Hôm nay 28-11-2022, Công ty CP Dược phẩm Traphaco kỷ niệm 50 năm thành lập. Đây là một chặng đường dài để Traphaco từ một xưởng sản xuất nhỏ thuộc Ty Y tế Đường sắt vươn xa thành một trong số những công ty dược phẩm hàng đầu Việt Nam. 

Kết quả này bắt nguồn từ một triết lý mà "người Traphaco" đã thuộc nằm lòng: luôn tiên phong sáng tạo và luôn tìm tòi, không bao giờ bằng lòng với chính mình.

Nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị, nguyên Tổng giám đốc Traphaco Vũ Thị Thuận có thể nói là một trong những người có thời gian gắn bó lâu nhất với Traphaco: Bà Thuận đã gắn bó 41/50 năm Traphaco, từ khi tốt nghiệp ĐH Dược Hà Nội cho đến khi nghỉ hưu. Và đến tận bây giờ, khi nói về những người anh em đồng nghiệp, đôi mắt bà vẫn sáng lên tự hào về những gì Traphaco đã trải qua và đã đạt được.

"Những ngày đầu tiên Traphaco không có đất, không có máy móc, có người ý kiến chúng tôi liều khi quyết định dồn vốn liếng mua máy móc khi nhà xưởng vẫn đi thuê, thời hạn thuê chỉ có năm năm. Nhưng chúng tôi đã tính kỹ, tài sản lớn nhất của Traphaco khi ấy là con người, là những bài thuốc chất lượng, vì thế chúng tôi tự tin dám đi một con đường riêng"- bà Thuận nói.

Con đường riêng ấy chính là việc chọn Đông dược là mặt hàng chính ở giai đoạn đầu tiên, Đông dược nhưng phải "công nghệ hiện đại, bản sắc cổ truyền". Thời kỳ đầu, Traphaco ra đời để sản xuất thuốc và thực phẩm bổ dưỡng phục vụ cho cán bộ ngành đường sắt ngay trong chiến tranh chống Mỹ cứu nước, với danh mục hàng hóa rất hạn chế như viên sáng mắt, thuốc mỡ bôi ngoài da...

"Công nghệ gì hay nhất, tiến bộ nhất trong sản xuất là chúng tôi áp dụng. Từ 1999, khi nhà máy vẫn còn đi thuê đất, Traphaco đã quyết định xây dựng quy trình GMP (thực hành sản xuất thuốc tốt) theo tiêu chuẩn ASEAN đầu tiên ở miền Bắc, đến 2005 chúng tôi cải tiến lên mô hình GMP tiêu chuẩn Tổ chức Y tế thế giới. Ngay từ những ngày đó chúng tôi đã nghĩ đến bảo vệ môi trường, thông qua quy trình xử lý nước thải và không khí tại nhà máy"- bà Thuận nói.

Không chỉ môi trường tại nhà máy, Traphaco đã nghĩ đến bảo vệ môi trường sống, phủ xanh đất trống đồi trọc ở những vùng trồng nguyên liệu từ giữa thập kỷ 1990, khi công ty bắt đầu làm việc với Sở Y tế Lào Cai tìm đất trồng dược liệu tại Sapa.

Đã có những "tỉ phú đinh lăng" ở vùng trồng Nam Định

Đến giờ này, sau hơn 20 năm kiên trì chuẩn hóa chất lượng dược liệu, Traphaco đã xây dựng được vùng trồng actiso ở Sapa, rau đắng đất ở Phú Yên, bìm bìm biếc ở Phú Thọ (đều là nguyên liệu sản xuất thuốc bổ gan Boganic); vùng trồng đinh lăng ở Nam Định (nguyên liệu sản xuất hoạt huyết dưỡng não Traphaco dẫn đầu thị trường hiện nay); hay các vùng trồngđương quy (Bắc Hà, Lào Cai), chè dây ở huyện Bát Xát và thị xã Sapa (Lào Cai) đạt chuẩn trồng và thu hái dược liệu GACP của Tổ chức Y tế thế giới.

