Sáng 21/11, TAND TP Hà Nội đưa 8 bị cáo ra xét xử sơ thẩm trong vụ thiếu trách nhiệm gây thất thoát hơn 3,8 triệu USD mua nguyên liệu thuốc để phòng chống dịch cúm A(H5N1) xảy ra tại Bộ Y tế và Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long.
Là người đầu tiên đứng lên bục xét hỏi, bị cáo Lương Văn Hóa (cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Dược Cửu Long) thừa nhận, bị cáo là người ký hợp đồng với Bộ Y tế về sản xuất thuốc phòng, chống dịch cúm A H5N1.
Nội dung hợp đồng là Bộ Y tế mua của Công ty Dược phẩm Cửu Long 5 triệu viên Oseltamivir để phòng chống dịch. Trong hợp đồng có khoản nếu bên nước ngoài giảm giá cho Công ty Dược phẩm Cửu Long thì công ty sẽ giảm giá cho Bộ Y tế.
Cụ thể, Công ty Dược phẩm Cửu Long tiếp tục giảm giá cho nhà cung cấp để giảm giá nguyên liệu Oseltamivir, trường hợp đàm phán được thì báo cáo lại Bộ Y tế và Bộ Tài chính để liên bộ xem xét, điều chỉnh giá thành sản xuất và tổng giá trị hợp đồng.
Các bị cáo tại phiên tòa sáng 21/11.
Cáo trạng xác định, từ tháng 2 đến tháng 4/2006, Công ty Dược Cửu Long nhập 520 kg nguyên liệu Oseltamivir với giá 9,1 triệu USD của Công ty Mambo (Singapore). Dược Cửu Long đã thanh toán cho Mambo 5,25 triệu USD, còn lại 3,848 triệu USD được trả chậm 6 tháng kể từ ngày nhận hàng.
Về sau, giá nguyên liệu giảm, Lương Văn Hóa chỉ đạo thuộc cấp đề nghị Công ty Mambo cho giảm giá số tiền 3,848 triệu USD, đồng thời hoàn thiện giấy tờ để ngoài sổ sách số tiền trên.
Trong nhiều lần làm việc với Bộ Y tế, ông Hóa không báo cáo và báo cáo sai sự thật về việc được giảm giá mua nguyên liệu. Khi bị phát hiện và yêu cầu báo cáo về việc thanh toán tiền mua nguyên liệu, bị cáo tiếp tục chỉ đạo cấp dưới làm các thủ tục lòng vòng để hợp thức hồ sơ thanh toán.
Tại toà, bị cáo Hoá trình bày về số tiền hơn 3,8 triệu USD mà Công ty Dược Cửu Long giữ lại, chưa hoàn trả cho nhà cung cấp. "Năm 2005 là năm đặc biệt khó khăn của các doanh nghiệp, lãi suất ngân hàng tới hơn 20%, trong khi đó Dược Cửu Long là doanh nghiệp Nhà nước nên vốn rất ít, phải vay ngân hàng. Cho nên Dược Cửu Long hạch toán, sử dụng số tiền trên như chiếm dụng vốn của khách hàng để giải cứu trong lúc phải trả lãi ngân hàng cao".
Sau đó, bị cáo Hoá chỉ đạo kế toán để hạch toán số tiền trên vào phần giảm giá hàng hoá mua được trong 3 năm 2006 - 2008. Những lần hạch toán này Công ty Dược Cửu Long không báo lại với Bộ Y tế.
Cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Dược Cửu Long tái thừa nhận, mục đích giữ lại khoản hơn 3,8 triệu USD không báo lại Bộ Y tế bởi thời điểm đó công ty khó khăn về vốn, lãi suất ngân hàng cao nên Dược Cửu Long giữ lại để cứu công ty.
"Bị cáo biết tiền đó là ngân sách Nhà nước, bị cáo nhận thức được hợp đồng giữa 2 bên là hợp đồng kinh tế, anh mua của tôi thì trả tiền cho tôi chứ không nhận thức được tiền Nhà nước thì phải sử dụng thế nào. Việc giữ lại số tiền sau khi công ty đã giao hết hàng có nghiệm thu, khi nào Mambo có văn bản giảm giá cho công ty thì công ty mới giảm giá cho Bộ Y tế. Thực tế từ 2006 đến nay, Mambo chỉ đòi lại tiền 1 lần. Về cáo trạng, bị cáo không có ý kiến gì. Bị cáo đứng đây biết bị cáo có lỗi", bị cáo Hóa nói.