hình Tân Cương, Tây Tạng, Hong Kong…
Tuy nhiên, điểm sáng của cuộc gặp này là việc Mỹ - Trung nhất trí nối lại khâu truyền thông giữa các quan chức hai bên, vốn dĩ bị tổn hại do căng thẳng Đài Loan vài tháng nay. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng sẽ thăm Trung Quốc tới đây để tiếp nối các thảo luận tháo gỡ khúc mắc giữa hai nước.
Tại cuộc họp báo được tổ chức trong cùng tối 14-11 khoảng hai tiếng sau cuộc gặp với ông Tập, Tổng thống Biden tỏ ra khá lạc quan. Nhà lãnh đạo Mỹ thừa nhận cuộc gặp chiều tối 14-11 không thể giải quyết được hết những vấn đề khúc mắc giữa Washington và Bắc Kinh, tuy nhiên mọi người có thể yên tâm rằng sẽ không có chiến tranh lạnh giữa hai nước.
Theo ông Biden, ông Tập có vẻ như đang để ngỏ khả năng thỏa hiệp với Mỹ và rằng sau cuộc gặp trực tiếp đầu tiên, ông tin rằng cả hai đã hiểu rõ quan điểm của nhau, rằng Trung Quốc sẽ không hiểu lầm về các động thái của Mỹ.
Ông cũng thừa nhận rất khó để buộc Trung Quốc kiểm soát Triều Tiên song đã nói rõ quan điểm của Mỹ là Bắc Kinh nên có hành động can dự để ngăn Bình Nhưỡng thử hạt nhân.
Tổng thống Biden và Chủ tịch Tập gặp nhau tại khách sạn Mulia ở Bali lúc 16h30 ngày 14-11 (giờ Việt Nam). Cuộc gặp kết thúc vào khoảng 19h30, tức kéo dài khoảng ba tiếng bao gồm các hoạt động chụp ảnh chung và hội đàm.
Cuộc gặp giữa ông Biden và ông Tập là sự kiện thu hút sự chú ý đặc biệt tại G20 năm nay, trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ - Trung đang có dấu hiệu leo thang trên nhiều mặt.
Mùa hè vừa qua, Trung Quốc đã hiện diện quân sự quanh Đài Loan sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ghé thăm hòn đảo này.
Bắc Kinh cho đây là biểu hiện cho thấy Mỹ thiếu tôn trọng nguyên tắc Một Trung Quốc, trong đó Trung Quốc xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời, và phản đối bất kỳ biểu hiện mang tính chất ngoại giao nào giữa Đài Loan với các nước khác.
Về kinh tế và thương mại, Mỹ và Trung Quốc cũng bị cho đang bước vào giai đoạn cạnh tranh mới gay gắt hơn. Mỹ đã ban hành một số chính sách mới hạn chế khả năng phát triển công nghệ và chất bán dẫn của Trung Quốc.
Mặc dù vậy, theo tường thuật của báo chí Trung Quốc và phương Tây cùng ngày 14-11, ông Biden và ông Tập đã xuất hiện tươi cười khi bắt tay nhau ở G20.
Cuộc gặp của hai nhà lãnh đạo này được mô tả tích cực với việc nhấn mạnh nhu cầu quản lý khác biệt, tránh xung đột.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng tình trạng hiện nay trong mối quan hệ Mỹ - Trung không phù hợp với lợi ích hai bên, và khẳng định cần tìm hướng đúng đắn cho quan hệ song phương. Ông nói sẵn sàng cùng Tổng thống Mỹ Biden đưa mối quan hệ trở lại đúng hướng.
“Cuộc gặp là cơ hội để cả hai nhà lãnh đạo đảm bảo rằng sự cạnh tranh giữa hai nước được quản lý tốt và không dẫn đến xung đột. Cả hai bên cũng có thể đặt mục tiêu đảm bảo rằng các không gian hợp tác trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu, như biến đổi khí hậu và các đại dịch tiềm tàng trong tương lai, vẫn rộng mở bất chấp những xích mích ngày càng tăng trong các lĩnh vực khác”, tiến sĩ Lucio Blanco Pitlo III, nhà nghiên cứu về Trung Quốc tại Philippines, chia sẻ với Tuổi Trẻ Online sau khi cuộc gặp giữa ông Tập và ông Biden kết thúc.
Ông Tập gặp ông Biden, nhấn mạnh định hướng quan hệ song phương, tránh xung đột TTO - Tại cuộc gặp song phương với Tổng thống Mỹ Joe Biden ở Hội nghị G20, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết sẵn sàng cùng Washington đưa mối quan hệ Mỹ - Trung trở lại đúng hướng.