Bên cạnh đó, các vùng trồng Hà thủ ô (huyện Hòa Lạc, tỉnh Cao Bằng), đại hồi ở Lạng Sơn, gừng ở Thái Nguyên, Bắc Kạn, cúc hoa vàng ở Văn Lâm (Hưng Yên), đậu đen ở Thái Bình, Hưng Yên, giảo cổ lam ở TP Hòa Bình và huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, Trạch tả ở Ninh Bình được kiểm soát theo chuẩn GACP-WHO.

Cánh đồng Actiso...

Những vùng nguyên liệu của Traphaco không những ổn định nguồn cung cấp nguyên liệu cho sản xuất thuốc của công ty, ngay cả thời điểm dịch COVID-19 đứt gãy chuỗi cung ứng, nhiều nơi không có nguyên liệu để sản xuất thì Traphaco với tầm nhìn dài hạn và cách làm "đồng lợi" (hai bên cùng có lợi) đã có đủ nguyên liệu đảm bảo cho sản xuất, còn bà con vùng trồng thì có thu nhập cao gấp nhiều lần so với trồng cây nông nghiệp theo truyền thống.

và theo dõi chất lượng Bìm bìm biếc, cùng là nguyên liệu sản xuất thuốc bổ gan Boganic

Nhờ đó, đã có rất nhiều "tivi Actiso", "xe máy Actiso" hay "nhà rau đắng đất" hiện diện ở các vùng trồng nguyên liệu. Và gần đây, đã có nhiều công ty dược phẩm cũng bắt đầu hành trình gây dựng vùng nguyên liệu xanh tương tự cách Traphaco đã làm và cũng bắt đầu gặt hái được kết quả.

Traphaco là thế, luôn tiên phong và luôn tìm được hướng đi riêng có, nhờ đó dù xuất phát điểm nhỏ bé công ty đã vươn xa thành doanh nghiệp đầu ngành, nhiều thế mạnh.

Đó là tâm niệm của nhiều thế hệ người Traphaco, họ thuộc nằm lòng một điều "sản xuất thuốc (chữa bệnh) phải giữ chữ tín", và nguyên tắc ấy đã đưa họ vươn xa cho đến nay, khi hơn 50% doanh thu cho đến nay vẫn từ các sản phẩm truyền thống.

"Nhà máy Xanh" Traphaco

"Năm 2004 chúng tôi có nhà máy đầu tiên, còn trước đó ở đâu? Trước đó chúng tôi đi thuê, tiền ít, đất không có, chỉ có hơn 300 con người thì phải làm theo hướng chuẩn, vận hành chuẩn, đúng thì mới tồn tại được. Năm 1999 khi cổ phần hóa còn là chủ trương rất mới, Traphaco đã quyết định cổ phần hóa, đến 2008 trở thành công ty đại chúng niêm yết trên sàn HoSE.

Việc lựa chọn sàn HoSE để niêm yết cũng là một kinh nghiệm của chúng tôi, vì tiêu chuẩn của Traphaco là minh bạch, nên khi HoSE yêu cầu kiểm toán năm năm liền kề chúng tôi đã đáp ứng tốt, từ đó thành công niêm yết trên HoSE. Và từ 22 năm kể từ khi cổ phần hóa đến nay, Traphaco luôn trả cổ tức 30% bằng tiền mặt" - bà Thuận cho biết.

2008 Traphaco niêm yết trên sàn chứng khoán HoSE

Và cũng có một kinh nghiệm quan trọng với Traphaco trên hành trình trở thành "người khổng lồ", đó là chuyển đổi số và logistic. 

