Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về phương án đầu tư dự án mở rộng đường cao tốc TP HCM - Long Thành. Tại văn bản này, Bộ GTVT thống nhất với đề nghị của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét giao cho VEC nghiên cứu, thực hiện các bước chuẩn bị đầu tư mở rộng dự án.
Bộ GTVT đề nghị giao VEC đầu tư mở rộng cao tốc TP HCM - Long Thành
Bộ GTVT lưu ý trong quá trình nghiên cứu, lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, VEC phải tính toán và báo cáo cụ thể khả năng cân đối vốn và cơ chế có liên quan để có thể thực hiện dự án này.
Theo Bộ GTVT, hiện nay VEC đang là chủ đầu tư và quản lý, vận hành, khai thác đường cao tốc TP HCM - Long Thành để thu hồi vốn trả Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA).
Trong bối cảnh Bộ GTVT không thể cân đối được thêm vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 để đầu tư mở rộng tuyến cao tốc này, phương án VEC thực hiện đầu tư mở rộng đường cao tốc TP HCM - Long Thành có nhiều ưu điểm.
Phương án Bộ GTVT đề xuất chính là phương án thứ tư trong 4 phương án VEC đã nghiên cứu và báo cáo trước đó. Cụ thể, VEC sẽ tự huy động vốn để thực hiện đầu tư mở rộng, tổ chức vận hành, khai thác và thu phí toàn bộ tuyến đường để hoàn vốn đầu tư.
Lựa chọn phương án này, việc đầu tư mở rộng dự kiến hoàn thành vào đầu năm 2026, không phải xử lý xung đột lợi ích giữa nhà đầu tư mới và VEC; phù hợp với mục tiêu hình thành VEC là cân đối nguồn thu của các cao tốc đã đầu tư để đầu tư cao tốc mới, bao gồm cả việc mở rộng tuyến cao tốc VEC đang khai thác.
Theo đề xuất, VEC sẽ nghiên cứu đầu tư mở rộng tuyến cao tốc đoạn từ nút giao Vành đai 2 đến nút giao với đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (Km4+000 - Km25+920), chiều dài 21,92 km.
UBND TP HCM đầu tư mở rộng nút giao An Phú và đoạn từ nút giao An Phú đến nút giao Vành đai 2 (Km0+000 - Km4+000) do đoạn tuyến này đã được VEC bàn giao cho UBND TP HCM quản lý, vận hành khai thác và bảo trì.
Về quy mô đầu tư, đoạn tuyến từ nút giao Vành đai 2 đến nút giao Vành đai 3 do nằm ngoài phạm vi quy hoạch cao tốc nên được đề xuất mở rộng với quy mô 8 làn xe. Đoạn tuyến từ nút giao Vành đai 3 đến nút giao với đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu được đề xuất mở rộng với quy mô 10 làn xe. Khái toán tổng mức đầu tư mở rộng dự án khoảng gần 14.787 tỉ đồng.
Theo quy hoạch mạng lưới đường bộ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050, tuyến cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây được quy hoạch 10 làn xe. Giai đoạn 1 (4 làn xe) đã được VEC triển khai và khai thác từ năm 2016 với tổng mức đầu tư 980,7 triệu USD (sử dụng vốn vay ADB là 5.648 tỉ đồng (tương đương 268 triệu USD), vốn vay JICA là 13.337 tỉ đồng (tương đương 634 triệu USD), vốn đối ứng là 1.644,17 tỉ đồng (tương đương 78,16 triệu USD).
Từ khi đưa vào khai thác đến nay, lưu lượng phương tiện tham gia lưu thông trên tuyến cao tốc này liên tục tăng cao (trung bình khoảng 10,45%/năm). Theo tính toán, nhu cầu vận tải đường cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây (đoạn từ nút giao An Phú đến nút giao cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu) đã mãn tải 4 làn xe, nhu cầu vận tải vượt 25% so với năng lực, không đáp ứng được nhu cầu vận tải và đặc biệt là khi Cảng hàng không Quốc tế Long Thành giai đoạn 1 vào khai thác. Do đó theo Bộ GTVT, việc nghiên cứu đầu tư mở rộng đường cao tốc TP HCM - Long Thành là rất cần thiết và cấp bách.