Không hề có khái niệm "nghị quyết gốc"

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy, phó chủ nhiệm Ủy ban Xã hội, tranh luận với đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa, phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, về cơ sở của việc giao Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa.

Dẫn lại ý kiến đại biểu Hoa cho rằng nghị quyết 88 là nghị quyết gốc (có yêu cầu bộ làm một bộ sách - PV), đại biểu Thúy khẳng định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật không hề có khái niệm nghị quyết gốc, và cũng không phân biệt cấp độ các nghị quyết của Quốc hội.

"Dù đại biểu Hoa có coi nghị quyết 122 của Quốc hội (đã điều chỉnh quy định của nghị quyết 88 về việc Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa - PV) là gì thì tổ chức, cá nhân liên quan vẫn phải thực hiện nghị quyết này", bà Thúy nhấn mạnh.

Đại biểu Thúy cho rằng theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trong trường hợp các văn bản do cùng một cơ quan ban hành mà có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của văn bản quy phạm pháp luật ban hành sau.

Hơn nữa, Luật Giáo dục năm 2019 chỉ quy định thực hiện xã hội hóa việc biên soạn sách giáo khoa mà không hề quy định nhiệm vụ, tổ chức biên soạn sách giáo khoa của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

"Xin hỏi Luật Giáo dục có phải văn bản quy phạm pháp luật gốc không? Dĩ nhiên Quốc hội khóa này có quyền ban hành một nghị quyết khác với nghị quyết 122 nhưng có nên làm một việc xã hội đã làm. Việc thay đổi một chính sách giữa chừng là việc cần có thời gian để nghiên cứu tham khảo kinh nghiệm thế giới, đánh giá tác động cẩn thận", bà Thúy nói.

Theo đại biểu Thúy, thay vì tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa thì Bộ Giáo dục và Đào tạo nên tập trung chỉ đạo biên soạn sách giáo khoa cho trẻ em khiếm thính, khiếm thị, sách giáo khoa dạy tiếng dân tộc thiểu số...

Với một số ý kiến cho rằng phải có một bộ sách giáo khoa chuẩn, bà Thúy nhận định hiểu như vậy cũng không đúng với nghị quyết 88. Theo nghị quyết này, dù Bộ Giáo dục và Đào tạo có đứng ra tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa hay không thì bộ sách ấy cũng phải được thẩm định, phê duyệt công bằng với các sách giáo khoa do tổ chức, cá nhân khác biên soạn.

"Đúng là ngày xưa ta chỉ học một bộ sách giáo khoa, chỉ ăn khoai sắn cũng nên người, nhưng mỗi thời mỗi khác, không thể bắt ngày nay giống ngày xưa. Bây giờ con cháu ta phải ăn uống đầy đủ thì mới cải tạo được tầm vóc để sánh vai với các cường quốc năm châu", bà Thúy nhấn mạnh.

Càng xã hội hóa, giá sách giáo khoa càng tăng

Cũng giơ biển tranh luận, đại biểu Trần Văn Sáu (Đồng Tháp) nêu rõ đến giờ này chưa có nghị quyết nào phủ quyết nghị quyết 88. Ông dẫn lại nghị quyết 88 năm 2014 yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn một bộ sách giáo khoa, đến năm 2020 mới có nghị quyết 122, nhưng trong 6 năm, bộ đã không triển khai thực hiện nghị quyết 88.

"Chúng ta đẩy toàn bộ việc biên soạn sách giáo khoa ra xã hội hóa, dẫn tới chuyện sách giáo khoa thả nổi, giá tăng, không kiểm soát được... Xã hội hóa giáo dục nhưng Nhà nước phải giữ vai trò chủ đạo.

Xã hội hóa sách giáo khoa là đúng nhưng mức độ phù hợp chưa. Không nên biến xã hội hóa thành thương mại hóa sách giáo khoa. Thực tế, ở lĩnh vực nào khi xã hội hóa đều hạ giá nhưng riêng sách giáo khoa, càng xã hội hóa giá càng tăng. 

Đây là nghịch lý, không có căn cứ nào để đảm bảo giá sách giáo khoa không tăng", ông Sáu nói đi tiếp xúc cử tri ở đâu cũng kêu giá sách giáo khoa tăng, và cho rằng điều này trái với nghị quyết 122.