Ít ai biết rằng ở những năm đầu tiên, khi quy mô còn nhỏ bé và vận hành ở mô hình xí nghiệp, Xí nghiệp sản xuất thuốc đường sắt khi ấy chỉ được làm ra viên thuốc nhưng không được bán, trói buộc về cơ chế khi ấy đã thôi thúc họ chuyển đổi thành mô hình công ty và sau này là công ty cổ phần.

"Những năm 1996-1997 chúng tôi đã đi các tỉnh để bán hàng, làm thị trường, dù doanh thu lúc ấy khiêm tốn hơn hiện nay rất nhiều. 

Nhưng đó là nền tảng để Traphaco hình thành hệ thống hơn 28.000 khách hàng và hơn 20 chi nhánh ở các tỉnh thành hiện nay" - ông Nguyễn Văn Nhượng, trưởng phòng Logistic và phân phối của Traphaco nói.

Nhờ tệp khách hàng lớn và mạng lưới phân phối hàng hóa áp dụng chuyển đổi số theo mô hình Pharma 4.0, đến nay Traphaco không chỉ phân phối hàng hóa cho mình mà còn là nhà phân phối cho nhiều công ty dược nước ngoài. Và ngay trong thời điểm giãn cách do dịch COVID-19, Traphaco cũng đảm bảo cung cấp hàng hóa cho các nhà thuốc đúng theo yêu cầu đơn hàng.

Cuối tháng 10-2020, khi cơn bão số 9 Molave đổ bộ gây thiệt hại rất lớn cho các tỉnh miền Trung, Ban Lãnh đạo Traphaco đã nhanh chóng ban hành thông báo "Hỗ trợ người lao động và người dân miền Trung bị ảnh hưởng bởi mưa lũ".

Toàn bộ nhách hàng, CBNV và người dân của 6 tỉnh chịu thiệt hại nặng nhất là Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam, Thừa Thiên - Huế và Quảng Ngãi được hỗ trợ tiền mặt và các sản phẩm thuốc, sữa của công ty.

Sẻ chia và đồng hành

Đoàn hỗ trợ Traphaco do Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Văn Bùi làm trưởng đoàn đã mang theo hàng cứu trợ, kinh phí và cả những tấm lòng của CBNV công ty đến với miền Trung, trực tiếp đến thăm hỏi, động viên và tặng quà cho Khách hàng và người dân nơi bão lũ đi qua đã để lại nhiều hậu quả nặng nề.

Ở Traphaco, có một thứ văn hóa hay được nói đến, đó là văn hóa sẻ chia với với khách hàng, tiếp nối từ khi đại dịch đến thiên tai. Trong dịch COVID-19, Traphaco đã dành 500 triệu đồng ủng hộ quỹ vắc xin cho Hà Nội, dành tặng 200.000 chai TB-Fresh cho "túi thuốc an sinh" tặng bà con TP.HCM thời điểm đó đang là tâm dịch.

Tháng 5-2021, khi tâm dịch đang ở Bắc Giang đúng vào thời điểm đầu hè đỏ lửa, cán bộ y tế kiệt sức đi lấy mẫu giám sát dịch, Traphaco đã triển khai dự án "Sản xuất buồng lấy mẫu xét nghiệm chống nóng" giảm gánh nặng cho đội ngũ y bác sĩ tuyến đầu chống dịch.

"50 năm nhìn lại, điều mà chúng tôi nhận ra ở văn hóa Traphaco là không bao giờ bằng lòng, luôn muốn đóng góp tốt hơn cho xã hội. Khi đã đứng đầu trong lĩnh vực đông dược sau một quá trình tìm tòi, song song lợi thế đang có, hiện Traphaco đang mở rộng sản xuất kinh doanh sang tân dược.

Nghị quyết của Hội đồng Quản trị năm 2021 đã xác định điều này và những kết quả sản xuất kinh doanh cho đến nay cho thấy chúng tôi đã đi đúng hướng"- bà Đào Thuý Hà, phó Tổng giám đốc thường trực Traphaco chia sẻ.